چرا حل نمونه سوالات امتحانی به دانش‌ آموزان کمک می کند؟

معلم‌ها و مشاورین تحصیلی اغلب از دانش‌آموزان می‌خواهند برای تمرین مباحث درسی و تسلط بر هر درس، پیش از شرکت در آزمون‌های نهایی، نمونه سوالات امتحانی سال‌های گذشته را حل کنند. اما چرا پرداختن به این نمونه سوالات، بهتر از خواندن چندباره‌ی متن کتاب‌های درسی است؟

به همان ‌شکلی که نوازندگان پس از یادگیری، با مداومت، سازهای خود را تمرین می‌کنند یا ورزشکاران، برای حفظ مهارت‌های ورزشی خود، همواره به تمرین می‌پردازند، یادگیری مؤثر هم منوط به تمرین و خودآزمایی است. روانشناسان حوزه‌ی آموزش معتقدند که اگر می‌خواهید اطلاعاتی را به خاطر بسپارید، بهترین کاری که می‌توانید انجام بدهید، تمرین کردن است.

چرا دانش‌‌آموزان باید نمونه سوالات امتحانی سال‌های گذشته را حل کنند؟

هنگام نزدیک شدن به زمان امتحانات پایان ترم یا نهایی، شاید اولین چیزی که به ذهن یک دانش‌آموز برسد این است که باید انقدر مطالب کتاب را بخوانم تا ملکه‌ی ذهنم شود، اما روانشنا‌س‌ها پس از تحقیقات فراوان به این نتیجه رسیده‌اند که این روش، یکی از رایج‌ترین عادات بد مطالعه در دانش‌آموزان است. در ادامه مهم‌ترین دلایل اهمیت پرداختن به نمونه سوال‌های امتحانی سال‌های گذشته، به‌عنوان یکی از بهترین منابع برای تمرین و تثبیت مطالب درسی، ذکر شده‌اند:

کار نیکو کردن از پر کردن است

همه‌ی ما این ضرب المثل را شنیده‌ایم که «کار نیکو کردن از پر کردن است!»، به این معنی که تمرین زیاد باعث موفقیت در هر کاری می‌شود. همین قانون در مورد حل کردن نمونه سوالات سال‌های قبل نیز صدق می‌کند. هنگامی که یک مسئله را به طور مکرر حل می‌کنید، با مفهوم و فرمول‌های حول آن مسئله آشنا می‌شوید. این به شما کمک می‌کند تا مسائل و سوالات مشابه را به راحتی حل کنید.

در یک مطالعه در سال 2013، دانش‌آموزان داوطلب طی چند هفته در آزمون‌های سنجشی و تمرینی شرکت کردند. در آزمون نهایی، نمره‌ی این دانش‌آموزان در مقایسه با آن‌هایی که به شیوه‌ی معمول درس خوانده و فقط آزمون نهایی داده بودند، رشد قابل‌توجهی داشت. [منبع]

اصلاح برنامه‌ی مطالعاتی

حل نمونه سوالات سال‌های قبل به شما کمک می‌کند تا به راحتی یک برنامه‌ریزی صحیح برای مطالعات خود داشته باشید، چراکه بعد از حل این سوالات است که متوجه خواهید در کدام مباحث دچار اشکال هستید و باید زمان بیشتری را به آ‌ن‌ها اختصاص دهید. تا زمانی که تمرین نکنید، تصوری از میزان یادگیری خود نخواهید داشت. ازآنجایی‌که حفظ کردن مطالب برای داشتن عملکرد خوب در امتحانات، یک امر حیاتی است، حل سوالات سال‌های قبل به شما این ایده را می‌دهد که چقدر مطالب حفظی وجود دارد و باید چه میزان از زمان خود را به آن‌ها اختصاص دهید.

خود ارزیابی

یکی دیگر از دلایل اهمیت حل نمونه سوالات امتحانی این است که می‌توانید نقاط قوت و ضعف خود را ارزیابی کنید. وقتی احساس می‌کنید که حل یک سوال چالش برانگیز است، این نشان می‌دهد که ممکن است فقط راه‎‌حل را حفظ کرده باشید، اما رویکرد یا مفهوم حل آن را درک نکرده باشید.

مدیریت زمان

دانش‌آموزانی که فرصت حل نمونه سوالات سال‌های قبل را از دست می‌دهند، احتمالاً در پاسخگویی به برخی از سوالات امتحان نهایی خود، با چالش روبرو خواهند شد، چراکه آشنایی قبلی با نوع طراحی سوالات به دانش‌آموزان در حین آزمون کمک شایانی می‌کند. این چالش، بر نمره، عملکرد کلی و مدیریت زمان دانش‌آموزان در حین امتحان تأثیر می‌گذارد. بنابراین، حل نمونه سوالات به شما کمک می‌کند تا از بروز این موارد اجتناب کنید. به‌عنوان مثال، اگر در اولین تلاش خود، نمونه سوالات یک درس را در یک ساعت حل کردید، به احتمال زیاد دفعه‌ی بعد که سعی می‌کنید، آن سوالات را در کمتر از یک ساعت به پایان برسانید. برای آشنایی با راهکارهای عملی و کاربردی در این زمینه، می‌توانید مقاله‌ی «مدیریت زمان در امتحانات» را مطالعه کنید.

یادگیری الگوی امتحان

وقتی برگه‌های امتحانی چند سال اخیر را تمرین می‌کنید، به شما کمک می‌کند الگو، روند سؤالات و … را بهتر درک کنید. این شامل اطلاع از دانستن تعداد سؤالات تا اطلاع از مباحث درسی نمره‌آور و مهم در امتحان می‌‎شود. آشنایی با نوع طراحی سوال‌های امتحانی، نحوه‌ی بارم‌بندی، شیوه‌های استفاده از جداول و نمودارها و اطلاعات موجود در کتاب درسی، به شما کمک می‌کند تا با دید بهتری وارد جلسه‌ی آزمون نهایی خودتان بشوید. [منبع]

اگر در آستانه‌ی شرکت در آزمون‌های پایانی ترم در مقطع دبیرستان قرار دارید، می‌توانید با مطالعه‌ی مقاله‌ی «چگونه برای امتحانات پایان ترم دبیرستان آماده شویم؟» با چندین راهکار ساده و کاربردی جهت کسب آمادگی برای شرکت در امتحانات، آشنا شوید.

نتیجه‌گیری

حال که می‌دانید چرا حل سؤالات سال قبل از اهمیت بالایی برخوردار است، پیشنهاد می‌کنیم هر چند روز یک بار به تمرین بپردازید تا مطمئن شوید که در نهایت سؤالات را حفظ نمی‌کنید و پاسخ‌ها را مانند یک ربات، ثبت نمی‌کنید. همچنین، به یاد داشته باشید که حل سوالات سال‌های قبل، تنها راه موفقیت نیست. شما باید یک برنامه‌ی مطالعاتی منسجم هم داشته باشید و سخت کار کنید.

اگر دنبال منبع مناسبی برای دریافت سوالات سطح‌بندی شده از منظر دشواری و آسانی برای تمرین و یادگیری مؤثر هستید، بد نیست با سرویس هوشمند «هم‌درس» آشنا شوید. هم‌درس نقاط ضعف هر دانش‌آموز را در مباحث مختلف درسی کشف می‌کند و مسیر درست را برای رفع اشکالات به ‌او نشان می‌دهد. شما می‌توانید با بهره‌گیری از این سرویس که از خدمات جدید سامانه‌ی مدیریت آموزش تراز است، ساعات مطالعه‌ی خود را ثبت کنید و برنامه‌ی مطالعاتی خود را با دانش‌آموزان دیگر هم مقایسه کنید. همچنین امکان شرکت در یک لیگ رقابتی وجود دارد تا هم توانایی‌های خودتان را به چالش بکشید و هم جایزه ببرید!

سوال‌های متداول