5 راه برای برانگیختن عشق به یادگیری در دانش‌آموزان

استراتژی‌های آموزشی بسیاری برای تعلیم دانش‌آموزان در مقاطع متفاوت وجود دارد. اما یافتن بهترین راه برای آموزش مهارت‌های اصلی به دانش‌آموزان دبستانی همواره اهمیت بسیاری داشته است. دانش‌آموزان دبستانی باید قبل از رفتن به کلاس‌های پیشرفته‌تر بر این مهارت‌ها تسلط پیدا کنند و پر واضح است که دانش‌آموزان زمانی که انگیزه داشته باشند، به بهترین شکل یاد می‌گیرند.

برخی از دانش‌آموزان با انگیزه و آمادگی برای یادگیری به مدرسه می‌آیند، اما برخی دیگر از آن میزان انگیزه برخوردار نیستند. ما در این مقاله راهکارهایی به معلم‌ها ارائه می‌دهیم که با به کار گیری آن‌ها می‌توانند عشق به یادگیری را در دانش‌آموزان خود برانگیزند. با ما همراه باشید.

(1) به دانش‌آموزان حق انتخاب بیشتری بدهید، حتی به کوچک‌ترین آن‌ها

دادن حق انتخاب بیشتر به دانش‌آموزان در مورد فعالیت‌هایی که در کلاس‌هایش انجام می‌دهند، آن‌ها را تشویق می‌کند تا بیشتر تلاش کنند. حق انتخاب در واقع می‌تواند کلید انگیزه‌ی دانش‌آموزان باشد.

هنگامی که معلم با دانش‌آموزانش تعامل بیشتری دارند، اعتماد به نفس و خلاقیت آن‌ها افزایش می‌یابد. دانش‌آموز در چنین شرایطی ایده‌های خود را با اعتماد به نفس بیشتری مطرح خواهند کرد.

اینکه دانش‌آموزان را در انتخاب مباحث درسی، نحوه‌ی آموزش و نوع و میزان تکالیف، مشارکت بدهید، به این معنی نیست که معلم کنترلی بر کلاس نداشته باشد. معلم باید ضمن مدیریت کلاس به دانش‌آموزان اجازه دهد که صدایی داشته باشند و فقط شنونده‌ی صرف نباشند.

(2) باور دانش‌آموزان به توانایی‌هایشان را تقویت کنید

برای ایجاد انگیزه، باور به توانایی فرد برای تسلط بر مبحث یا مسئله ضروری است. دانش‌آموزانی که معتقدند توانایی‌های لازم را ندارند، معمولاً نسبت به همسالان خود انگیزه‌ی کمتری برای پیگیری مباحث درسی و انجام تکالیف نشان می‌دهند.

پژوهش‌ها نشان داده‌اند که کودکان برای کسب موفقیت باید احساس کنند که می‌توانند کار را حداقل در سطحی به انجام برسانند. معلم‌ها می‌توانند با ایجاد تغییراتی در تکالیف دانش‌آموزانی که در تلاش برای تقویت اعتمادبه‌نفس خود هستند، بر احساس توانایی آن‌ها تا حدی تأثیر بگذارند.

به‌عنوان مثال، یک معلم هنگام ارزیابی دانش‌آموزان می‌تواند از راه‌های مختلفی برای برگزاری آزمون استفاده کند. برخی دانش‌آموزان در آزمون‌های شفاهی بسیار بهتر عمل می‌کنند. گاهی برگزاری آزمون‌های عملی یا درخواست از دانش‌آموزان برای ارائه‌ی تحقیق، توانایی‌های دانش‌آموزان خاصی را به ظهور می‌رساند.

(3) از «هنر پرسشگری» بهره ببرید

کودکان خردسال به طور ذاتی کنجکاو هستند. به گفته کارشناسان، پرورش این کنجکاوی کلیدی برای افزایش خودانگیختگی دانش‌آموزان است. برخی از کارشناسان از این مهارت به عنوان «هنر پرسشگری» یاد می‌کنند.

به‌عنوان معلم، بسیار ارزشمند است که به دانش‌آموزان کمک کنیم تا آنچه را که می‌آموزند، تشریح کنند. اغلب اوقات، معلم‌ها بر این موضوع تمرکز می‌کنند که دانش‌آموزان آنچه را که آموخته‌اند، خلاصه کنند. در مقابل بهتر است دانش‌آموزان را تشویق کنیم که مفاهیم را توضیح دهند. معلم می‌تواند به سادگی بپرسد: «از کجا می‌دانی؟» و سپس از دانش‌آموز بخواهد مفاهیم را اثبات کند.

این موضوع فقط مربوط به درس‌های پیچیده یا درس‌های مقطع متوسطه نیست. می‌توان از این روش حتی در ‌کلاس‌های پیش‌دبستانی استفاده کرد. از یک موضوع ساده و عینی مانند یک کتاب تصویری هم می‌توان برای به کار گیری این روش بهره برد. فقط کافی است به خواندن کتاب اکتفا نکنید و ضمن تعامل با دانش‌آموزان از آن‌ها بخواهید مفاهیم و تصاویر موجود در کتاب را شرح دهند.

هنگامی که معلم‌ها این استراتژی یادگیری مبتنی بر پرسش را مدل‌سازی می‌کنند، دانش‌آموزان نیز تشویق می‌شوند که سؤال بپرسند. در چنین روشی، معلم باید محیطی ایجاد کند که دانش‌آموزان در آن بپرسند «چرا». پرسیدن «چرا» باید یک هنجار باشد.

(4) الگوی اشتیاق به یادگیری باشید

معلم‌ها تأثیر بسیار زیادی بر دانش‌آموزان خود دارند – بیش از آن چیزی که ممکن است تصور کنند. بسیاری از دانش‌آموزان از رفتار معلم‌های خود تقلید می‌کنند. بنابراین منطقی است که دانش‌آموزانی که معلم‌هایشان نسبت به مطالب درسی از خود اشتیاق نشان می‌دهند، همین احساس و اشتیاق را داشته باشند.

به عنوان مثال، اگر چند دانش‌آموز در ابتدای سال از عدم علاقه‌ی خود به مطالعه و کتابخوانی گفتند، یک معلم می‌تواند با به اشتراک گذاشتن اشتیاق خودش برای خواندن شروع کند. معلم می‌تواند یک کارگاه کتاب‌خوانی برای دانش‌آموزانش ایجاد کند، جایی که دانش‌آموزان بتوانند آنچه را که می‌خوانند انتخاب کنند و سپس در مورد آن کتاب‌ها به گفت‌وگو بنشینند.

شور و شوق معلم‌ها، صرف نظر از اینکه موضوع یا درس خاصی را هدف قرار داده باشد یا نه، برای جوان‌ترین یادگیرندگان هم حالت مسری دارد. دانش‌آموزان زیادی هر روز به مدرسه می‌روند و به دنبال لبخند معلم هستند.

(5) سرگرمی را در اولویت قرار دهید

سرگرم‌کننده کردن محتوای درسی دلیل دیگری برای تمایل دانش‌آموزان به یادگیری خواهد بود. این مسئله بسیار مهم است، به ویژه برای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی.

استفاده از وسایل کمک درسی و حتی وسایلی که در دسترس هستند، می‌تواند آموزش را بسیار سرگرم‌کننده‌تر کند. مثلاً در مقطع پیش‌دبستان یا اول ابتدایی برای آموزش حروف می‌توان از نوشتن با انگشت در سینی آرد یا خمیر بازی استفاده کرد. دانش‌آموزان در این مقطع هنگامی که مطالب درسی را لمس و به شکل بازی با آن‌‌ها روبرو می‌شوند، اشتیاق بیشتری برای یادگیری از خود نشان می‌دهند. [منبع]

نتیجه‌گیری

یکی از معیارهای بلوغ دانش‌آموز این است که چقدر برای یادگیری خود مسئولیت می‌پذیرد. دانش‌آموزان اگر از دوران ابتدایی سهمی در انتخاب نحوه‌ی یادگیری خود داشته باشند و به آن اجازه داده شود که در هر مورد پرسش‌گری کنند، با سرعت بیشتری به این بلوغ می‌رسند. اگر دانش‌آموزان به یادگیری علاقمند شوند و بدانند با کسب علم چه درهایی به رویشان باز می‌شوند، عملکرد و انگیزه‌ی فوق‌العاده‌ای خواهند داشت.

معلم‌ها نقش بسیار مهمی در ایجاد علاقه‌ به یادگیری در دانش‌آموزان دارند. به‌کارگیری راهکارهای موثر برای ایجاد علاقه در دانش‌آموزان که به مواردی از آن‌ها در این مقاله اشاره شد، هنگامی نتیجه‌بخش خواهد بود که معلم با صبر و مهربانی و تشویق دانش‌آموزان فعالیت‌های خود را پی بگیرد و خود در زمینه‌ی اشتیاق به یادگیری و علاقمندی به علم و دانش، الگوی دانش‎‌آموزان باشد.

---

سوال‌های متداول

معلم‌ها چگونه دانش‌آموزان را به یادگیری تشویق می‌کنند؟

ایجاد انگیزه و اشتیاق برای یادگیری از مسیرهای مختلفی امکان پذیر است. برخی از معلم‌ها با به چالش کشیدن دانش‌آموزان و تعیین اهداف دشوارتر، ضمن همراهی و راهنمایی آن‌ها، الهام‌بخش دانش‌آموزان می‌شوند. دانش‌آموزان در این مسیر به اهدافی که هرگز فکر نمی‌کردند امکان رسیدن به آن‌ها را داشته باشند، می‌رسند. چنین معلم‌هایی با بهره‌گیری از مهربانی، صبر و تشویق دانش‌آموزان الهام‌بخش می‌شوند.

چگونه عشق به یادگیری را در دانش‌آموزان ایجاد کنیم؟

یکی از بهترین راه‌ها برای علاقه‌مند کردن دانش‌آموزان به یادگیری، آموزش به شیوه‌ای است که حتی متوجه نباشند در حال یادگیری هستند. دانش‌آموزان خود را به حرکت و بازی فیزیکی وادار کنید. بازی‌های فکری انجام دهید. بازی اختراع کنید و اجازه دهید دانش‌آموزان بازی اختراع کنند.

چه چیزی دانش‌آموزان را عاشق یادگیری می‌کند؟

اینکه بدانند و تجربه کنند که یادگیری به آن‌ها هدف می‌‌‌دهد، به آن‌ها کمک می‌کند تا انسان بهتری شوند، فرصت‌های جدیدی را در اختیار آن‌ها می‌گذارد و به آن‌ها این احساس را می‌دهد که در حال به دست آوردن کنترل زندگی خود هستند. یادگیری به آن‌ها می‌آموزد که مغز ما وقتی کار جدیدی انجام می‌دهیم رشد می کند، بنابراین یادگیری هرگز اتلاف وقت نیست.