معرفی رشته جامعه شناسی [+ بازار کار و رتبه لازم برای قبولی]

جامعه شناسی علم مطالعه و فهم ساختارهای اجتماعی و کنش‌های اجتماعی افراد و تحلیل و تفسیر ریشه‌ها، زمینه‌ها، علل و عوامل مسائل اجتماعی است. جامعه‌ شناسی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین رشته‌های علوم اجتماعی، یک علم پویا است که با مطالعه‌ی روش‌مند، به فهم زندگی اجتماعی، ساختارهای جامعه و کنش اجتماعی می‌پردازد.

جامعه‌‌ شناسی از رشته‌ها‎‌ی دانشگاهی در گروه آزمایشی علوم انسانی است. اگر پس از آشنایی با بازار کار رشته انسانی، متوجه علاقه‌ی خود به رشته‌ی جامعه‌شناسی شدید، می‌توانید اطلاعات جامعی درباره‌ی این رشته، رتبه‌ی لازم برای قبولی و بازار کار آن در این مقاله بیابید.

تعریف رشته جامعه‌ شناسی

جامعه‌ شناسی یکی از اصلی‌ترین رشته‌های علوم اجتماعی است. در این علم پویا، با مطالعه‌ی روش‌مند، به فهم زندگی اجتماعی، ساختارهای جامعه و کنش اجتماعی می‌پردازند. علم جامعه‌ شناسی دارای مکاتب مختلفی است که با وجود اشتراکاتی که با هم دارند، هر یک روش‌های مختلفی را پیشنهاد کرده‌اند. متفکران و پژوهشگران رشته‌ی جامعه شناسی بر اساس شرایط اجتماعی و سنت فکری جامعه‌ی خود به بررسی و تحلیل می‌پردازند. این علم می‌تواند با نگاهی عالمانه زمینه‌ی تحرک و پیشرفت جامعه را هموار کند.

جامعه‌ شناسی به دنبال شناسایی چرایی و چگونگی شکل‌گیری تغییرات و تحولات نظم اجتماعی در دنیای پویای جدید است. این شناخت به ترمیم مسائل و بهسازی اوضاع اجتماعی کمک می‌کند. جامعه‌شناسی رشته‌ای وابسته به میدان است. پژوهشگر اجتماعی در بستر زندگی مردم فعالیت می‌کند.

هدف آموزش رشته جامعه شناسی

هدف دوره‌ی کارشناسی جامعه‌شناسی آشنایی دانشجویان با عمده‌ترین موضوعات نظری و کاربردی این رشته است. با گذراندن این دوره، دانشجویان برای فراگیری عمیق‌تر و جزئی‌تر مسائل علم جامعه شناسی در مقاطع بالاتر تحصیلی آماده می‌شوند.

تربیت و تأمین نیروی انسانی ماهر برای انجام امور پژوهشی در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی، از دیگر اهداف آموزش رشته‌ی جامعه شناسی است. لازمه‌ی حرکت و پویایی جامعه، بهره‌گیری مداوم از پژوهش‌ها و برآوردهای اجتماعی است. بنابراین، این رشته نقش مهمی در عملکرد نظام اجتماعی، سازمان‌ها و زندگی مردم دارد.

واحدهای درسی رشته جامعه شناسی

طول دوره‌ی کارشناسی رشته‌ی جامعه شناسی، چهار سال تحصیلی است. واحدهای درسی این دوره شامل 139 واحد است. دانشجویان جامعه شناسی در دوره‌ی لیسانس، 22 واحد عمومی، 26 واحد پایه، 36 واجد تخصصی اجباری، 40 واحد دروس اختیاری در حوزه‌های جامعه شناسی، 12 واحد دروس اختیاری در دسته‌ی روشی-مهارتی و 3 واحد کارورزی اجتماعی (پروژه) می‌گذرانند.

دروس و داحدهای جامعه‌شناسی را می‌توان شامل سه حیطه‌ی زیر دانست:

1. دروس مبتنی بر روش‌های علوم اجتماعی (کمّی و کیفی)
2. دروس مبتنی بر نظریه‌ها
3. دروس مربوط به حوزه‌های جامعه‌شناسی

دروس پایه رشته‌ی جامعه شناسی	مبانی جامعه‌ شناسی 1 و 2، مبانی جمعیت شناسی، مبانی روان‌شناسی عمومی، اندیشه‌ی اجتماعی متفکران مسلمان، تاریخ اجتماعی ایران، کاربرد آمار در جامعه شناسی، زبان تخصصی، مفاهیم اجتماعی در متون اسلامی، مبانی فلسفی اندیشه‌ی اجتماعی، اقتصاد ایران، مردم‌ شناسی ایران، اصول علم سیاست
دروس تخصصی اجباری رشته‌ی جامعه شناسی	انسان از دیدگاه مکاتب جامعه شناختی و اندیشه‌ی اجتماعی اسلام، روان شناسی اجتماعی، نظریه‌های کلاسیک جامعه شناسی، نظریه‌های معاصر جامعه‌ شناسی، نظریه‌های متأخر جامعه شناسی، طراحی پژوهش در جامعه شناسی، روش‌های تحقیق کیفی، روش‌های تحقیق کمّی، ظرفیت‌ها و مسائل اجتماعی ایران، جامعه شناسی دفاع مقدس، کاربرد نرم‌افزارهای کمّی و کیفی در جامعه شناسی، توانمندسازی و مداخله‌ی اجتماعی، مسائل و سیاست‌های جمعیتی ایران، جامعه شناسی استعمار نو و مقاومت،  جامعه و فرهنگ، جامعه شناسی پیشرفت و توسعه
برخی از دروس تخصصی اختیاری رشته جامعه شناسی	سیر تحول اندیشه‌ی اجتماعی در جهان، فلسفه‌ی علوم اجتماعی، جامعه‌شناسی انقلاب با تأکید بر انقلاب اسلامی ایران، جامعه‌شناسی و ادبیات فارسی، جامعه‌شناسی قشرها و نابرابری‌های اجتماعی، جامعه‌شناسی انحرافات و آسیب‌های اجتماعی، جامعه‌شناسی شعری، جامعه‌شناسی خانواده، جامعه‌شناسی سازمان‌ها، جامعه‌شناسی رسانه‌های جمعی، جامعه‌شناسی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، جامعه‌شناسی سلامت، جامعه‌شناسی سیاسی، جامعه‌شناسی اشتغال و کارآفرینی، تغییرات اجتماعی و فرهنگی، جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، بررسی و نقد آثار صاحب‌نظران جامعه‌شناسی، جامعه‌شناسی سبک‌های زندگی، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی بومی، جامعه‌شناسی عواطف، جامعه‌شناسی تروریسم، جامعه‌شناسی امنیت  و …

توانایی‌های فارغ‌التحصیلات جامعه شناسی

دانش‌آموختگان رشته‌ی جامعه شناسی باید ضمن کسب بینش نظری مبتنی بر اقتضائات بومی کشور، در انجام پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در زمینه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی توانایی و مهارت اجمالی داشته باشند. این متخصصین می‌توانند به‌عنوان یک کارشناس جامعه‌شناسی یا دستیار و همیار پژوهشی فعالیت کنند.

ازجمله مهارت‎‌ها و توانمندی‌های ویژه و عمومی دانش‌آموختگان رشته‌ی جامعه‌شناسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عملی کردن بینش و روش‌های جامعه‌شناختی و کمک به انجام پژوهش‌های اجتماعی و جامعه‌ شناختی
• ارائه‌ی ایده و مشورت درباره‌ی برنامه‌ریزی‌ها، فعالیت‌ها و امور اجتماعی و فرهنگی
• آشنایی با نظریه‌های اجتماعی و جامعه‌ شناختی
• آشنایی با روش‌های پژوهش اجتماعی

بازار کار رشته جامعه شناسی

اکثر سازمان‌ها بخش، معاونت یا مرکزی را به امور پژوهش اجتماعی اختصاص می‌دهند. مانند معاونت اجتماعی ناجا، معاونت اجتماعی و پیشگیری از جرم قوه‌ی قضائیه، معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری و … . فارغ‌التحصیلان رشته‌ی جامعه شناسی می‌توانند در چنین مراکزی مشغول به کار شوند. با این حال باید بدانید که بازار کار رشته‎‌های علوم انسانی به‌خصوص در مقطع کارشناسی چندان مناسب نیست و بهتر است دانش‌آموختگان علاقمند، تا مقاطع بالاتر کارشناسی ارشد و دکتری نیز ادامه‌ی تحصیل بدهند.

فارغ‌التحصیلان کارشناسی رشته‌ی جامعه شناسی گاهی به‌عنوان معلم جذب وزارت آموزش و پرورش یا مدارس غیرانتفاعی می‌شوند. برخی دیگر به‌عنوان کارشناس در موسسات و سازمان‌های دولتی و خصوصی مشغول می‌شوند. یک جامعه‌شناس همچنین می‌تواند به‌عنوان روزنامه‌نگار، فعال اجتماعی، پژوهشگر جامعه شناسی، تحلیل‌گر سیاسی و اجتماعی، مشاور و کارمند بخش‌های اجتماعی و فرهنگی سازمان‌های دولتی و خصوصی مشغول به کار شود.

سازمان‌های خیریه و داوطلبانه، مراکز مشاوره، سازمان زندان‌ها و برخی دیگر از مراکز دولتی، سازمان صدا و سیما و دیگر رسانه‌های اجتماعی، مراکز پژوهشی و برخی مراکز آموزشی نیز فارغ‌التحصیلان جامعه‌شناسی را استخدام می‌کنند.

آخرین رتبه‌ قبولی در رشته جامعه شناسی

براساس اطلاعات موجود، آخرین رتبه قبولی در رشته‌ی جامعه شناسی در برخی از دانشگاه‌های کشور بر اساس نتایج کنکور 1400 و سهیمه‌های مختلف مناطق، به قرار زیر بوده است (توجه داشته باشید که رتبه‌های اعلام شده حدودی هستند):

آخرین رتبه قبولی در رشته جامعه شناسی در کنکور 1400
نام دانشگاه	آخرین رتبه‌ی قبولی منطقه‌ی یک	آخرین رتبه‌ی قبولی منطقه‌ی دو	آخرین رتبه‌ی قبولی منطقه‌ی سه
دانشگاه تهران	327	1892	7704
دانشگاه شهید بهشتی	–	5571	19599
دانشگاه علامه طباطبایی	904	5287	11129
دانشگاه خوارزمی (کرج)	2348	8610	–
دانشگاه الزهرا (س)	2183	9375	20707
دانشگاه فردوسی مشهد	2747	–	9302
دانشگاه اصفهان	1644	7552	17700
دانشگاه شیراز	3325	7376	16515
دانشگاه تبریز	4207	6440	13666
دانشگاه گیلان (رشت)	4452	9216	–
دانشگاه نیشابور	4828	12100	17871
دانشگاه شاهد (تهران)	4335	9285	–
دانشگاه کاشان	4517	5785	20287
دانشگاه گلستان (گرگان)	6272	16176	17952
دانشگاه یزد	–	11508	22325

اگر علاقمندید که بدانید رتبه‌‌ی برتر کنکور سراسری در سال گذشته از چه روش‌هایی برای کسب موفقیت استفاده کرده‌ است، می‌توانید در وبلاگ تراز از نحوه‌ی مطالعه و درصدهای نفر اول کنکور انسانی 1400 آگاه شوید. آشنایی با مهارت‌های علمی برای مطالعه هوشمند کنکور و راهکارهای علمی برای کسب رتبه برتر در کنکور در کنار یادگیری موثر برای کنکور با استفاده از تمرین بازیابی ازجمله مطالبی است که وبلاگ تراز برای آماده‌سازی داوطلبان ارائه داده است.

جمع‌بندی

ضرورت آموزش رشته‌ی جامعه شناسی، پاسخگویی به نیازهای پژوهشی و برنامه‌ریزی سازمان‌های دولتی و غیردولتی مختلف در زمینه‌های گوناگون اجتماعی و فرهنگی است. اکثر رشته‌های علوم انسانی نیازمند پژوهش‌های جامعه‌شناختی هستند. تحقیقات نشان می‌دهند که طی دهه‌‌های گذشته در دنیا توجه بیشتری به سمت رشته‌ی جامعه‌ شناسی جلب شده است.

علاقه به مطالعه‌ی رفتار مردم در کنار هوش و خلاقیت از ویژگی‌های بارز یک جامعه‌شناس موفق است. آشنایی با روش‌های تحقیق در علوم انسانی و تسلط بر مهارت تفکر انتقادی از تواناهایی مورد نیاز این رشته هستند. اگر علاقمند به ادامه‌ی تحصیل در رشته‌های نظری علوم انسانی مانند جامعه شناسی هستید، باید درنظر داشته باشید که موفقیت کاری در چنین رشته‌های مستلزم علاقمندی، مهارت و خلاقیت بالا است و بدون این ویژگی‌های، به دست آوردن یک جایگاه شغلی مناسب دشوار خواهد بود.

شرکت در آزمون سرنوشت‌ساز و رقابتی کنکور، می‌تواند میزان اضطراب شما را افزایش داده و مانع مدیریت صحیح زمان شود، برای آشنایی با راهکارهای موثر در این زمینه، می‌توانید با 11 راهکار برای مدیریت زمان در کنکور + (مدیریت زمان در تست زنی) آشنا شوید. همچنین آگاهی‌ از راه ‌های کاهش اضطراب امتحان در دانش ‌آموزان موثر خواهد بود.

---

سوالات متداول

تعریف رشته جامعه شناسی چیست؟

جامعه شناسی علم مطالعه و فهم ساختارهای اجتماعی و کنش‌های اجتماعی افراد و تحلیل و تفسیر ریشه‌ها، زمینه‌ها، علل و عوامل مسائل اجتماعی است. جامعه‌ شناسی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین رشته‌های علوم اجتماعی، یک علم پویا است که با مطالعه‌ی روش‌مند، به فهم زندگی اجتماعی، ساختارهای جامعه و کنش اجتماعی می‌پردازد.

طول دوره کارشناسی رشته جامعه شناسی چقدر است؟

طول دوره‌ی کارشناسی رشته‌ی جامعه شناسی، چهار سال تحصیلی است. واحدهای درسی این دوره شامل 139 واحد است.

بازار کار رشته جامعه شناسی چطور است؟

بازار کار رشته‎‌ی جامعه شناسی در مقطع کارشناسی چندان مناسب نیست و بهتر است دانش‌آموختگان علاقمند، تا مقاطع بالاتر کارشناسی ارشد و دکتری ادامه‌ی تحصیل بدهند. کارشناسان رشته‌ی جامعه شناسی گاهی به‌عنوان معلم جذب وزارت آموزش و پرورش یا مدارس غیرانتفاعی می‌شوند. برخی دیگر به‌عنوان کارشناس در موسسات و سازمان‌های دولتی و خصوصی مشغول می‌شوند. یک جامعه‌شناس همچنین می‌تواند به‌عنوان روزنامه‌نگار، فعال اجتماعی، پژوهشگر جامعه شناسی، تحلیل‌گر سیاسی و اجتماعی، مشاور و کارمند بخش‌های اجتماعی و فرهنگی سازمان‌های دولتی و خصوصی مشغول به کار شود.