راهنمای گام به گام آموزش کار گروهی به دانش آموزان
یادگیری مشارکتی، مهارت حل مسئله را در دانشآموزان ارتقا میدهد و به آنها می‌آموزد که استدلال کنند و در عین حال استدلال دانشآموزان دیگر را نقد کنند چون در جریان این نوع از یادگیری، دانشآموزان در گفتمان‌های علمی شرکت می‌کنند.
اما معلم‌ها می‌دانند که واداشتن دانشآموزان به برقراری ارتباط و همکاری با هم چقدر دشوار است. بهره‌گیری از استراتژی بازخورد گروهی می‌تواند به دانشآموزان کمک کند تا رفتارهای موثر در سطح گروه را بیاموزند و تعاملات مورد انتظار معلم را درک کنند. این راهبرد همچنین مشارکت، همکاری و برابری دانشآموزان را افزایش میدهد.
در این مقاله چند ایده برای آموزش کار گروهی به دانشآموزان و استفاده از استراتژی بازخورد گروهی توسط معلم در کلاس درس آمده است.
از پیش برنامهریزی کردن
قبل از شروع یک کار گروهی، مطمئن شوید که دانشآموزان انتظارات شما را درک می‌کنند. فهرستی از هنجارهای مورد انتظار گروه را از قبل به آنها بدهید. می‌توانید از دانشآموزان بخواهید که:
- سوالاتی برای رفع ابهام بپرسند و به چنین سوال‌هایی پاسخ دهند.
- ایدههای خود را با اعضای تیم به اشتراک بگذارند.
- استدلال‌ها را توجیه کنند.
- استدلال پشت دیدگاه‌های اعضای تیم را نقد کرده و زیر سؤال ببرند.
برای مثال، در طول آزمون‌های گروهی، دانشآموزان باید ایده‌ها و استراتژی‌ها را برای یکدیگر توضیح دهند، به کار یکدیگر نگاه کنند، سؤال بپرسند، با احترام با هم‌تیمی‌هایشان مخالفت کنند و همزمان روی همان مسئله کار کنند تا بتوانند پیشنهادات و استراتژی‌های مختلف را به اشتراک بگذارند و در مورد آنها بحث کنند.
در یک آزمون گروهی نباید دانشآموزان به‌صورت جداگانه روی مسائل کار کنند، پاسخ‌های دیگران را بدون درک کار کپی کنند، یا مکالمه‌های طولانی خارج از کار داشته باشند.
پیاده سازی کار گروهی در کلاس
در طول اجرای کار گروهی، بازخورد خود را به عنوان معلم برای هدایت اقدامات دانشآموزان نمایش دهید. به این ترتیب، دانشآموزان مفاهیم اعمال و گفتار خود را در حین کار درک می‌کنند.
ارائهی بازخورد در حین انجام کار گروهی می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد. می‌توانید بازخوردهای خود را تایپ کنید و با ویدئو پروژکتور برای دانشآموزان به نمایش در بیاورید، یا روی تخته یادداشت کنید، و یا پوستر بسازید. از کدگذاری با رنگ، علائم مثبت یا منفی و جملات توصیفی برای کمک به دانشآموزان در تشخیص بازخورد مثبت و منفی استفاده کنید. کار هر گروه و بحث‌های آنها را زیر نظر بگیرید.
تعاملات مثبتی که شاهد آن هستید را برجسته کنید و توضیح دهید که چرا آنها مثبت هستند و همچنین چه کسانی در آن مشارکت داشتهاند. دانشآموزان را به‌خاطر مشارکت‌های ارزشمندشان، مانند روشن‌کردن سؤال‌ها یا ارائهی یک ایده‌ی کوچک که جرقه‌ای برای بحث بیشتر شده است، تشویق کنید.
برای برجسته کردن و تقویت اقدامات مثبت، بازخوردهای منفی را به حداقل برسانید. اینکه معلم هنگام شنیدن چیز خنده‌داری به طور تصادفی، با دانشآموزان همراهی کند و با آنها شوخی کند، نتیجه‌ی مثبتی دارد. این یک راه سرگرم کننده برای برقراری ارتباط با دانشآموزان است و در عین حال به آنها اطلاع میدهید که به آنها توجه دارید.
گزارش‌گیری و نمره‌دهی
معلم باید نظرات خود را با کل کلاس به اشتراک بگذارد و به آنها فرصت دهد تا بازخوردهای مربوط به هر گروه را بخوانند. می‌توان یک جلسه‌ی گزارش‌گیری 5 دقیقه‌ای برگزار کرد. در این جلسه معلم می‌تواند یک نکته‌ی مثبت در مورد هر گروه را برجسته کند یا از دانشآموزان بخواهد شیوه یا نکته‌ی مثبتی که دفعه‌ی بعد در کار گروهی از آن استفاده خواهند کرد را به اشتراک بگذارند.
برخی از معلم‌ها ترجیح می‌دهند نمره بدهند، درحالی‌که برخی دیگر ترجیح می‌دهند فقط بازخورد ارائه بدهند. دانشآموزان باید در قبال نوع و میزان همکاری‌شان با سایر اعضای گروه مسئول باشند و برای رسیدن به این هدف می‌توان بازخورد گروهی را نیز درجه‌بندی کرد.
در هر آزمون گروهی، می‌توان میزان همکاری اعضای هر گروه را سنجید و 40 تا 50 درصد از نمره‌ی آزمون را به آن اختصاص دارد. این اقدام معلم موجب می‌شود که دانشآموزان قوی که معمولاً علاقمند به کار انفرادی هستند، فعالیت گروهی خود را افزایش دهند. در عین حال دانشآموزان ضعیف‌تر نیز برای آن‌که هم‌تیمی‌هایشان را ناامید نکنند، تلاش خود را افزایش می‌دهند.
همچنین می‌توانید از نمره‌ی شناور استفاده کنید تا دانشآموزان برای دریافت امتیاز کامل، همکاری مثبتی از خود نشان دهند و بدانند میتوانند برای رفتارهای منفی امتیاز از دست بدهند.
بهعنوان مثال، می‌توانید برای همه‌ی گروه‌ها در ابتدا امتیاز 6 از 10 را در نظر بگیرید. سپس اعلام کنید با ارائهی نظرات مثبت، نمره‌ی آنها یک امتیاز افزایش می‌یابد و نظرات منفی یک امتیاز از نمره‌ی نهایی آنها می‌کاهد.
صرف نظر از اینکه نمره‌ای به فعالیت گروهی اختصاص داده شود یا خیر، ارائهی بازخورد و توجه به رفتارهای مثبت مشارکتی باید همیشه در اولویت قرار بگیرد. [منبع]
نتیجهگیری
اجرای فعالیت‌های گروهی و بحث‌های مشارکتی چه در هنگام برگزاری آزمون و چه در هنگام تدریس، تأثیرات مثبت بیشماری بر آموزش، تقویت ارتباط مثبت معلم با دانشآموزان و تقویت ویژگی‌های مثبتی همچون تفکر انتقادی و توانایی حل مسئله در دانشآموزان دارد.
به یاد داشته باشید که اجرای یک برنامه‌ی آموزشی گروهی، چه در قالب آزمون و چه در قالب کلاس درس، به معنای کناره‌گیری معلم از دانشآموزان نیست. برخی از معلم‌ها دانشآموزان را گروه‌بندی کرده و به حال خود رها می‌کنند. این درحالی است که اجرای صحیح چنین برنامههایی به مشارکت فعال دبیر نیاز دارد و معلم می‌بایست ضمن نظارت دقیق بر فعالیت تمام گروه‌ها، همزمان و پس از برگزاری هر جلسه به ارائهی بازخورد دقیق بپردازد.
سوال‌های متداول
پروژههای گروهی با ساختار مناسب میتوانند مهارتهای مرتبط با کار گروهی و فردی را تقویت کنند، از جمله؛ توانایی تقسیم وظایف پیچیده به بخشها و مراحل مختلف، مدیریت زمان، برنامهریزی، درک مفاهیم از طریق بحث و توضیح، تفکر انتقادی و توانایی حل مسئله.
کار گروهی به دانشآموزان این فرصت را میدهد تا در مهارتهای فرآیندی حیاتی برای پردازش اطلاعات، ارزیابی و حل مشکلات و همچنین مهارتهای مدیریتی از طریق استفاده از نقشهای درون گروهی، و مهارتهای ارزیابی دخیل در ارزیابی گزینهها برای تصمیمگیری دربارهی پاسخ نهایی گروه خود شرکت کنند.
بحث را شروع کنید، بهعنوان معلم در نقش تسهیلگر عمل کنید و کمتر به ارائهی سخنرانی بپردازید و بیشتر شنونده باشید، به دانشآموزان زمان زیادی بدهید تا واقعاً در مورد پیامدهای ایدههای جدید فکر کنند، به دانشآموزان کمک کنید تا بحث را با دانش و درک موجود خود ادغام کنند و درنهایت بازخورد مناسبی در مورد میزان مشارکت آنها و نتایجی که به دست آوردهاند، ارائه دهید. چرا آموزش کار گروهی به دانشآموزان مهم است؟
دانشآموزان از کار گروهی چه میآموزند؟
چگونه به یک گروه آموزش میدهید؟
