روش تدریس مجازی [مزایا+معایب+راهبردها ]

عصر کنونی به طرز عجیبی پیش‌بینی ناپذیر شده است، به همین دلیل ما باید با انعطاف، عزم راسخ و تمایل به انطباق برای رویارویی با تغییرات در سبک زندگی، کاری و تحصیلی آماده باشیم. سال‌های تحصیلی اخیر به گونه‌ای شده است که تاکنون هرگز تجربه نکرده بودیم و مجبور شدیم تا آموزش و یادگیری از راه دور را آغاز کنیم.

حرکت از آموزش حضوری به آموزش مجازی می‌تواند مشکل باشد و به همین دلیل لازم است معلم‌ها، دانش‌آموزان و والدین آن‌ها با تدریس مجازی و مزایا و معایب آن آشنا شوند.

در این مقاله به تعریف تدریس مجازی، تفاوت آن با تدریس آنلاین، مزایا و معایب آن و اقداماتی که یک معلم باید برای کلاس مجازی انجام دهد، پرداخته می‌شود.

تعریف کلاس مجازی

کلاس مجازی یک روش ابتکاری جدید برای گرد هم آوردن دانش‌آموزان در یک محیط کنترل شده است که برای آموزش مفاهیم و ایده‌های جدید طراحی شده است. کلاس مجازی یک محیط آموزشی و یادگیری در بستر آنلاین است که در آن معلم‌ها و دانش‌آموزان می‌توانند مطالب درسی ارائه دهند، با سایر اعضای کلاس مجازی تعامل داشته باشند و به صورت گروهی با هم کار کنند.

در این شیوه اطلاعات اغلب از طریق کنفرانس صوتی یا ویدیویی با چندین شرکت‌کننده و مربی متصل به یک رابط چت منتقل می‌شود. دانش‌آموزان می‌توانند از هر دستگاهی که می‌تواند به اینترنت متصل شود، با مطالب ارائه شده در ارتباط قرار بگیرند. درس‌ها بر اساس نیازهای دانش‌آموز ایجاد می‌شوند، مربیان می‌توانند در صورت لزوم کمک و پیگیری کنند که دانش‌آموزان به کدام بخش‌های درس بپردازند.

تفاوت کلاس‌های آنلاین، مجازی و ترکیبی

در بیشتر مواقع، یادگیری مجازی یا از راه دور و یادگیری آنلاین شبیه به هم تلقی می‌شوند و با هم اشتباه گرفته می‌شوند. دلیل آن هم این است که این دو شیوه‌ی آموزشی در واقع شباهت‌های زیادی دارند. اما چند تفاوت اساسی نیز وجود دارد که باعث می‌شود این دو مدل یادگیری از یکدیگر کاملاً متمایز باشند.

روش تدریس: آنلاین

در آموزش آنلاین، الزامی برای برگزاری زنده‌ی کلاس‌ها و تعامل مستقیم میان مربی‌ها و شرکت‌کنندگان در کلاس نیست. کلاس آنلاین یک مربی دارد که بر نحوه‌ی استفاده از فناوری‌ و نکات مهم در یادگیری آنلاین مسلط است. در یک برنامه‌ی درسی مبتنی بر آموزش آنلاین از سخنرانی‌های ویدیویی یا تکالیف خود‌آموز به عنوان حالت‌های اصلی آموزش استفاده می‌کنند.

کلاس‌های آنلاین معمولاً ترکیبی از ویدئوهای ضبط شده یا سخنرانی‌های زنده هستند و دانش‌آموزان در زمانی که برایشان مناسب‌تر است به مطالعه‌ی دروس ارائه شده و انجام فعالیت‌های لازم برای کلاس می‌پردازند.

مزیت اصلی کلاس آنلاین این است که فراگیر می‌تواند زمان خود را برای انجام کار بر اساس برنامه‌ای که خود تدوین می‌کند، بدون نیاز به شرکت در کلاس مجازی زنده یا حضوری، مدیریت کند.

یادگیری آنلاین بیشتر در سطح بزرگسالان اتفاق می‌افتد، مثلاً زمانی که یادگیرندگان بزرگسال برای کسب گواهینامه، توسعه‌ی یک مهارت جدید یا تحصیل در مقاطع عالی، تلاش می‌کنند. به این ترتیب، یادگیری آنلاین معمولاً نسبت به یادگیری مجازی، انعطاف‌پذیرتر است و به فراگیران آنلاین این امکان را می‌دهد که در زمان‌های خاص خود، سخنرانی‌ها و دوره‌های آنلاین را فرابگیرند.

در واقع، بیشتر کار در کلاس‌های آنلاین به صورت مستقل انجام می‌شود. ممکن است جلسات منعطفی با مربی یا همکلاسی‌ها وجود داشته باشد، اما کلاس‌های آنلاین به نحوی طراحی شده‌اند تا کار در زمان، مکان و سرعتی که برای فراگیر و دانش‌آموز مناسب است، صورت بگیرد.

روش تدریس: مجازی

یادگیری مجازی یا از راه دور تلاش می‌کند تا محیط کلاس را بازسازی کند و دانش‌آموز از طریق رایانه و اینترنت با برنامه‌ی آموزشی خود درگیر می‌شود. معمولاً، دانش‌آموز با ورود به یک کلاس مجازی برای تکمیل تکالیف، گوش دادن به سخنرانی‌ها یا شرکت در فعالیت‌های گروهی، برنامه‌ای مشابه یک روز معمولی در مدرسه‌ی حضوری را دنبال می‌کند. اساساً، یادگیری مجازی یا از راه دور، تجسمی از کلاس درس حضوری است که به قلمرو مجازی منتقل شده است.

روش تدریس: ترکیبی

کلاس‌های ترکیبی، یادگیری حضوری و آنلاین را ترکیب می‌کنند، به این معنی که ترکیبی از فعالیت‌های کلاس حضوری و تکالیف آنلاین هستند.

مزیت اصلی کلاس ترکیبی این است که علاوه بر مدیریت زمان شخصی، می‌توان ارتباطات شخصی مفید را با مربیان و همکلاسی‌ها حفظ کرد.

کلاس ترکیبی، انعطاف‌پذیری یادگیری آنلاین و ارتباطات اجتماعی یادگیری حضوری را تلفیق می‌کند و راهی عالی برای تجربه‌ی هر دو نوع یادگیری در یک کلاس است.

بیشتر بخوانید: معرفی انواع روش های تدریس [رویکردها، تعاریف و فعالیت‌ها] روش های تدریس خلاق [مزایا، موانع و راهبردها] روش تدریس نوین روش تدریس آنلاین [ابزار، راهبردها و اشتباهات رایج]

مزایای کلاس درس مجازی

برگزاری کلاس‌های درس مجازی به صورت زنده و همراه با ابزارهای دیجیتالی برای ایجاد ارتباط و تعامل سازنده میان دانش‌آموزن با یکدیگر و با دبیران، در دوران معاصر و با توجه به شیوع بیماری‌های همه‌گیری مانند کرونا، نقش مهمی در حفظ ساختار آموزش در تمام دنیا ایفا کرده است. در ادامه 8 مزیت این روش تدریس ذکر شده است:

(1) امکان یادگیری از راه دور را فراهم می‌کند

کلاس‌های مجازی بدون شک یادگیری موضوعات و مهارت‌های جدید را برای دانش‌آموزان بسیار آسان‌تر می‌کند. یادگیری آنلاین این امکان را برای متخصصان شاغل، افرادی که زندگی خانگی پرمشغله دارند، یا افرادی که منابع مالی کمتری دارند، فراهم می‌کند که به یادگیری مهارت‌های جدید و رشد دانش خود بپردازند.

(2) کلاس‌های مجازی امکان به اشتراک‌گذاری را برای مربیان آسان‌تر می‌کند

همه‌ی پلتفرم‌های یادگیری آنلاین این امکان را برای موسسات آموزشی و مربیان فراهم می‌کنند تا بدون نیاز به رفتن به مدارس و موسسات آموزشی، دانش و تدریس خود را به اشتراک بگذارند و کسب درآمد راحت‌تری داشته باشند.

(3) کلاس‌های مجازی برند موسسات آموزشی را بیشتر مطرح می‌کند

برای مدارس و موسسات آموزشی که برای رشد برند خود و جذب دانش‌آموزان بیشتر تلاش می‌کنند، ارائه دوره‌های آنلاین یا کلاس‌های مجازی، می‌تواند راهی هوشمندانه برای دسترسی به دانش‌آموزان بیشتری باشد که حتی در منطقه‌ی جغرافیایی آن موسسات آموزشی نیستند.

(4) هزینه کمتر

بدون نیاز به مدیریت هزینه‌های سفر، امکانات فیزیکی یا برنامه‌ریزی زمان‌بندی، هزینه‌ی کلاس‌های مجازی بسیار کمتر از کلاس‌های سنتی است. آن‌ها روشی انعطاف‌پذیر برای ارائه‌ی آموزش مجازی در محیط‌های دنیای واقعی ارائه می‌دهند.

(5) دسترسی جهانی

چه بخواهید به دانش‌آموزان محلی آموزش دهید یا بخواهید با فراگیرانی که در کشورهای دیگر خواهان شرکت در کلاس درس هستند، ارتباط برقرار کنید، یک کلاس درس مجازی بهترین راه برای انتقال مطالب با زمان و تلاش کم است.

(6) پشتیبانی چند رسانه‌ای

قالب‌های کلاس مجازی می‌توانند بسیار بیشتر از متن و تصویر میزبانی کنند. فایل‌های ویدئویی و صوتی، شبیه سازی‌های تعاملی و حتی بازی‌های آموزشی می‌توانند انعطاف پذیری دوره را بهبود بخشند.

(7) بازخورد سریع تر

از آنجایی که تمام محتوای ذکر شده در یک کلاس مجازی فوراً ضبط می‌شود، فراگیران پس از پایان جلسه برای بررسی مطالب به منابع لازم دسترسی دارند. شما می توانید عملکرد دانش‌آموزان خود را تجزیه و تحلیل کنید، ببینید آن‌ها در چه زمینه‌هایی بهتر عمل می‌کنند و در چه زمینه‌هایی با مشکل روبرو می‌شوند. بدین ترتیب بازخورد ارزشمندی در مورد منابع آموزشی خود جمع آوری می‌کنید.

(8) متناسب با نیاز دانش‌آموزان گسترش می‌یابد

محیط کلاس مجازی انعطاف‌پذیری تقریباً بی‌نهایتی ارائه می‌دهد. با افزایش نیازهای دانش‌آموزان، می‌توانید به راحتی توانایی‌های کلاس‌های مجازی خود را افزایش دهید.

معایب بالقوه تدریس مجازی چیست؟

کلاس‌های مجازی دارای چند اشکال قابل توجه هستند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

1. در مناطقی با اتصال اینترنت محدود یا کمبود سخت افزار، نمی‌توان به کلاس‌های مجازی دسترسی داشت.
2. از آنجایی که دانش‌آموزان و مربیان از نظر فیزیکی به یکدیگر نزدیک نیستند، حفظ تمرکز کلاس می‌تواند یک چالش باشد. از این رو، باید اطمینان حاصل کرد تا با استفاده از تجزیه و تحلیل، بفهمیم که کدام بخش‌های درس برای دانش‌آموزان دشوار و نیازمند توضیح بیشتر است.

راه‌حل‌های موثر برای تدریس مجازی

برای آنکه تدریس موفقی در یک فضای مجازی ایجاد شود لازم است اقدامات زیر صورت بگیرد:

1. بهینه‌سازی برنامه‌های کلاس مجازی به گونه‌ای که با موبایل، تبلت یا رایانه پشتیبانی شود و حتی انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به گذشته ارائه دهند.
2. تقویت همکاری مهم است. این که دانش‌آموزان شما نزدیک یکدیگر نیستند به این معنی نیست که نمی‌توانند تعامل و همکاری داشته باشند. یادگیری گروهی و ایجاد انجمن‌ها، روش‌های محبوبی برای ایجاد روابط در کلاس درس مجازی هستند.
3. تعامل کلاس‌های مجازی را افزایش بدهید چه از طریق شبیه‌سازی، تنظیم‌های کلاس درس معکوس یا مطالعات موردی واقعی. کلاس‌های مجازی این پتانسیل را دارند که فراتر از گوش دادن به صحبت‌های یک مربی باشند. برنامه‌های آنلاین متعددی وجود دارند در هنگام درگیر شدن با مطالب، شرایط بهتری برای افزایش میزان تعامل ارائه می‌هند.

معلم مجازی کیست؟

معلم مجازی آموزگاری است که در کلاس‌های آنلاین تدریس می‌کند. یک معلم مجازی، ممکن است به عنوان عضو کادر آموزشی یک مدرسه سنتی یا یک موسسه‌ی صرفاً آنلاین، کار کند. وظایف او مشابه وظایف یک معلم حضوری است و شامل آماده شدن برای کلاس‌های خود، مدیریت «کلاس درس آنلاین»، برگزاری سخنرانی‌ها یا سمینارها، بررسی تکالیف و امتحان گرفتن از دانش‌آموزان است. معلمان مجازی می‌توانند در مدارس سنتی یا آنلاین، یا حتی در استارت‌آپ‌های آموزشی که آموزش از راه دور را برای کاربران خود فراهم می‌کنند، اشتغال داشته باشند.

چگونه یک معلم مجازی شویم

تبدیل شدن به یک معلم مجازی، از بسیاری جهات، شبیه راهی است که برای تبدیل شدن به یک معلم عادی طی می‌کنید. صلاحیت‌های حرفه‌ای شامل مدرک تحصیلی و مهارت‌های تدریس باید قابل قبول باشند. همچنین باید از فناوری به عنوان بخشی از تجربه‌ی آموزشی استفاده کنید. برخی از معلمان مجازی برای بهبود فرصت‌های شغلی خود، به دنبال دریافت گواهینامه‌ی مورد تأیید از سازمان‌های مربوطه هستند.

10 نکته مهم برای آموزش مجازی/آنچه که هر معلم مجازی باید بداند

اگر به فکر ورود به حرفه‌ی معلمی مجازی هستید، ممکن است بخواهید قبل از شروع کار، چند باید و نباید را بخوانید. در اینجا فهرستی از 10 نکته آورده شده است که می‌تواند در زمان شما صرفه جویی زیادی کند و به عنوان یک معلم مجازی به شما کمک کند:

(1) آموزش مجازی زمان و آمادگی زیادی می طلبد

آموزش مجازی به اندازه‌ی آموزش در یک کلاس درس سنتی و گاهی بیش از آن، آمادگی می‌خواهد. آماده باشید تا آنچه را که در کلاس درس می‌آموختید را بردارید و آن را برای یک محیط مجازی بازسازی کنید. این به این معنی است که درباره‌ی نحوه ارائه‌ی مطالب، کار درسی و تکالیف روزانه دوباره و بر اساس امکانات فضای مجازی فکر کنید. علاوه بر ایجاد برنامه‌ی درسی، باید آن را به گونه ای ترسیم کنید که بتوان آن را به صورت آنلاین ارائه کرد. دسترسی به این برنامه باید  آسان و خواندن آن ساده باشد.

(2) با کلاس مجازی آشنا شوید

قبل از اینکه درس دادن را شروع کنید، باید زمانی را برای یادگیری برنامه‌نویسی کلاس درس مبتنی بر وب اختصاص دهید. شما نمی‌توانید به سادگی وارد کلاس شوید، به دانش‌آموزان خود لبخند بزنید و گفت‌وگو را شروع کنید. به راه‌هایی برای استقبال از دانش‌آموزان فکر کنید. در مورد مطالب و تکالیف دوره، بارگذاری مطالب، بازیابی و حتی نمره‌دهی تمرین کنید. قبل از شروع تدریس مطمئن شوید که می دانید چه کاری باید انجام دهید.

(3) از برنامه درسی کلاس حضوری استفاده نکنید

برنامه‌هایی که در یک کلاس درس معمولی و حضوری مفید و ثمربخش بودند، ممکن است در کلاس مجازی بی‌فایده یا حتی آسیب‌زا باشند. به عنوان مثال در یک کلاس حضوری سنتی، بسیاری از مطالب با بحث همزمان و پاسخگویی به سوالات دانش‌آموزان روشن می‌شود، اما اجرای این برنامه در کلاس مجازی میسر نیست. ایجاد صفحه‌های مربوط به پیام و یا چت‌ روم‌های کلاسی و گروهی و استفاده از روش‌های مجازی برای ایجاد تعامل منظم و جذاب از جمله برنامه‌هایی است که باید دنبال کنید.

(4) ارتباط برقرار کنید

در کلاس مجازی ایجاد ارتباط بسیار مهم است. در واقع، ممکن است برخی از دانش‌آموزان تصور کنند که کلاس درس بدون توجه به ساعت روز یا شب همیشه باز است. برای بررسی مکرر ایمیل، چت یا پیام‌های متنی آماده باشید. برای پاسخگویی به دانش‌آموزان و ارائه بازخورد به طور کامل و به موقع برنامه‌ریزی کنید. لازم نیست شما در تمام ساعات شبانه‌روز پاسخگو باشید، اتفاقاً بهتر است که ساعات مشخصی از روز را برای پاسخ دادن به پیام‌ها در نظر بگیرید. اما می‌توانید امکانی فراهم کنید که دانش‌آموزان بتوانند در تمام طول شبانه‌روز سوالات خود را مطرح کنند.

در کلاس حضوری و سنتی شما با پاسخ دادن به سوال یک دانش‌آموز، احتمالاً به سوال مشابه چند دانش‌آموز دیگر را هم پاسخ می‌دهید، اما در تدریس مجازی باید زمان بیشتری را برای پاسخگویی به سوالات درنظر بگیرید. با این حال، صرف این زمان، این فرصت را به شما می‌دهد تا با دانش‌آموزانی که به کمک‌های بیشتری نیاز دارند، تک به تک کار کنید.

(5) ارائه آسان درس ضروری است

مطمئن شوید که درس شما به شیوه‌ای واضح و مختصر ارائه شده است. دانش‌آموزان دوره‌های آنلاین را راهی برای تسریع آموزش خود می‌دانند و انتظار دارند وارد سیستم شوند، مطالب روز را بررسی کنند، تکالیف خود را ارسال کنند و ادامه دهند. با در نظر گرفتن این موضوع، باید مطمئن شوید که همه چیز در یک محیط آسان برای استفاده، فراهم شده است. در صورت امکان، به عنوان دانش‌آموز وارد سیستم شوید و دوره را آزمایش کنید تا ببینید آیا چیزی وجود دارد که باید اضافه یا حذف کنید تا دوره راحت‌تر اجرا شود؟

(6) درک کنید که ارائه تکالیف بیشتر طول می‌کشد

اگر انجام تکالیف، بیش از آنچه انتظار دارید، طول می‌کشد، تعجب نکنید. در کلاس حضوری ممکن است از دانش‌آموزان بخواهید که به مدت 30 دقیقه برای تکمیل یک تکلیف به‌تنهایی کار کنند، اما این انتظار را به صورت آنلاین نداشته باشید. دانش‌آموزان در زمان‌های مختلف روز یا هفته به کلاس درس می‌آیند و خارج می‌شوند، بنابراین تاریخ‌های تعیین تکلیف را مطابق با آن برنامه‌ریزی کنید.

(7) یک جامعه‌ آنلاین قوی بسازید

فقط شما می‌توانید در کلاس مجازی یک حس قوی از جامعه ایجاد کنید. باید استفاده از امکانات آنلاین برای مباحثات گروهی، ارسال ایمیل و شرکت در چت‌های گروهی را تشویق کنید. دانش‌آموزان مستعد به سیستم وارد می‌شوند، مطالب را مرور، تکالیف را تکمیل می‌کنند و از آن خارج می‌شوند. سوالات جذابی مطرح کنید که آغاز کننده‌ی یک بحث باشند. دانش‌آموزان را در مکالمه درگیر کنید و تشویقشان کنید تا از طریق مباحثات آنلاین با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. دانش‌آموزان باید احساس کنند که نظرشان مهم است و از آن‌ها استقبال می‌شود تا هر بار برگردند و در فعالیت‌های کلاسی شرکت کنند.

(8) همیشه به سوالات پاسخ دهید

مواقعی پیش می‌آید که دانش‌آموزی برای کمک گرفتن در یک موضوع خاص، به شما پیام می‌دهد. حتی اگر قبلاً در پیام‌های دیگری به سوال او پاسخ داده‌اید یا پاسخ سوال را به وضوح هنگام تدریس بیان کرده‌اید، برای پاسخ دادن به آن سؤال وقت بگذارید. سوال را نادیده نگیرید و به‌سادگی دانش‌آموز را به سمت صفحه‌ یا پیامی که پاسخ را ارائه می‌دهد، هدایت کنید.

(9) تدریس زنده با دقت

اگر در حال تدریس زنده هستید، مطمئن شوید که سیستم و فناوری مورد استفاده برای برگزاری کلاس را از قبل می‌شناسید. اگر شما به هر دلیلی هنگام تدریس زنده، برای استفاده از امکانات نرم‌افزاری دچار سردرگمی شوید، دانش‌آموزان برای اعتماد به شما و عملکردتان در تدریس دچار چالش می‌شوند. زودتر آماده شوید و با ورود به اسلاید خوشامدگویی به دانش آموزان خوش آمد بگویید. مناسب نیست که دانش‌آموزان هنگام ورود به فضای تدریس با یک صفحه خالی بدون حضور معلم روبرو بشوند، بنابراین زودتر از آن‌ها وارد فضای کلاس مجازی شوید. فراموش نکنید که گزینه‌های چت را روشن نگه دارید تا دانش‌آموزان بتوانند سوال بپرسند و با دانش‌آموزان دیگر تعامل داشته باشند.

(10) بازخورد بخواهید

پذیرای بازخورد باشید زیرا این به شما کمک می‌کند به عنوان یک معلم مجازی رشد کنید. منتظر درخواست بازخورد در پایان دوره نباشید. در ابتدا و میانه‌ی دوره‌ی آموزش خود نیز نظرخواهی کنید. این به شما کمک می‌کند تا به شیوه‌ای تأثیرگذار به دانش‌آموزان دسترسی پیدا کنید، مخصوصاً اگر چیزی وجود دارد که باید تغییر دهید تا فهم مطالب آنلاین ساده‌تر شود. [منبع]

چگونه آموزش مجازی و آنلاین را کارآمدتر کنیم

با ورود به دنیای جدیدی که در آن انزوای اجتماعی به یک امر عادی تبدیل شده است، اختلال در زندگی ما ناگهانی و شدید بوده است. آموزش نیز تغییر چشمگیری داشته است و از کلاس‌های درس دنیای واقعی به یک محیط مجازی رفته است. از آنجایی که مدارس به سرعت در تلاش هستند تا خود را با کلاس درس دیجیتال تطبیق دهند، ما بررسی می کنیم که چگونه یادگیری آنلاین می تواند واقعاً مؤثر باشد.

تنظیم انتظارات

آموزش حضوری سنتی عمدتاً شامل آموزش و یادداشت‌برداری است. اما با گذار به دستگاه‌های دیجیتال باید اذعان کرد و پذیرفت که کلاس مجازی نمی‌تواند جریانی مشابه کلاس‌های سنتی داشته باشد.

زمان آن فرا رسیده است که بفهمیم وضعیت عادی جدید چیست. حرکت به سمت یک مدل «یادگیری ترکیبی» – ترکیبی از برخی جلسات آنلاین تعاملی در زمان واقعی و برخی تعاملات آفلاین برای تقویت یا غوطه ور شدن عمیق‌تر در مفاهیم – می‌تواند یک رویکرد موفق باشد.

آموزش مجازی با ذهنیت دانش‌آموز

موفقیت یک مدل جدید تا حد زیادی به میزان استقبال از آن بستگی دارد. حرکت رو به جلو در حین پیش‌بینی مشکلات، شاید مانند مسائل فناوری یا شبکه و ایجاد یک مکانیسم بازخورد قوی بسیار مهم است. نکته‌ی کلیدی این است که این واقعیت را بپذیریم که با وجود تلاش‌های ما، ممکن است مسائل آنطور که ما می‌خواهیم بی‌عیب نباشند و با انعطاف‌پذیری به چالش‌ها پاسخ دهیم.

تضمین یادگیری واقعی

آموزش مجازی می‌تواند به عنوان راهی برای بازسازی جریان اصلی تدریس استفاده شود. می‌توان ترکیبی از حالت‌های همزمان و ناهمزمان آموزش را ایجاد کرد. زمان آن فرا رسیده است که معلم نقش یک تسهیل‌گر را در یک مدل عمدتاً دانش‌آموز محور ایفا کند.

همه‌ی عناصر جدول زمانی یک مدرسه باید در حالت ایده‌آل مورد توجه قرار گیرند، اما با توجه به این واقعیت که کلاس‌های آنلاین فرمت متفاوتی خواهند داشت، برای تعامل و افزایش کارایی، ایده‌ی خوبی است که به دانش‌آموزان، پیش از کلاس، کارهایی واگذار شود.

تمرکز بر ارزیابی تکوینی و نه جمعی نیز از ویژگی‌های بارز تدریس آنلاین و مجازی است. آزمون یا تکلیف نباید قضاوتی ارائه دهد. با تمرکز بر توسعه‌ی یادگیری عمیق، آزمون باید ابزاری برای معلم باشد تا ارزیابی کند که هر دانش‌آموز چقدر پیشرفت کرده است و کجا به کمک نیاز دارد.

علاوه بر این، واگذاری وظایف مرتبط و جذاب به دانش‌آموزان به عنوان بخشی از طرح‌های واحد که بر یادگیری مبتنی بر مفهوم تمرکز دارد، کلید موفقیت دانش‌آموز است. این برنامه‌ها یادگیری شخصی‌‌سازی شده‌تر را تشویق و از آن حمایت می‌کنند.

درنهایت، برای اینکه یک دانش‌آموز در کلاس شرکت کند، دستورالعمل‌های مناسبی باید وجود داشته باشد. به عنوان مثال، «قوانین کلاس» ساده مانند بالا بردن دست و اجازه گرفتن از معلم قبل از قطع صدا و سایر اصول اولیه می‌تواند کمک زیادی به اطمینان از آراستگی در کلاس آنلاین کند. چنین قوانینی همچنین می‌تواند برای تسهیل ارتباط همکلاسی‌ها با هم، وجود داشته باشد.

تنظیم مدت زمان مناسب برای برگزاری کلاس‌ها

مدت زمان برگزاری کلاس‌های مجازی باید کمابیش منعکس‌کننده‌ی روز مدرسه‌ی معمولی باشد. با در نظر گرفتن نیاز به محدود کردن زمان استفاده از نمایشگر، بسته به سن هر گروه، در حالت ایده‌آل باید فقط 30 تا 40 دقیقه تا حداکثر 3 ساعت تعامل مستقیم با هر دستگاهی تجویز شود. با این حال، زمانی که دانش‌آموز به‌تنهایی صرف تحقیق، پرس و جو، تأمل، تمرین و تکالیف کتبی می‌کند برای ارائه در کلاس‌های آنلاین می‌کند (همراه با اختصاص دادن زمان‌های برای وعده‌های غذایی، استراحت و …) باید در برنامه‌ریزی زمانی برای برگزاری کلاس‌های مجازی در نظر گرفته شود.

توجه به مسائل در خانه

خانواده‌ها مشکلات خاص خود را دارند. در شرایطی که همه‌گیری کرونا، برخی والدین را مجبور کرده است از خانه کار کنند، مسائلی مانند تعداد محدود دستگاه‌ها، محدود کردن زمان نمایشگر، مسائل مربوط به فضای منزل و… همگی باید در نظر گرفته شوند.

ارائه‌ی یک جدول زمانی که به خوبی برنامه‌ریزی شده و خیلی زودتر از موعد با والدین به اشتراک گذاشته می‌شود و تنظیم برنامه های روزمره در خانه، کمک زیادی به رفع این چالش ها خواهد کرد. یک فضای مشخص برای تسهیل یادگیری در خانه نیز برای موفقیت دانش‌آموز در یادگیری آنلاین بسیار مهم است.

مراقبت از یادگیری کل نگر

یک مدل آنلاین در تدریس باید رویکرد کل‌نگری به رشد دانش‌آموز داشته باشد. بنابراین، نه تنها برنامه‌ریزی فعالیت‌های مدرسه‌ای، بلکه به همان اندازه تعامل مشترک مدرسه‌ و اولیا اهمیت دارد. به ویژه در شرایط کنونی، درگیر کردن دانش‌آموزان با هنر و حرکت نه‌تنها برای ارتقاء و غنی‌سازی عملکرد تحصیلی دانش آموزان، بلکه مانند مدرسه‌ی سنتی، به خاطر خود هنر و اهمیت به سبک زندگی سالم، از نیازهای روز است.

فعالیت‌های غیر درسی را فراموش نکنید!

برای جلوگیری از استرس در مورد کارهای ناتمام مدرسه، فعالیت‌های غیر درسی همچون نوبت پزشک، تعطیلات، تفریح و بازی هم باید در تقویم روزانه‌ی دانش‎‌آموزان قرار بگیرد. می‌توانید برای برنامه‌ریزی و ایجاد یک تقویم برای فعالیت‌های درسی و غیردرسی از نرم‌افزارهای موجود یا تقویت گوگل استفاده کنید.

نظم، کلید لذت از تدریس مجازی است!

اگر به فرزندتان کمک کنید تا در طول سال تحصیلی منظم بماند، می‌توانید از انعطاف‌پذیری مدرسه‌ی مجازی لذت بیشتری ببرید. برنامه‌ریزی و تمرین تعهد به اجرای برنامه‌های درسی در زمان‌های مقرر به کودکان و نوجوانان کمک می‌کند تا مسیر رسیدن به اهداف کوتاه مدت و بلند مدت را بشناسند و تمرین کنند.

نتیجه‌گیری

با تغییر و تحول در جهان به ویژه پس از همه‌گیری بیماری کووید-19 که ناشی از گسترش ویروس جدید کرونا بود، آموزش از پیش دبستانی تا دانشگاه دستخوش گذر از روش‌های تدریس سنتی به سوی روش‌های تدریس مجازی، آنلاین و ترکیبی شد.

از این رو، داشتن آگاهی و دانش برای برگزاری چنین دوره‌هایی، تعریف سرفصل‌های درسی و آموختن چگونگی کار با نرم افزارهای آموزش آنلاین و مجازی، هم برای معلمان و هم برای دانش‌آموزان ضرورت دارد.

سامانه‌ی مدیریت آموزشی تراز می‌تواند تسهیل‌گر بهره‌بردن معلم‌ها و مدیران خلاق از فناوری‌های روز برای آموزش و ارتباط با دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها باشد. استفاده از امکانات این سامانه‌، دریچه‌ی تازه‌ای رو به امکانات پیشرفته‌ی آموزش آنلاین، آزمون‌های تحلیلی با قابلیت تحلیل نقاط ضعف دانش‌آموزان و صدها امکان دیگر، باز می‌کند.

سوال‌های متداول

1. آموزش مجازی چیست؟

آموزش مجازی روشی برای برگزاری کلاس‌های آموزشی است که به طور کامل به صورت آنلاین برگزار می‌شود و موسسات آموزشی با استفاده از قالب‌ها و نرم افزارهای مناسب برای اجرای این روش، کلاس حضوری را در بستر اینترنت و زنده ارائه می‌دهند. تفاوت آموزش مجازی با آموزش آنلاین در این است که کلاس‌ها به صورت زنده ارائه می‌شود و همچون مدارس حضوری، تقویم درسی روزانه دارد.

2. آموزش مجازی چگونه انجام می‌شود؟

تجربه‌ی یادگیری مجازی از طریق نرم افزار کامپیوتری، محتوای دوره در اینترنت یا ترکیبی از هر دو روش ارائه می‌شود. مربی با استفاده از ویدئوهای آنلاین، گروهای مجازی، پیام‌های فوری و ایمیل با دانش آموزان ارتباط برقرار می‌کند. یادگیری مجازی ممکن است شامل پخش ویدئو در زمان کلاس هم باشد.

3. دانش‌آموزان برای یادگیری مجازی به چه چیزهایی نیاز دارند؟

اطمینان حاصل کنید که نور کافی برای خواندن و یادداشت برداری وجود دارد. مانیتور باید در سطح چشم دانش‌آموز باشد و صندلی او باید راحت باشد و محل تکیه دادن خوبی داشته باشد. محل کلاس مجازی او باید با وسایل مدرسه شامل خودکار، مداد، نشانگر، کاغذ، دفترچه یادداشت و هر ابزار دیگری که دانش‌آموز ممکن است به غیر از رایانه به آن نیاز داشته باشد، تجهیز شود.