روش مطالعه درس عربی [عمومی و اختصاصی+بودجه‌بندی]

درس عربی در کنکور سراسری دومین درس از دفترچه‌ی عمومی داوطلبان تمام رشته‌‎های تحصیلی است و ضریب 2 دارد. داوطلبان کنکور، 20 دقیقه فرصت دارند تا به 25 سوال این درس در دفترچه‌ی عمومی پاسخ بدهند. عربی همچنین از دروس تخصصی رشته‌ی انسانی نیز هست و ضریب آن در زیرگروه اول این رشته‌ی تحصیلی 4 است. داوطلبان رشته‎‌ی انسانی 20 دقیقه زمان دارند تا به 20 سوال عربی در دفترچه‌ی اختصاصی پاسخ بدهند.

عربی از جمله دروس گسترده‌‎ای است که بسیاری از دانش‌آموزان در یادگیری آن دچار مشکل می‌شوند و در سال‌های منتهی به کنکور با توجه به ضریب پایین این درس، از مطالعه‌ی آن فرار می‎کنند و درنهایت درصد قابل توجهی در عربی کنکور کسب نمی‌کنند. اما اگر به دنبال کسب رتبه‌ی خوب هستید، باید بدانید همین بی‌توجهی و فرار رقیبان از درس عربی، آن را به گزینه‌ای مناسب برای جلو زدن از رقبایتان مبدل کرده است.

در این مقاله مهم‌ترین نکات و راهبردهایی که برای مطالعه‌ی صحیح درس عربی به شما کمک می‌کنند، همراه با بودجه‌بندی این درس در کنکور سراسری ارائه شده است.

روش صحیح مطالعه درس عربی

در آزمون‌های تستی مانند کنکور، سوالات درس عربی از مباحث کلی؛ ترجمه (عربی به فارسی/ فارسی به عربی/ مفهوم)، درک مطلب و قواعد مطرح می‌شود. بنابراین بهتر است روش مطالعه درس عربی برای کنکور نیز به شکل موضوعی و براساس مباحث باشد.

گام اول: تسلط بر کتاب‌های درسی

در وهله‌ی اول برای کسب نتیجه‌ی عالی در آزمون‌های تستی، بهتر است که کتاب‌های درسی خود را خیلی کامل و دقیق بلد باشید به‌طوری‌که بر معنی لغات، مترادف و متضادها، جمع و مفردها و ترجمه‌ی جملات و عبارت‌های کتاب درسی مسلط باشید.  قواعد کتاب را که البته ساده‌تر از آنچه در سوالات کنکور می‌بینید، توضیح داده شده‌اند را به دقت بخوانید و همینطور بر همه‌ی تمرین‌ها به نحوی که خودتان بتوانید به سادگی آن‌ها را حل کنید، تسلط پیدا کنید.

گام دوم: استفاده از درسنامه یا جزوه‌ی کامل دبیر

بعد از خواندن مبحث مورد نظر از کتاب درسی، شما باید حتماً یک درسنامه‌ی کمک آموزشی معتبر یا جزوه‌ی کامل دبیرتان را که شامل همه‌ی نکات مطرح شده در کتاب درسی و آزمون‌های تستی و کنکور باشد را مطالعه کنید.

قبل از اینکه به سراغ تست بروید مطمئن شوید مطالب و مفاهیم را خوب فهمیده‌اید. اگر بدون اینکه یادگیری شما نسبتاً خوب پیش رفته باشد، بخواهید وارد مرحله‌ی تست‌زنی شوید، مجبور می‌شوید مجدد به سراغ درسنامه بروید. برای صرفه‌جویی در زمان، در مرحله‌ی اول یادگیری خود را سر و سامان دهید تا در مرحله‌ی تثبیت و تسلط برایتان مشکل ایجاد نشود.

ترجمه: ساده‌ترین و امتیازآورترین مبحث کنکور

ساده‌ترین بخش برای کسب نتیجه‌ی مناسب در عربی کنکور، مبحث ترجمه است. با توجه به اینکه نزدیک 40 درصد از سوالات آزمون‌ها از همین بخش طراحی می‌شود، با آمادگی برای آن، شما می‌توانید نتیجه‌ی حداقلی را بگیرید و با بهبود دانش و مهارت خود در قسمت‌های دیگر، در کل درصد مناسبی از این درس به‌دست بیاورید.

برای تسلط بر مبحث ترجمه شما باید علاوه بر معنای ضمنی کلمات، قواعد ساده‌ای مثل ترجمه‌ی انواع فعل، جمع و مفرد، معرفه و نکره و ضمیر‌های متصل را حتما بدانید و در ترجمه‌های تستی، آن‌ها را بررسی کنید. علاوه بر این‌ها ممکن است شما برای جواب دادند به برخی تست‌های ترجمه نیاز به دانستن قواعد درس‌هایی که در ترجمه مهم هستند، مثل فعل مجهول داشته باشید.

گام سوم: زدن تست‌های آموزشی و زمان‌دار

به‌عنوان یک مطلب ضروری لازم است بدانید انتخاب کتاب مناسب به‌عنوان منبع تست در عربی بسیار مهم است چون برخی از کتاب‌ها ممکن است شما را به نتیجه نرسانند یا از اهداف کتاب و کنکور دور کنند. بنابراین با مشورت گرفتن از دبیر عربی یا مشاور تحصیلی مدرسه‌ی خود بهترین منابع را انتخاب کنید.

حتما در ابتدا تست آموزشی کار کنید، اما برای این نوع تست هم باید زمان بگیرید؛ حداکثر  3 دقیقه برای هر سوال. شما باید حداقل در هفته بین 40 تا 70 تست ترجمه از بخش‌های مختلف زده باشید.

مرحله‌ی بعد زدن تست زمان‌دار است. بعد از اینکه متوجه شدید تقریباً 70 درصد تست‌های آموزشی خود را درست جواب می‌دهید سراغ تست زمان‌دار بروید، وگرنه هنوز نیاز به یادگیری دارید، نکات برای شما جا نیفتاده است و باید روی درسنامه یا تست‌های آموزشی بمانید و کار بیشتری انجام دهید.

اگر به هدف تعیین شده در تست آموزشی رسیدید، وارد مرحله‌ی تست زماندار شوید و تست زدن را آغاز کنید. بهتر است تست‌ها در بسته‌های 25‌تایی باشند که تعداد دقیق سوالات عربی کنکور است. همچنین زمان‌بندی کنکور که حداکثر 20 دقیقه زمان برای این تعداد سوال است را رعایت کنید.

بیشتر بخوانید:

• روش مطالعه درس ریاضی [در کنکور ریاضی، تجربی و انسانی]
• روش مطالعه درس ادبیات | (روش صحیح مطالعه ادبیات)
• روش مطالعه درس زیست شناسی (زیست یک، دو، سه)
• روش مطالعه درس شیمی | (روش صحیح مطالعه شیمی)

تحلیل تست، رفع اشکال و یادداشت برداری

یک مرحله‌ی مهم در تست‌زنی، تحلیل، رفع اشکال و یادداشت برداری از نکاتی است که نمی‌دانستیم یا به اشتباه آموخته بودیم. علاوه بر تحلیل و رفع اشکال، حتما باید در آخر هر هفته مجدد به سراغ تست‌هایی برویم که هنگام زدن تست‌های آموزشی یا زمان‌دار، غلط زده بودیم یا قادر به پاسخ دادن به آن‌ها نبودیم و آن‌ها را دوباره کار کنیم.

تست قواعد بیشتری بزنید

برای بخش قواعد نکته‌ای که باید بدانید این است که صرف یادگیری قواعد، شما را در کنکور به موفقیت نمی‌رساند. شما نیاز دارید که قواعد را در داخل تست‌ها شناسایی کنید و پاسخی که تست از شما خواسته است را درست انتخاب کنید. همین نکته روشن می‌کند که برای تسلط بر مبحث قواعد باید نسبت به بخش ترجمه تست‌های بسیار بیشتری بزنید.

هر روز تست درک مطلب بزنید

برای کسب نتیجه‌ی مناسب در مبحث درک مطلب، نیاز به مهارت‌آموزی دارید. اگر لغات عربی را به خوبی بلد باشید، در تست‌های ترجمه خوب عمل کنید و قواعد را به خوبی فهمیده باشید، کار راحتی برای درک مطلب دارید. نکته‌ی مهم برای درک مطلب این است که باید تمرین و تست زدن برای این مبحث را تبدیل به یک عادت روزانه کنید و یک الی دو تست درک مطلب عربی در برنامه‌ی روزانه یا شبانه‌تان بگنجانید.

منابع و بودجه بندی مباحث عربی عمومی در کنکور

منبع عربی در کنکور کتاب‌های دهم و یازدهم و دوازدهم عربی و زبان قرآن است. در کنکور درس عربی جزو دروس عمومی برای هر سه رشته‌ی ریاضی، تجربی و انسانی به حساب می‌آید و ضریب آن 2 است. این درس همچنین در دفترچه‌ی اختصاصی رشته‌ی انسانی نیز وجود دارد و ضریب آن در زیرگروه یک این رشته 4 است.

بودجه‌بندی عربی کنکور برای رشته‌های تجربی و ریاضی یکسان است. سهم عربی از سوالات کنکور 25 تست است و شامل مباحث زیر می‌شود:

• مبحث ترجمه و مفاهیم که شامل 10 سوال است و 40 درصد از امتیاز کلی را به خود اختصاص می‌دهد.
• مبحث قواعد که شامل 5 سوال است و 20 درصد از امتیاز کلی را به خود اختصاص می‌دهد.
• مبحث متن و درک مطلب که شامل 4 سوال است و 16 درصد از امتیاز کلی را به خود اختصاص می‌دهد.
• مبحث تحلیل صرفی که شامل 3 سوال است و 12 درصد از امتیاز کلی را به خود اختصاص می‌دهد.
• مبحث لغت که شامل 2 سوال است و 8 درصد از امتیاز کلی را به خود اختصاص می‌دهد.
• مبحث حرکت‌گذاری که شامل 1 سوال است و 4 درصد از امتیاز کلی را به خود اختصاص می‌دهد.

سوالات مرتبط با لغت را با دانستن و تمرین کردن معنی، مترادف و متضاد و جمع و مفرد‌ها می‌شود به درستی پاسخ داد. مبحث تحلیل صرفی نیز با قواعد مرتبط است. مفاهیم با درک مطلب و ترجمه در ارتباط است. تعریب هم که بخشی از سوالات مبحث ترجمه را به خود اختصاص می‌دهد، همان ترجمه‌ی فارسی به عربی است که آمادگی برای آن تفاوت خاصی با آمادگی برای ترجمه از عربی به فارسی ندارد.

منابع و بودجه‌بندی مباحث عربی اختصاصی انسانی در کنکور

سوالات تخصصی عربی تنها در دفترچه‌ی اختصاصی داوطلبین رشته‌ی علوم انسانی موجود است. این درس برای زیر گروه اول رشته‌های انسانی که شامل فقه، حقوق، علوم قضایی و … می‌شود، دارای ضریب ۴ است، بنابراین وقت‌گذاری و کسب درصد مناسب از عربی اختصاصی برای دانش‌آموزان رشته‌ی انسانی اهمیت ویژه‌ای دارد.

عربی در زیرگروه‌های دیگر رشته‌ی انسانی ضریب یک دارد، با این‌حال با توجه به اینکه داوطلبین بسیاری به خاطر ضعف در این درس، آن را به طور کلی رها می‌کنند، اگر دانش‌آموزی به خوبی به آن بپردازد، تراز کلی خود را در آزمون سرنوشت‌ساز کنکور به میزان مناسبی بالا خواهد برد. بد نیست بدانید که در کنکور سراسری 1400 تنها 56 داوطلب توانستند سوالات عربی تخصصی را 100 درصد بزنند.

عربی اختصاصی چهارمین درس دفترچه‌ی انسانی و شامل 20 سوال است که داوطلبین ظرف 20 دقیقه زمان باید به آن‌ها پاسخ بدهند. منبع سوالات عربی اختصاصی همان کتاب‌های پایه‌های دهم تا دوازدهم است و تفاوتی با عربی عمومی ندارد. اما در بخش اختصاصی، سوالات عربی اندکی تخصصی‌تر هستند.

بودجه‌بندی و درصد سوالات عربی اختصاصی رشته‌ی انسانی در کنکور
مباحث	تعداد سوال	درصد
ترجمه و قرابت	8 سوال	40 درصد
اعراب و تحلیل صرفی	3 سوال	15 درصد
حرکت‌گذاری	1 سوال	5 درصد
قواعد	8 سوال	40 درصد

? توجه داشته باشید که بودجه‌بندی‌های مطرح شده در این مقاله نسبی هستند و با توجه به سوالات کنکور در سال‌های گذشته تنظیم شده‌اند. هر سال امکان بروز تغییرات کوچکی در این فهرست‌ها وجود دارد. به عنوان مثال در کنکور 99، 8 سوال در عربی انسانی به ترجمه اختصاص داده شده بود، اما در کنکور 1400، تعداد سوالات مبحث ترجمه ۷ عدد بود.

نتیجه‌گیری

تحلیل آزمون‌های کنکور سراسری طی سال‌های گذشته نشان می‌دهد که متاسفانه دانش‌آموزان بسیاری، بی‌توجه به اهمیت عربی در کنکور، به طور کلی این درس را نادیده می‌گیرند. برخی از دانش‌آموزان به دلیل آشنا نبودن با نحوه‌ی مطالعه‌ی صحیح این درس یا دشوار دانستن قواعد عربی، تصور می‌کنند حتی با زمان گذاشتن به نتیجه‌ی مناسبی نخواهند رسید. همین موضوع منجر به آن شده است که کسب درصد مناسب از این درس، موجب ارتقای رتبه و تراز دانش‌آموزانی شود که از ضعف رقبایشان در این مبحث استفاده می‌کنند.

در این مقاله نکات جامع و کلیدی برای مطالعه‌ی درس عربی و بودجه‌بندی مباحث آن در کنکور سراسری ذکر شد. با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از سوالات کنکور سراسری در درس عربی به مبحث ترجمه اختصاص دارد، شما می‌توانید با بهره‌گیری از درسنامه‌های جامع و کتاب‌های تست معتبر و فقط با بهره‌گیری از تدریس دبیران و خواندن دقیق کتاب‌های درسی، به نتیجه‌ی قابل قبولی در کنکور سراسری برسید.

بنابراین به جای واهمه از مباحث درس عربی، تلاش کنید تا با تمرین و تکرار، یادداشت‌برداری و رفع اشکال و اعتماد به نفس، از امتیاز این درس کلیدی برای بالا بردن تراز خود در آزمون سراسری استفاده کنید.

سوال‌های متداول

سوالات درس عربی در کنکور سراسری شامل چه مباحثی است؟

در آزمون‌های تستی مانند کنکور، سوالات درس عربی از مباحث کلی؛ ترجمه (عربی به فارسی/ فارسی به عربی/ مفهوم)، درک مطلب و قواعد مطرح می‌شود. بنابراین بهتر است نحوه‌ی مطالعه برای کنکور نیز موضوعی و براساس مباحث باشد.

ضریب درس عربی در کنکور سراسری چقدر است؟

ضریب عربی عمومی برای تمام رشته‌های تحصیلی 2 است، اما عربی اختصاص کنکور انسانی برای زیر گروه یک این رشته ضریب 4 و در سایر زیرگروه‌های انسانی، ضریب 1 دارد.

کدام مبحث در سوالات عربی کنکور بالاترین درصد را به خود اختصاص می‌دهد؟

مبحث ترجمه و مفاهیم 40 درصد از امتیاز درس عربی در کنکور سراسری را به خود اختصاص می‌دهد.