نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک
مدرسه نقش مهمی در شکل گیری شخصیت کودک دارد چرا که یادگیری، بخش مهمی در زندگی فرد و رشد کودک است و از مدرسه آغاز می شود. یک کودک مطالب و حقایق مختلفی را در مدرسه می آموزد که اثر آن ها بر ذهن و شخصیتش در تمام طول عمر به یادگار می ماند.
فرزندان امروز، آینده سازان فردا هستند. مدرسه، علایق دانش آموزان را ارتقا می دهد و آنها را با فرصت هایی برای تبدیل شدن به افراد موفق و توانمند آشنا می کند. گسترش نظام آموزشی شبیه به توسعه ی جامعه است. به خوبی ثابت شده است که روش یادگیری در تعریف شخصیت و رویارویی با شرایط زندگی اهمیت دارد و گذار از سواد کتابی به تجربه ی هستی، مدارس را به مرکز و نقطه ی ثقل این انتقال مبدل کرده است.
مردم دریافته اند که مدرسه نه فقط وسیله ای برای فارغ التحصیلی و دستیابی به دستاوردهای مادی در زندگی، بلکه راز رشد مثبت است. آموزش، مستلزم تقویت یک زنجیره ی مثبت از تفکر و بهبود مهارت های شناختی ما است و برای شهروندان پس از غذا، پوشاک و سرپناه در محیط پویای امروزی مهم است. دوران دانش آموزی شادترین و سرنوشت سازترین دوران زندگی یک انسان است.
دوران مدرسه فقط به معنای شرکت در کلاس های آموزشی و تلاش سخت برای دستیابی به سطح مناسبی از تسلط بر یک موضوع، تحت راهنمایی یک مربی نیست. زندگی دانش آموزی مرحله ای است که فرد با کسب ارزش هایی چون سخت کوشی برای نمرات بهتر، نظم و انضباط، وقت شناسی، کار گروهی، اتحاد و … ، برای تبدیل شدن به یک انسان موفق و خوب تلاش می کند. این دوره زمانی است که شخصیت فرد را شکل می دهد و او را برای رویارویی با چالش های آینده زندگی با شجاعت و قدرت آماده می کند.
در این مقاله به تاثیری که مدرسه بر رشد و شکل گیری شخصیت کودک دارد، پرداخته شده است که شامل اهمیت و جنبه های آموزش در مدرسه، رشد همه جانبه، اهمیت رفتن به مدرسه، تفاوت آموزش محض و درک ارزش‌های آموزشی، زندگی اجتماعی کودکان و هدایت استعدادهای آنها برای تحصیلات بالاتر و اشتغال است.
اهمیت آموزش
بیایید اهمیت آموزش برای کودکان را بررسی کنیم. آموزش به کودکان توانایی یادگیری در زمینه های مختلف آموزش، از جمله انسان، ادبیات، فرهنگ، ریاضیات، سیاست، و چندین موضوع دیگر را ارائه می دهد. این به بهبود مکانیسم استدلال کمک می کند و اگر در معرض محرک هایی از پیشینه های فرهنگی مختلف قرار بگیرید، محیط و زندگی، بسیار با ارزش می شود.
| بیشتر بخوانید: |
جنبه هایی وجود دارد که باید در آموزش مدرسه بر آنها تمرکز شود:
جنبه اجتماعی
باید بر جنبه اجتماعی آموزش تمرکز کرد چراکه مدرسه اولین فرصت اجتماعی شدن کودک است. تا آن زمان، تنها افرادی که کودک با آنها ارتباط بین فردی دارد، والدین و اعضای خانواده هستند اما در مدارس، کودکان نه تنها مفاهیم تازه را می آموزند، بلکه با بزرگسالان نیز آشنا می شوند. این موضوع باعث ایجاد رفتارهای اجتماعی همچون همدلی، رفاقت، مشارکت و تشویق می شود که درونی شدن آنها برای بهره گیری در دوران بزرگسالی، ضروری است.
مدرسه همچنین برای القای مفهوم زندگی به کودکان مهم است. آموزش و پرورش در حالت کلی، مسئول پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. ریسمان توسعه ی جامعه بر استانداردهای آموزشی متکی خواهد بود. بنابراین، مدارس با داشتن ظرفیت‌های بالقوه ی رشد همه جانبه برای مردم، نقش مهمی در تعریف فرهنگ یک کشور ایفا می کنند.
جنبه ذهنی
جنبه ذهنی آموزش از آن جهت اهمیت دارد که مدرسه پایه و اساس کسب دانش برای کودکان است و فرصتی را برای یادگیری در زمینه های مختلف آموزش فراهم می سازد که به افزایش فرآیندهای فکری کودکان کمک می کند.
رشد مغز تحت روابط حمایتی و پایدار شکل بهتری به خود می گیرد. زمانی که کودکان و نوجوانان احساس امنیت عاطفی و فیزیکی می کنند، همه ی ظرفیت مغز به طور کامل رشد می کند. همچنین زمانی که کودکان احساس می کنند درگیر و مرتبط هستند و به چالش کشیده شده اند، شرایط بهتری برای رشد ذهنی دارند.
در گذشته، مدرسه به عنوان مکانی در نظر گرفته می‌شد که در آن رویدادهای تاریخی مورد مطالعه قرار می گرفتند، به سوالات چالش برانگیز ریاضی پاسخ داده می شد و شعر یا غزل می خواندند، اما با مدرن شدن جوامع، دانش آموزان هم فراگرفتند که چگونه در جهت درست یادگیری در سناریوی آموزش مدرن، حرکت کنند. آنها تشویق می شوند تا ذهن خود را رشد دهند و علایق آنها از طریق برنامه درسی قابل ارزیابی، پشتیبانی می شود. کودک آزاد می شود و به خلاقیت خود اجازه می دهد که از چنگال های بسته ی ذهنی فرار کند.
در این آموزش، تمرکز قابل توجهی بر ارزش خلاقیت وجود دارد. ایفای وظایف و یک برنامه تعاملی ذهن کودک را به سمت یک چارچوب شناختی بالغ سوق می دهد.
از این منظر به این مفهوم می رسیم که هستی در عین زندگی کردن، یادگیری هم هست. ممکن است ما تا حدی از والدین خود بهره مند شویم، اما به نظر می رسد نقش مدرسه در زندگی ما استثنایی است. در مدرسه، کودکان با منابع متنوعی آشنا می شوند که از طریق آنها می توانند اطلاعات فوق العاده ای را به دست آورند که برای رشد ذهنی آنها مهم است.
جنبه فیزیکی
آموزش از جنبه فیزیکی نیز در رشد و بالندگی کودکان و نوجوانان بسیار موثر است. همانگونه که جنین از نظر بیولوژیکی بعد از بارداری تشکیل می‌شود و در دنیای کوچکی زندگی می‌کند، خانه هم خروجی محدودی در شخصیت کودک دارد و باید انرژی کودک از طریق مسیرهای اجتماعی تر یعنی مدرسه هدایت شود.
مطالعات نشان داده است در حالی که فضای محدود و راحت خانه، کودک را با انفجارهای هیجانی خود به خود روبرو می کند، معرفی به همسالان و تعامل با آنها تاثیر مثبتی بر اصلاح رفتار کودک دارد. کودک با شرکت در رویدادهایی مانند ورزش جمعی یا کلاس های کار دستی، انرژی نامحدود خود را به سمت چیزی مثبت هدایت می کند.
چرا رفتن بچه ها به مدرسه مهم است؟
در پاسخ به چرایی اهمیت مدرسه باید گفت مدارس نقش بسزایی در رشد انسان ایفا می کنند. دانش آموزان علاوه بر دریافت آموزش های رسمی در مدارس، در تعامل و ارتباط با دیگران، همه چیزهایی که می‌دانند را به اشتراک می‌گذارند، مطالب بیشتری را مطالعه می کنند و یک روش غیررسمی برای آموزش ایجاد می شود.
بیشتر مدارس، آموزش ساختاریافته ای دارند که برای بقای فرهنگی لازم است. این به فرد کمک می کند تا سطح علمی خود را برای حمایت از جامعه توسعه دهد. بنابراین، کودک می تواند کار در جامعه را به تدریج بیاموزد.
مدارس همچنین دانش آموزان را از طریق تماس با افراد دیگر آماده می کنند تا با پیشینه ها، ارزش ها و احساسات دیگری روبرو شوند. مدرسه به فرد کمک می کند تا تمایز و شباهت را با فرهنگ های دیگر را بفهمد و به عقاید و سنت های دیگران احترام بگذارد. کودک در نهایت می آموزد ما با دوست داشتن یکدیگر در صلح و آرامش زندگی خواهیم کرد.
اعتماد به نفس و قابلیت‌های فردی همچون گفتار شخص، با تحصیل بهبود می یابد. مدارس یکی از راه های دوست سازی نیز هستند. معمولا این دوستان در طول زندگی برای ما می مانند و به این ترتیب، مدارس سنگ بنای رشد ذهن اجتماعی و جسمی فرد را شکل می‌دهند.
مدارس، زمینه ساز پرورش دانشمندان آتی
مدارس زمینه ساز پرورش دانشمندان آتی جامعه هستند. آنها علوم مهمی مانند ریاضیات و زبان مادری را آموزش می دهند و جلوه های مختلف جهان هستی را از بسیاری جهات برای دانش آموزان آشکار می کنند. یک مدرسه پایه های برنامه ی درسی را در ذهن کودک و نوجوان می سازد و آنها را برای ورود آگاهانه به دانشگاه ها و آغاز زندگی مستقل، آماده می کند.
در واقع، مدرسه یکی از قوی‌ترین فرصت ها برای افزایش صلاحیت های کاری افراد نیز هست. یافتن کار برای افرادی که مطالعه می کنند و در حوزه ای متخصص می شوند، آسان تر است و از این رو، یافتن شغل برای کسانی که مطابق علایقشان توانسته اند به دانش دست یابند، موفقیت بیشتری را در پی دارد. چنین فردی از نظر فکری و تحصیلی ارتقا می یابد و این پیشرفت در هنگام ورود به مصاحبه های کاری، سودبخش است. شرکت موثر در مصاحبه های شغلی منجر به آن می شود که فرد امکان ورود به عرصه ای را پیدا کند که به آن علاقمند است و بدین ترتیب به عنوان بخش فعال جامعه، به ساختن خود و اطرافیانشان کمک کند.
تفاوت آموزش صرف با ارزش آموزش
شاید دهه ها پیش از این، درک تفاوت آموزش صرف با ارزش آموزش برای ساختن دنیایی بهتر، پویاتر و بالنده تر، ممکن نبود. اما در دنیای امروز مدارس در حال عبور از مفهوم «فقط نمره» هستند و آشنایی کودکان برای درک مفاهیمی مانند همزیستی اهمیت بسیاری یافته است.
مدرسه به کودک می آموزد که خود را تطبیق بدهد و کنترل کند. مدرسه نشان می دهد که ما، حتی با تاریخچه های جداگانه، پیوندهای خاصی داریم. کودکان در مدارس با باورها، رنگ‌ها، طبقه‌ها یا حتی عقاید مختلف در کنار یکدیگر قرار می گیرند و به نقاط مشترک برای برقراری ارتباط اتکا می کنند.
مدرسه همچنین دید قهرمان جوی کودک را دچار تحول می کند و به او می آموزد که همه ی افراد ویژگی های بسیاری دارند که با تقویت آنها می توانند به قهرمان هایی برای جامعه ی خود مبدل شوند.
مدارس به دانش آموزان نشان می دهند که با همزیستی مسالمت آمیز، مشکلاتی چون سوءتغذیه، گرسنگی و بیماری به راحتی حل می شوند و می توان به دنیایی سالم تر برای همه رسید.
با دریافت اطلاعات مورد نیاز از طریق مدرسه، صحبت با دیگران ساده تر می شود و بیان احساسات و پیشنهادات وضوح بیشتری می یابد. در نهایت یک شهروند آگاه، از روابط خود مطمئن تر است و همچنین تشویق می شود تا صدای خود را در جامعه و برای احقاق حقوق خود بلند کند.
مدرسه و زندگی اجتماعی
ارتباط مدرسه و زندگی اجتماعی انکارناپذیر است. زندگی بدون دوستان، کامل نخواهد بود و مدرسه می تواند بهترین مکان برای دوستیابی باشد. وقتی کنار دوستانتان بزرگ می شوید، خاطرات و فعالیت های سرگرم کننده ای دارید. این دوستان، شما را در مسائل زندگی حمایت می کنند.
در واقع در مدارس دانش آموزان به درک این موضوع می رسند که برای انجام فعالیت های گروهی مانند شرکت در اردوهای تفریحی یا علمی، باید از پوسته ی خود بیرون بیایند و بسیاری از امور زندگی فقط در تعامل با دیگران ممکن است. بدین ترتیب پس از طی کردن سال های حضور در مدرسه، فرد به نسخه ی بهبود یافته ای از خود می رسد.
در تعامل با دیگران، دوستان و معلمین و مربیان در مدرسه است که کودک و نوجوان به تدریج با معنای زندگی اجتماعی آشنا می شوند. آنها به درک درستی از تفاوت ها و شباهت ها در جامعه می رسند و می آموزند که در میان تمام این تعارضات و تمایزها چگونه صحبت کنند و نظر خود را با دیگران در میان بگذارند.
نتیجه گیری
نظام آموزش و پرورش در یک جامعه سعی بر آن دارد تا با آموزش اصلی ترین مسائل در حوزه های علمی، فرهنگی، اخلاقی، انسانی، تاریخی، دینی، اجتماعی و … کودکان و نوجوانان را برای حضور در اجتماع و بروز استعدادها و مهارت هایشان آماده سازد.
کودک و نوجوان برای رشد ذهنی، فیزیکی، اجتماعی و اخلاقی خود به محیطی فراتر از خانه نیاز دارد تا در فضایی آکنده از تفاوت ها و تمایزها و رنگ های گوناگون، با مفهوم مهم همزیستی آشنا شود و مهارت های کلامی و عقلی خود را برای حضور به عنوان یک بزرگسال در جامعه، افزایش دهد.
کودک در مدرسه می فهمد که جهان گسترده تر از دایره ی یک خانواده کوچک است و یاد می گیرد که در مواجهه با دیگرانی که ممکن است عقاید، نژاد، رنگ یا طبقه ی متفاوتی نسبت به او دارند، چگونه رفتار کند.
این مدرسه است که اعتماد به نفس را در کودک و نوجوان تقویت می کند تا با انتخاب دوستانی که معمولا مانایی زیادی هم دارند، در حل مشکلات آتی، هم افزایی فکری و اجتماعی داشته باشند.
سوال های متداول
تاثیر مدارس بر رشد شخصیت کودک چیست؟
یادگیری بخش مهمی از زندگی فرد و لازمه ی رشد فیزیکی و عقلی کودک است. این مقوله به شکل رسمی و اجتماعی از مدرسه آغاز می شود. یک کودک می تواند موضوعات و حقایق مختلفی را در مدرسه بیاموزد که در تمام عمر به یادگار بماند. فرزندان امروز، آینده سازان فردا هستند. مدرسه، علایق دانش‌آموزان را ارتقا می دهد و آنها را با فرصت هایی برای تبدیل شدن به افراد موفق و توانمند آشنا می کند.
در مدارس برای آموزش به کودکان بر چه جنبه‌هایی باید تمرکز شود؟
در آموزش کودکان در مدارس باید به سه جنبه ی اجتماعی، ذهنی و فیزیکی توجه شود. این به آن معنا است که آموزش مدارس باعث ایجاد رفتارهای اجتماعی همچون همدلی، رفاقت و مشارکت می شود که در زندگی بزرگسالی اموری ضروری هستند. به افزایش فرآیندهای فکری و رشد مغذی کودکان کمک می کند و درنهایت انرژی کودک را نیز در مسیرهای اجتماعی درست هدایت می کند.
چرا رفتن کودک به مدرسه مهم است؟
بیشتر مدارس، آموزش ساختاریافته ای دارند که برای بقای فرهنگی جامعه لازم است. این، به فرد کمک می کند تا سطح علمی خود را برای حمایت از جامعه توسعه دهد. بنابراین، کودک می تواند وارد جامعه شود و در آن به نحوی موثر فعالیت کند.
