چگونه دانشآموزان را به یادگیرندگانی مستقل تبدیل کنیم؟
یک معلم می‌تواند با تقویت حس استقلال در دانشآموزان، نقش مهمی در کسب موفقیت‌های تحصیلی و شخصی آنها در داخل و خارج از کلاس درس داشته باشد. اما با بهره‌گیری از چه راهکارهایی می‌توان به دانشآموزان کمک کرد تا به جای آن‌که دریافت‌کنندگان صرف اطلاعات باشند، به یادگیرندههای مستقلی مبدل شوند؟
ما در این مقاله به شما راهکارهایی ارائه می‌دهیم که با بهره‌گیری از آنها، دانشآموزان را به پرسیدن سوال تشویق کنید، به آنها کمک کنید تا ارتباط بین حوزه‌های موضوعی مختلف را ببینند، مهارتهای حل مسئله و تفکر انتقادی را در آنها رشد دهید و آنها را به استفاده از منابعی غیر از کتاب‌های درسی مانند کتابخانه و اینترنت، تشویق کنید.
راهکارهایی برای کمک به دانشآموزان برای تبدیل شدن به یادگیرندگان مستقل
با یادگیری مستقل، دانشآموزان به جای تکیه بر مطالبی که معلم یا مربی در اختیارشان قرار می‌دهد، تحقیقات و پرسش‌های خود را پیش می‌برند. آنها همچنین با تعیین اهداف خود و نظارت بر پیشرفت خود، مالکیت مسیر آموزشی خود را به دست می‌گیرند. در ادامه چندین راهکار ذکر شده است که معلم‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از آنها، به دانشآموزان خود کمک کنند تا به چنین یادگیرندگانی تبدیل شوند:
(1) دستورالعمل‌های واضح و مشخص ارائه دهید
هنگامی که دانشآموزان به طور خاص بدانند که از آنها چه انتظاری می‌رود، می‌توانند برنامه‌ریزی کنند و فعالیت‌های موثرتری انجام دهند. علاوه بر این، زمانی که معلم‌ها بازخورد ارائه می‌دهند، برای دانش آموز خاص‌تر و معنادارتر است.
دستورالعمل‌های واضح کمک می‌کند تا سوء‌تفاهم‌ها به حداقل برسد و به دانشآموزان اجازه می‌دهد تا مالکیت یادگیری خود را در دست بگیرند.
شما باید اطمینان یابید که همه‌ی دانشآموزان دستورالعمل‌های یک تکلیف را به‌درستی درک می‌کنند. با صرف زمان برای برقراری ارتباط تکالیف و دستورالعمل‌ها به روشی که هر دانش‌آموز بتواند آن را درک کند، می‌توانید به دانشآموزان خود کمک کنید تا یادگیرندههای مستقلی شوند.
وقتی دانشآموزان بتوانند به طور مستقل دستورالعمل‌ها را دنبال کنند، می‌توانند تکالیف را با اشتباهات و ناامیدی کمتری به پایان برسانند. علاوه بر این، معلم‌ها با ارائه‌ی دستورالعمل‌های روشن، مدت زمان مورد نیاز برای شفاف‌سازی و نظارت را کاهش می‌دهند.
(2) بر کار دانشآموزان نظارت داشته باشید و پیگیر فعالیت‌هایشان باشید
برای اینکه دانش آموزان به یادگیرندگان مستقل تبدیل شوند، نظارت بر کار آنها مهم است. اگر کارهای دانشآموزان خود را پیگیری کنید، می‌توانید در صورت لزوم بازخورد و کمک ارائه دهید.
همچنین، نظارت بر کار دانشآموزان می‌تواند به مربیان کمک کند تا زمینه‌هایی را که دانشآموزان در آنها به حمایت بیشتری نیاز دارند، شناسایی کنند. همه‌ی اینها به دانشآموزان شما کمک می‌کند تا آخر عمر به یادگیرندگان مستقل و مادام‌العمر تبدیل شوند.
(3) رویه‌هایی برای انجام کار ایجاد کنید
وقتی دانشآموزان یک روال مشخص برای انجام کار خود دارند، عادت پیدا می‌کنند که یادگیرندههای مستقل‌تری باشند. رویه‌ها به ایجاد حس نظم و ثبات در کلاس کمک می‌کنند. همچنین، روال‌ها حس قابل پیش‌بینی بودن و ثبات را برای دانشآموزان فراهم می‌کنند، که هر دو برای پرورش ذهنیت رشد ضروری هستند.
برای مثال، دانشآموزان ممکن است یک نقطه مشخص در اتاق داشته باشند که تمام کارهای تمام شده خود را در آنجا قرار می‌دهند، یا ممکن است هر روز زمان مشخصی برای تحویل تکالیف داشته باشند.
هر برنامه‌ای را که برای اجرای آن انتخاب می‌کنید، مطمئن شوید که دانشآموزان شما به راحتی می‌توانند آن را دنبال کنند.
(4) تکالیف دانشآموزان را بررسی کنید و بازخورد منظم ارائه دهید
یکی از مهم‌ترین کارهایی که معلم می‌تواند برای کمک به دانشآموزان برای تبدیل شدن به یادگیرنده مستقل انجام دهد، ارائه‌ی بازخورد تحصیلی منظم است. این به معنای بررسی کار دانشآموزان و ارائه‌ی نظراتی است که به بهبود وضعیت تحصیلی آنها کمک می‌کند.
بازخورد باید مشخص و سازنده باشد و به آنچه دانش‌آموز به خوبی انجام داده اشاره کند و پیشنهاداتی برای بهبود نیز ارائه دهد.
ارائه‌ی بازخورد می‌تواند زمان‌بر باشد، اما ارزشش را دارد. هرچه دانشآموزان در دریافت بازخورد و استفاده از آن برای بهبود کارشان بهتر عمل کنند، مستقل‌تر خواهند شد. و این چیزی است که ما می‌خواهیم – دانشآموزانی که می‌توانند به تنهایی یاد بگیرند و نیازی ندارند که دائماً به آنها بگوییم چه کار کنند.
(5) روال مشخصی برای انجام تکالیف تعیین کنید
وقتی دانشآموزان بدانند که در زمینه‌ی انجام تکالیف چه انتظاراتی از آنها می‌رود، بهتر می‌توانند یادگیری خود را مدیریت کنند. ایجاد روال‌ها و رویه‌ها برای انجام تکالیف به دانشآموزان کمک می‌کند تا یادگیرندههای مستقلی شوند.
برخی از مواردی که باید در هنگام ایجاد یک روال برای انجام تکالیف در نظر بگیرید، عبارتند از:
– چقدر زمان برای تکمیل تکلیف داده می‌شود؟
– تکلیف باید در چه قالبی ارائه شود (کتبی، شفاهی و …)؟
– موعد مقرر تحویل تکلیف چه زمانی است؟
– تکلیف چگونه درجه‌بندی می‌شود؟
– چه کسی مسئول بازگرداندن تکلیف بررسی شده به دانش‌آموز خواهد بود؟
با در نظر گرفتن این موارد، می‌توانید روتینی ایجاد کنید که برای کلاس درس و دانشآموزان شما بهترین کار را دارد. این کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که همه‌ی دانشآموزان فرصتی برای تکمیل کار خود و دریافت اعتبار کامل برای تلاش‌های خود را دارند.
(6) دانشآموزان را تشویق کنید که مشارکت داشته باشند
وقتی دانشآموزان تشویق می‌شوند تا در فعالیت‌های کلاس درس شرکت کنند، یادگیرندگان مستقل‌تری می‌شوند. دانش آموزان با پرسیدن سوال و ارائه‌ی نظرات، مالکیت یادگیری خود را به دست می‌گیرند. آنها همچنین یاد می‌گیرند که چگونه با دیگران کار کنند و این مهارتی کلیدی در زندگی انسان است.
به منظور تشویق مشارکت، معلمان باید محیطی باز و دلپذیر در کلاس درس ایجاد کنند. دانشآموزان باید احساس راحتی کنند که دست خود را بالا ببرند و ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند.
معلمان همچنین می‌توانند سؤالات اصلی را برای کمک به دانشآموزان برای شروع بپرسند. مشارکت به دانشآموزان کمک می‌کند تا مهارتهای تفکر انتقادی را توسعه دهند و یاد بگیرند که چگونه نظرات و دیدگاه‌های خود را به طور مؤثر بیان کنند.
(7) مطمئن شوید که دانشآموزان منابع کافی دارند
مهم است که دانشآموزان به منابعی دسترسی داشته باشند که به آنها کمک می‌کند تا به یادگیرندگان مستقل تبدیل شوند. وقتی دانشآموزان بتوانند به تنهایی مسائل را بفهمند، احتمال بیشتری دارد که مالکیت یادگیری خود را در دست بگیرند و در آینده موفق شوند. همچنین، ارائه‌ی حمایت فردی از هر دانش‌آموز در یک محیط کلاس برای معلمان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
منابع مناسب می‌توانند به برطرف کردن اشکالات کمک کنند و به دانشآموزان اجازه دهند بدون اتکا به معلم، کمک مورد نیاز خود را دریافت کنند. انواع مختلفی از منابع وجود دارد که دانشآموزان می‌توانند از آنها استفاده کنند، مانند وبسایت‌ها، اپلیکیشن‌های آموزشی، کتاب‌های آموزشی و کمک آموزشی، درسنامه‌ها و جزوات و البته خود معلم‌ها.
برای معلمان مهم است که اطمینان حاصل کنند که دانشآموزان به منابع مناسب دسترسی دارند و می‌دانند چگونه از آنها به طور مؤثر استفاده کنند.
(8) به دانشآموزان کمک کنید با انگیزه بمانند
چند کار وجود دارد که می‌توانید انجام دهید تا به دانشآموزان خود کمک کنید تا یادگیرندگان مستقل و با انگیزه بمانند.
ابتدا مطمئن شوید که آنها احساس می‌کنند توانایی کسب موفقیت را دارند. به آنها کمک کنید تا اهداف واقع‌بینانه تعیین کنند و در مورد پیشرفتشان به آنها بازخورد بدهید. هر دستاوردی را جشن بگیرید، مهم نیست که چقدر کوچک به نظر می‌رسد.
در وهله‌ی دوم فرصت‌هایی برای خلاقیت و ابراز وجود آنها فراهم کنید. به آنها اجازه دهید فعالیت‌های مربوط به یادگیری خود را انتخاب کنند، روی پروژه‌‌هایی کار کنند که به آنها علاقه دارند و در کلاس توانایی ابراز وجود داشته باشند. در نهایت، یک محیط حمایتی ایجاد کنید که در آن دانشآموزان شما احساس راحتی کنند و در صورت نیاز کمک بخواهند.
برای پاسخ دادن به سؤالات و ارائه‌ی راهنمایی در صورت لزوم در دسترس باشید، اما همچنین به دانشآموزان خود فضایی بدهید تا مسائل را خودشان بفهمند. با رعایت این نکات، دانشآموزان شما با انگیزه باقی می‌مانند و به یادگیرندگان مستقل تبدیل می‌شوند.
(9) مشوق تفکر انتقادی باشید
تفکر انتقادی فرآیندی است که به دانشآموزان کمک می‌کند تا به یادگیرندگان مستقل تبدیل شوند. این فرآیند شامل تجزیه و تحلیل، ارزیابی و استدلال است. وقتی به دانشآموزان آموزش داده می‌شود که چگونه از این مهارت‌ها استفاده کنند، می‌توانند خودشان فکر کنند و تصمیمات بهتری بگیرند.
یکی از بهترین راه‌ها برای تشویق تفکر انتقادی این است که خودتان برای آن لگوسازی کنید. وقتی سؤال می‌پرسید و برای اطلاعات بیشتر جستجو می‌کنید، به دانشآموزان خود یاد می‌دهید که چگونه انتقادی فکر کنند. همچنین می‌توانید با دادن وظایفی که نیاز به تجزیه و تحلیل و ارزیابی اطلاعات دارد، فرصت‌هایی برای تمرین این مهارت در اختیار آنها قرار دهید.
آموزش مهارتهای تفکر انتقادی مهم است زیرا به دانشآموزان کمک می‌کند تا به یادگیرندگان مادام العمر تبدیل شوند. وقتی توانایی فکر کردن برای خودشان را داشته باشند، می‌توانند حتی زمانی که دیگر در مدرسه نیستند به یادگیری ادامه دهند.
برای آشنایی بیشتر با اهمیت تقویت مهارت تفکر انتقادی در دانشآموزان، مقاله‌ی «چرا دانش آموزان به مهارت تفکر انتقادی نیاز دارند؟» را مطالعه کنید.
(10) با دانش آموزان خود ارتباط برقرار کنید
ارتباط با دانشآموزان مزایای زیادی دارد. وقتی با آنها ارتباط برقرار می‌کنید، احساس می‌کنند دیده می‌شوند و به رسمیت شناخته شده‌اند. این می‌تواند به آنها کمک کند تا با شما و مطالبی که تدریس می‌کنید احساس ارتباط بیشتری داشته باشند، که این خود می‌تواند منجر به تبدیل شدن آنها به دانشآموزان مستقل‌تری شود.
به‌علاوه، وقتی برای شناخت دانشآموزان خود وقت صرف می‌کنید، می‌توانید نیازها و ترجیحات فردی آنها را بهتر درک کنید، که این می‌تواند به شما کمک کند تا دستورالعمل‌های خود را برای برآورده کردن نیازهای خاص آنها تنظیم کنید.
با برقراری ارتباط با دانشآموزان خود، نه تنها به یادگیری مؤثرتر آنها کمک می‌کنید، بلکه یک محیط کلاسی حمایت‌کننده و مثبت ایجاد می‌کنید که در آن دانشآموزان احساس راحتی می‌کنند که ریسک کرده و ایده‌های جدیدی مطرح کنند. برای آشنایی با شیوه‌های ارتباط برقرار کردن با انواع دانشآموزان، مقاله‌ی «انواع دانش آموزان و نحوه برقراری ارتباط موثر با آنها» را بخوانید.
(11) آموزش را با سرگرمی همراه کنید
سرگرمی همیشه کلید موفقیت است. دانشآموزان زمانی که در حال گذراندن اوقات خوشی هستند بهتر یاد می‌گیرند. اگر می‌خواهید دانش‌آموزانتان به یادگیرندگان مستقل تبدیل شوند، باید آموزش با سرگرمی را شروع کنید.
اگر دانشآموزان بی‌حوصله باشند، کمتر توجه می‌کنند و مطالب تدریس شده را جذب نمی‌کنند. اما اگر سرگرم باشند، به احتمال زیاد درگیر و علاقه‌مند به چیزهایی خواهند بود که می‌آموزند. این مشارکت برای کمک به دانشآموزان برای تبدیل شدن به یادگیرندگان مستقل، کلیدی است. یکی از راه‌های سرگرم‌کننده‌ی یادگیری، استفاده از بازی‌ها و فعالیت‌ها است. بازی‌ها به دانش آموزان کمک می‌کند در محیطی آرام و لذت‌بخش یاد بگیرند.
فعالیت‌ها و بازی‌های آموزشی به دانشآموزان اجازه می‌دهند موضوعات جدید را کشف کنند و به روشی عملی یاد بگیرند. اگر به دنبال راهکارهایی برای شاد کردن فضای کلاس خود هستید، مقاله‌ی «راهکارهایی برای شاد کردن فضای کلاس» را مطالعه کنید.
(12) دانشآموزان خود را به استفاده از منابع خارج از کلاس تشویق کنید
دانشآموزان خود را تشویق کنید تا از منابع خارج از کلاس استفاده کنند و اطلاعاتی در مورد اینکه کجا می‌توانند این منابع را پیدا کنند به آنها ارائه دهید. این به آنها کمک می‌کند تا خودکفایی بیشتری داشته باشند و مهارتهای تحقیقاتی خود را بهبود بخشند.
برای مثال، دانشآموزان خود را تشویق کنید تا از منابعی مانند کتابخانه، اینترنت، ویدئوهای آموزشی و … استفاده کنند. یادگیری مستقل یک مهارت کلیدی برای دانش آموزان است تا در مدرسه و زندگی موفق شوند. با تشویق دانشآموزان خود به استفاده از منابعی مانند کتابخانه، اینترنت و سایر موارد، به آنها کمک می‌کنید تا این مهارت را توسعه دهند.
اطمینان پیدا کنید که دانش آموزان به ابزارها و منابع فناوری دسترسی دارند. این به آنها کمک می‌کند تا یادگیرندههای مستقل‌تری باشند، زیرا آنها همیشه به شما به عنوان یک منبع نیاز نخواهند داشت. اگر علاقمند هستید که بیشتر درباره‌ی نقش فناوری در تعلیم و تربیت بدانید، مطالعه‌ی مقاله‌ی «ادتک چیست و چه کمکی به دانشآموزان می‌کند؟» برای شما مفید خواهد بود.
(13) به دانشآموزان برای افزایش مهارتهای مدیریت زمان کمک کنید
یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای کمک به دانشآموزان خود انجام دهید این است که به آنها بیاموزید چگونه زمان خود را به طور موثر مدیریت کنند. این بدان معنا است که به آنها کمک کنید تا برنامه‌هایی برای زمان و چگونگی تکمیل کار خود، چه در کلاس و چه در خارج از آن، ایجاد کنند. آموزش مهارتهای مدیریت زمان فواید زیادی برای دانشآموزان دارد.
این مهارت‌ها در وهله‌ی اول به آنها کمک می‌کند تا در انجام وظایف خود کارآمدتر شوند. در وهله‌ی دوم به آنها یاد می‌دهد که چگونه کارهای خود را اولویت‌بندی کنند تا بتوانند ابتدا روی مهم‌ترین کارها تمرکز کنند. در نهایت، به آنها احساس کنترل بر فرآیند یادگیری خود می‌دهد که این می‌تواند اعتماد به نفس و انگیزه‌ی آنها را افزایش دهد. همه‌ی این عوامل در کنار هم می‌تواند منجر به بهبود عملکرد تحصیلی دانشآموزان شود. [منبع]
نتیجه‌گیری
کمک به دانشآموزان برای تبدیل شدن به یادگیرندههای مستقل، کمک زیادی به آنها در تبدیل شدن به یادگیرندگان موفق و مادام العمر خواهد کرد. شما به‌عنوان معلم، نقشی اساسی در پیشرفت آنها بازی می‌کنید و نکاتی که در این مقاله ذکر شد، به عنوان یک نقطه‌ی شروع عالی عمل می‌کنند. دانشآموزان خود را تشویق کنید که مالکیت یادگیری خود را به دست گیرند، اهداف خود را تعیین کنند و پایدار باشند. شما می‌توانید شاهد شکوفایی آنها به عنوان یادگیرندگان مستقل باشید.
سوالات متداول
یادگیرنده مستقل بودن به این معنی است که یک یادگیرنده فعال باشید، مسئولیت حجم کار، تعهدات و ضرب‌الاجل تکالیف خود را بر عهده بگیرید و زمانی که به آن تسلط پیدا کنید، کلید موفقیت در تحصیل شما خواهد بود.
دانشآموزانی که یادگیرندهی مستقل هستند، کنجکاو، مشتاق، خودانگیخته، خودآزما، مسئولیتپذیر، دارای مهارت تفکر انتقادی و پشتکار هستند.
دانشآموزان باید مهارتهایی مانند هدفگذاری، مدیریت زمان و خود انضباطی را بیاموزند تا یادگیرندهای مستقل باشند. همچنین مهارتهای اجتماعی و عاطفی مورد نیاز است. یادگیرنده مستقل بودن به چه معنا است؟
دانشآموزانی که یادگیرندهی مستقل هستند، چه ویژگیهایی دارند؟
برای یادگیری مستقل به چه مهارتهایی نیاز دارید؟
