چرا معلم ها باید شنوندگان خوبی باشند؟

«گوش دادن» مهارتی است که معلم‌ها باید برای موفقیت در حرفه‌ی خود، آن را پرورش دهند. گوش دادن مؤثر به معلم‌ها کمک می‌کند تا دانش‌آموزان را درک کنند و با آن‌ها همدلی کنند. روابط خوبی با شاگردانشان ایجاد کنند و از آن‌ها حمایت کنند. این مهارت همچنین به معلم‌ها اجازه می‌دهد تا درکی از اهداف و مقاصد هر دانش‌آموز به دست آورند و مداخلات مناسب انجام دهند.

اگر معلم‌ها شنوندگان خوبی باشند، می‌توانند یک محیط یادگیری مثبت ایجاد کنند. مهارت‌های خوب گوش دادن، به معلمان اجازه می‌دهد تا دیدگاه دانش‌آموز را درک کنند، حس همکاری را تقویت کنند و اعتماد ایجاد کنند. معلم‌هایی که شنوندگان خوبی هستند، می‌توانند مشکلات را قبل از وقوع، پیش‌بینی کنند.

اما چه چیزی یک معلم را به شنونده‌ی خوبی مبدل می‌کند؟ و چرا به عنوان یک معلم نیاز داریم تا به یک شنونده‌ی خوب تبدیل شویم؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ داده شده است.

چه چیزی یک معلم را به یک شنونده‌ی خوب تبدیل می‌کند؟

گوش دادن یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که یک معلم می‌تواند داشته باشد. وقتی معلمی بتواند با دقت گوش دهد، بهتر می‌تواند با دانش‌آموزان خود ارتباط برقرار کند و حمایت لازم را برای آن‌ها فراهم کند. چیزهای زیادی وجود دارد که از ما یک شنونده‌ی خوب می‌سازد، اما برخی از مهم‌ترین ویژگی‌ها عبارتند از توجه، همدلی، حس قوی ارتباط و صبر.

با توجه، معلم می‌‎تواند بر آنچه دانش‌آموز می‌گوید تمرکز کند و در افکار خود گم نشود. با همدلی، معلم می‌تواند درک کند که دانش‌آموزان چه احساسی دارند و چه چیزی را تجربه می‌کنند. معلم با صبور بودن می‌تواند احساسات خود را هنگام گوش دادن به دانش‌آموزان کنترل کند.

گوش دادن همچنین به مهارت‌های ارتباطی قوی نیاز دارد. این بدان معنی است که معلم‌ها باید در برقراری ارتباط غیرکلامی و همچنین کلامی، خوب عمل کنند. وقتی معلم‌ها به صحبت‌های دانش‌آموزان گوش دادند، باید بتوانند به شیوه‌ای مناسب پاسخ دهند. این شامل وقت گذاشتن برای بررسی آنچه گفته شده و سپس پاسخ دادن با یک پاسخ یا پیشنهاد متفکرانه است. پاسخ معلم باید محترمانه و سازنده باشد، نه تحقیرآمیز.

همچنین معلم‌ها باید بتوانند احساسات خود را در کلاس مدیریت کنند تا بتوانند مربیان مؤثری باشند. معلم‌ها انسان هستند و گاهی از دانش‌آموز یا موقعیتی که در آن قرار گرفته‌اند، احساس ناامیدی یا عصبانیت می‌کنند. معلم‌ها موظف به حفظ ارتباط حرفه‌ای با دانش‌آموزان هستند. این بدان معناست که آن‌ها باید صادق، اخلاق‌مدار و قابل اعتماد باشند و از قدرت خود سوء‌استفاده نکنند. همچنین معلم‌ها باید بتوانند بدون اتکای بیش از حد به دیگران، مشکلات را حل کنند و خودشان تصمیم بگیرند. یک شنونده‌ی خوب قادر است بدون قضاوت یا واکنش فوری به حرف دانش‌آموزان گوش دهد. این ویژگی‌ها می‌تواند به ایجاد ارتباط با دانش‌آموزان کمک کند و آن‌ها را قادر می‌سازد تا افکار و احساسات خود را بازگو کنند.

چرا باید به عنوان یک معلم شنونده خوبی باشید؟

معلم‌ها نقش مهمی در رشد دانش‌آموزان خود دارند. گوش دادن بخش مهمی از معلم بودن است. وقتی معلم‌ها با دقت گوش می‌دهند، نشان می‌دهند که برای دانش‌آموزان و حرف‌هایشان ارزش قائل هستند. خوب گوش دادن، همچنین به معلم‌ها این امکان را می‌دهد که با دانش‌آموزان خود روابط برقرار کنند و یک محیط یادگیری مثبت ایجاد کنند. دلایل زیادی وجود دارد که چرا معلمان باید شنوندگان خوبی باشند. در اینجا 12 دلیل ارائه شده است:

(1) نشان می‌دهد که شما به دانش‌آموزان و یادگیری آن‌ها اهمیت می‌دهید

اینکه معلم‌ها شنوندگان خوبی باشند از این جهت مهم است که نشان می‌دهد آن‌ها به دانش‌آموزان و یادگیری آن‌ها اهمیت می‌دهند. وقتی با دقت به صحبت‌های دانش‌آموزان خود گوش می‌دهید، به ایجاد یک محیط مثبت و محترمانه کمک می‌کنید تا آن‌ها در آن احساس راحتی کنند و ایده‌ها و افکار خود را به اشتراک بگذارند.

همچنین، خوب گوش دادن می‌تواند به شما کمک کند تا نیازهای دانش‌آموزان و نحوه‌ی پیشرفت آن‌ها در یادگیری را بهتر درک کنید.

(2) به شما کمک می‌کند تا با دانش‌آموزان خود رابطه ایجاد کرده و اعتمادسازی کنید

خوب گوش دادن یک عنصر کلیدی در ایجاد رابطه با دانش‌آموزان است. این نشان می‌دهد که برای آنچه آن‌ها می‌گویند ارزش قائل هستید و علاقه‌مند به شنیدن افکار و دیدگاه‌های آن‌ها هستید.

خوب گوش دادن همچنین به شما امکان می‌دهد درک عمیق‌تری از دانش‌آموزان خود پیدا کنید. این موضوع می‌تواند به شما کمک کند افرادی را که ممکن است به حمایت بیشتری نیاز داشته باشند، شناسایی کنید.

(3) شناسایی و رسیدگی به نیازهای فردی را آسان‌تر می‌کند

گوش دادن فعال، مهارتی است که می‌توان آن را با تمرین آموخت و توسعه داد. شنوندگان خوب قادرند نیازهای فردی را شناسایی کرده و به آن‌ها رسیدگی کنند. این موضوع باعث می‌شود ارتباط، به طور کلی موثرتر باشد.

وقتی همه‌ی طرف‌های درگیر در یک مکالمه قادر به گوش دادن و پاسخ متفکرانه باشند، این مسئله می‌تواند به ایجاد اعتماد و تقویت روابط مثبت کمک کند.

برای آشنایی با روش‌های جدید تدریس، این مقالات مفید هستند: «روش تدریس فعال [ راهبردهای عملی+مزایای آموزشی ]»، «معرفی 18 روش آموزش نوین» و «روش‌ های نوین تدریس: راهکارهایی برای تعمیق یادگیری در دبیرستان» و «راهنمای دبیران: کمک به پیشرفت دانش‌آموزان در مدرسه».

(4) به شما این امکان را می‌دهد که دیدگاه‌های دانش‌آموزان خود را بهتر درک کنید

خوب گوش دادن برای درک بهتر دیدگاه‌های دانش‌آموزان مهم است. این به شما امکان می‌دهد با دانش‌آموزان خود رابطه‌ی موثر ایجاد کنید و این ارتباط اعتماد و اعتبار ببخشید. گوش دادن خوب همچنین به شما این امکان را می‌دهد که به طور موثر رفتار کلاس را مدیریت کنید، و همچنین مشکلات احتمالی را شناسایی و حل کنید.

یک معلم در کلاس درس با دانش‌آموزان بسیار متفاوتی روبرو می‌شود که سرعت عمل و نحوه‌ی رفتار هر کدام از آن‌ها با دیگری متفاوت است. برای شناخت انواع دانش‌آموزان و نحوه‌ی مناسب ارتباط با آن‌ها مطالعه‌ی مقاله‌ی «انواع دانش‌ آموزان و نحوه برقراری ارتباط موثر با آن‌ها» خالی از لطف نیست.

(5) به ایجاد یک محیط کلاس درس مثبت کمک می‌کند

خوب گوش دادن به ایجاد یک محیط کلاس درس مثبت کمک می‌کند. این به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد تا احساس کنند شنیده می‌شوند و مورد احترام هستند. همچنین امکان ارتباط بهتر بین معلمان و دانش‌آموزان را فراهم می‌کند. خوب گوش دادن همچنین حس جمعی را در کلاس تقویت می‌کند، زیرا نشان می‌دهد که همه با هم برای رسیدن به یک هدف کار می‌کنند.

اگر به استفاده از روش‌های گروهی برای آموزش به دانش‌آموزان علاقمند هستید، مطالعه‌ی این مقاله: «راهنمای گام به گام آموزش کار گروهی به دانش‌ آموزان» مفید خواهد بود.

(6) مدل‌سازی برای آموزش مهارت‌های خوب گوش دادن به دانش‌آموزان

خوب گوش دادن به شما این امکان را می‌دهد که مهارت‌های خوب گوش دادن را برای دانش‌آموزان خود الگوسازی کنید. این مهم است زیرا به آن‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های گوش دادن خود را که برای برقراری ارتباط و یادگیری ضروری است، پرورش دهند. وقتی به دقت به صحبت‌های دانش‌آموزان خود گوش می‌دهید، می‌توانید بازخورد و راهنمایی مناسب به آن‌ها ارائه دهید که این موضوع می‌تواند به آن‌ها در بهبود مهارت‌های شنیداری کمک کند.

(7) ارائه‌ی بازخورد واضح و مختصر را آسان‌تر می‌کند

گوش دادن با دقت، ارائه‌ی بازخورد واضح و مختصر را آسان‌تر می‌کند. اگر به دقت گوش کنید، می‌توانید جزئیات مهمی را که می‌تواند به شما کمک کند بازخوردتان مفیدتر باشد، پیدا کنید.

علاوه بر این، وقت گذاشتن برای به دقت گوش دادن، نشان می‌دهد که به شخصی که به او بازخورد می‌دهید احترام می‌گذارید. این موضوع می‌تواند او را نسبت به آنچه می‌گویید پذیراتر کند.

(8) می‌تواند به کاهش بدرفتاری در کلاس کمک کند

خوب گوش دادن می‌تواند به کاهش بدرفتاری در کلاس کمک کند. وقتی دانش‌آموزان بتوانند دیدگاه‌هایشان را بیان کنند، کمتر احتمال دارد که کلاس را مختل کنند. علاوه بر این، با الگوسازی و آموزش مهارت‌های خوب گوش دادن، می‌توان به دانش‌آموزان کمک کرد آنچه را که آموزش داده می‌شود، درک کرده و به خاطر بسپارند. در نتیجه احتمال موفقیت آن‌ها در مدرسه بیشتر است و کمتر بدرفتاری می‌کنند.

(9) می‌تواند در ایجاد و افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس دانش‌آموزان موثر باشد

خوب گوش دادن می‌تواند به ایجاد اعتماد به نفس و عزت نفس در دانش‌آموزان کمک کند. همچنین می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا اطلاعات را به طور مؤثرتری یاد بگیرند و به خاطر بسپارند. علاوه بر این، الگوسازی و آموزش مهارت‌های خوب گوش دادن می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا روابط بهتری با همسالان و بزرگسالان خود ایجاد کنند.

(10) می‌تواند مشارکت دانش‌آموزان را در درس ارتقا دهد

خوب گوش دادن می‌تواند مشارکت دانش‌آموزان را در درس افزایش دهد. وقتی دانش‌آموزان فعالانه گوش می‌دهند، بیشتر درگیر مطالب و معلم می‌شوند. همچنین به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد تا اطلاعات ارائه شده را بهتر درک کنند. مهارت‌های خوب گوش دادن را می‌توان از طریق تمرین و با الگوبرداری از گوش دادن فعال، در دانش‌آموزان پرورش داد.

(11) می‌تواند به جلوگیری از بروز سوء‌تفاهم کمک کند

خوب گوش دادن برای جلوگیری از بروز سوء تفاهم مهم است. وقتی با دقت گوش می‌دهیم، می‌توانیم گوینده را بهتر درک کنیم و به روشی واضح و مختصر پاسخ دهیم. علاوه بر این، مهارت های خوب گوش دادن می‌تواند به ایجاد روابط و اعتمادسازی کمک کند.

معلم‌ها و دیگر عوامل اجرایی در محیط مدارس با چالش‌هایی روبرو می‌شوند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به رفتارهای بی‌ادبانه یا بی‌احترامی برخی دانش‌آموزان اشاره کرد، اگر درگیر چنین چالش‌هایی هستید، مطالعه‌ی مقاله‌ی «راهنمای معلمان: مدیریت رفتارهای بی ادبانه در کلاس درس» می‌تواند مفید باشد.

(12) می‌تواند تدریس را برای شما و دانش‌آموزانتان لذت‌بخش‌تر کند

خوب گوش دادن می‌تواند تدریس را برای شما و دانش‌آموزانتان لذت‌بخش‌تر کند. وقتی با دقت گوش می‌دهید، می‌توانید دانش‌آموزان و نیازهای آن‌ها را بهتر درک کنید.

علاوه بر این، خوب گوش دادن می‌تواند به ایجاد رابطه و اعتماد بین شما و دانش‌آموزان کمک کند. در نتیجه، تدریس زمانی کارآمدتر و مؤثرتر می‌شود که هر دو طرف بتوانند به طور آشکار با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

چرا برخی از معلم‌ها شنونده‌های خوبی نیستند؟

دلایل زیادی وجود دارد که چرا برخی از معلم‌ها شنونده‌های خوبی نیستند. یک دلیل ممکن است این باشد که آن‌ها اهمیت گوش دادن با دقت را درک نمی‌کنند. دلیل دیگر ممکن است این باشد که آن‌ها هنگام صحبت با دانش‌آموزان خود، با آن‌ها تماس چشمی برقرار نمی‌کنند. در اینجا چند دلیل وجود دارد که چرا برخی از معلمان شنونده‌های خوبی نیستند:

(1) سرشان شلوغ است

گاهی معلم‌ها واقعاً به آنچه دانش‌آموزان خود می‌گویند، گوش نمی‌دهند. آن‌ها ممکن است خیلی مشغول فکر کردن در مورد چیزی باشند که می‌خواهند در وهله‌ی بعدی بگویند یا انجام دهند.

(2) عدم تلاش برای پرورش مهارت گوش دادن

برخی از معلم‌ها تلاش نمی‌کنند تا شنوندگان فعال باشند. گوش دادن فعال نه تنها شامل شنیدن آنچه طرف مقابل می‌گوید می‌شود، بلکه شامل صرف زمان برای درک و پاسخ دادن به آن نیز می‌شود.

انجام این کار در یک محیط کلاسی که اغلب تقاضاهای رقابتی زیادی برای توجه معلم وجود دارد، می‌تواند دشوار باشد.

(3) عدم توجه عمدی

برخی از معلم‌ها به آنچه دانش‌آموزان خود می‌گویند اهمیتی نمی‌دهند. آن‌ها ممکن است نقش خود را در درجه‌ی اول معطوف به انتقال اطلاعات بدانند و گوش دادن را اتلاف وقت بدانند.

این نگرش ممکن است برای دانش‌آموزان واضح و رسا باشد. معمولاً در چنین کلاس‌هایی دانش‌آموزان احساس می‌کنند که معلم برای آن‌ها یا نظرات آن‌ها ارزشی قائل نیست.

(4) قضاوت کردن

برخی از معلم‌ها شنونده‌‌های بدی به حساب می‌آیند زیرا دوست دارند در مورد آنچه دانش‌آموزان می‌گویند اظهار‌نظر و قضاوت کنند و این باعث می‌شود که برقراری ارتباط واقعی غیرممکن شود.

برای اینکه معلم‌ها شنونده‌ی خوبی باشند، باید صبور باشند و از اظهار نظر یا قضاوت خودداری کنند. اگر معلم نظری می‌دهد، باید به گونه‌ای انجام شود که حمایت‌کننده و مثبت باشد.

(5) کم ارزش دانستن مشکلات دانش‌آموزان

برخی از معلم‌ها شنوندگان بدی محسوب می‌شوند زیرا اغلب فکر می‌کنند مشکلات دانش‌آموزان اهمیتی ندارند. در برخی موارد، این ممکن است درست باشد، اما در موارد دیگر، گاهی معلم از اهمیت گوش دادن موثر بی‌اطلاع است. معلم‌ها می‌توانند با خوب گوش دادن، به دانش‌آموزان خود نشان دهند که به آن‌ها و مشکلاتشان اهمیت می‌دهند.

(6) توجه نکردن به احساسات دانش‌آموزان

در بسیاری از مدارس، معلم‌ها شنونده‌ها بدی به حساب می‌آیند، زیرا مشغول‌تر از آن هستند که به احساسات دانش‌آموزان پاسخ دهند. این می‌تواند یک مشکل بزرگ برای دانش‌آموزان باشد، زیرا ممکن است احساس کنند که نگرانی‌هایشان شنیده یا تایید نمی‌شود.

در برخی موارد، این می تواند به احساس نادیده گرفته شدن و بی‌اهمیت بودن منجر شود، که می‌تواند بر توانایی دانش‌آموز برای یادگیری تأثیر بگذارد. معلم‌ها باید از این موضوع آگاه باشند و برای ایجاد یک محیط باز و حمایتی در کلاس‌های درس خود تلاش کنند. [منبع]

جمع‌بندی

معلم‌ها به دلایل زیادی باید شنوندگان خوبی باشند. این موضوع باعث ایجاد اعتماد و احترام بین معلم و دانش‌آموز می‌شود. خوب گوش دادن به معلم اجازه میدهد تا نیازهای دانش‌آموز را درک کند.

علاوه بر این، خوب گوش دادن به حرف‌های دانش‌آموزان نشان می‌دهد که معلم به موفقیت دانش‌آموز اهمیت می‌دهد. گوش دادن با دقت به معلم کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف دانش‌آموزانش را هم شناسایی کند. همچنین با به کار گیری این مهارت، معلم می‌تواند محیط یادگیری مثبتی را برای دانش‌آموزان ایجاد کند.

---

سوالات متداول

چرا معلم‌ها باید شنوندگان خوبی باشند؟

شنونده‌ی خوب بودن معلم‌ها را قادر می‌سازد تا دانش‌آموزان خود را بهتر درک کنند. گفت‌وگوهای مؤثر با دانش‌آموزان می‌تواند به شناسایی نقاط‌قوت و علایق دانش‌آموزان کمک کند و می‌توان از این علایق برای ساختاربندی دروس در جهت ایجاد انگیزه، الهام بخشیدن و به چالش کشیدن دانش‌آموزان برای یادگیری بهتر استفاده کرد.

چرا شنونده‌ی خوب بودن مهم است؟

گوش دادن نشان‌دهنده‌ی احترام و توجه به افرادی است که با آن‌ها کار می‌کنید. این به ایجاد رابطه کمک می‌کند و نشان می‌دهد که شما به دیگران و حرف‌های آن‌ها اهمیت می‌دهید. گوش دادن متقابل است. وقتی شنونده‌ی خوبی باشید، مردم نیز با دقت بیشتری به شما گوش می‌دهند.

چگونه یک معلم می‌تواند مهارت‌های شنیداری خود را بهبود بخشد؟

گاهی در کلاس به عمد سکوت کنید و از اظهارنظر بپرهیزید، شنیدن ‌پاسخ‌های دانش‌آموزان به سوالات درسی و غیردرسی را در برنامه‌های آموزش درس خود بگنجانید، به دنبال راه‌هایی برای تعامل با افراد درونگرا باشید، قبل از پاسخ دادن به هر دانش‌آموز مکث و فکر کنید و ایجاد تعادل بین صحبت کردن و گوش دادن را تمرین کنید.