معرفی و بازار کار رشته علوم انسانی
رشتهی علوم انسانی از رشتههای شاخهی نظری و دومین گروه پرجمعیت در کنکور سراسری است. رشتهی علوم انسانی از نظر تنوع و تعداد رشتههای دانشگاهی بسیار متنوع است. دانشآموزان پایهی نهم در صورتی که قصد انتخاب این رشته را دارند، لازم است اطلاعات کافی در رابطه با رشتههای دانشگاهی، آیندهی تحصیلی و بازار کار رشتهی انسانی داشته باشند تا بتوانند بهترین تصمیم را برای انتخاب رشته بگیرند.
برای شناخت صحیح شما از رشتهی علوم انسانی، در این مقاله توضیحاتی در رابطه با این رشتهی تحصیلی ارائه کردهایم.
معرفی رشته علوم انسانی
وقتی از رشتهی انسانی صحبت میشود برخی از دانشآموزان و والدین گمان میکنند اگر دانشآموزی به ریاضی و فیزیک علاقه ندارد یا ضعف تحصیلی دارد باید رشتهی انسانی را انتخاب کند. یا برخی دیگر فکر میکنند فارغالتحصیلان رشتهی انسانی فرصتهای شغلی مناسبی در آینده ندارند و رشتههای دانشگاهی انسانی بازار کار خوبی نخواهند داشت .در صورتیکه این تصور کاملا اشتباه است.
به خاطر این تصورات غلط دانشآموزان مجبور شدهاند باوجود عدم علاقه، رشتههای ریاضی یا تجربی را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند. رشتهی علوم انسانی حدود 80 رشتهی دانشگاهی در 5 زیرگروه دارد و دانشآموزان میتوانند براساس علاقه و توانایی خود در یکی از رشته ها ادامه تحصیل دهند.
دانش آموزانی که رشته ی علوم انسانی را انتخاب می کنند باید حافظهای قوی برای به خاطر سپردن مطالب داشته باشند. رشتهی انسانی فقط حفظ کردن دروس نیست و دانشآموزان باید برای درک مطالب درسی (مانند فلسفه و منطق)، از قدرت تجزیه و تحلیل بالایی نیز برخوردار باشند. رشتهی علوم انسانی به مطالعه و بررسی رفتارهای انسانی (فردی یا اجتماعی) میپردازد. مطالعه در رابطه با مسائل انسانها، موضوع اصلی علوم انسانی است.
اگر به شغلهای وکالت، روانشناسی و مدیریت علاقهمند هستید، میتوانید رشتهی علوم انسانی را انتخاب کنید. در انتخاب رشته علاوه بر علاقه، استعداد و توانایی خود و بازار کار و آیندهی تحصیلی را نیز حتما درنظر داشته باشید تا بتوانید تصمیم درستی بگیرید. از فاکتورهای مهم برای موفقیت در رشتهی انسانی میتوان به داشتن روابط عمومی بالا، مهارت های ارتباطی و حفظیات قوی اشاره کرد.
شرایط و معدل لازم برای انتخاب رشته انسانی
اگر علاقهمند به تحصیل در رشتهی انسانی هستید، در صورت دارا بودن شرایط زیر میتوانید در این رشتهی تحصیلی انتخاب رشته کنید:
- نمرهی درس زبان و ادبیات فارسی در سه سال متوسطهی اول با ضریب 4، درس مطالعات اجتماعی با ضریب 3، و درس عربی با ضریب 2 محاسبه میشود.
- حداقل نمرهی درس عربی 12، درس مطالعات اجتماعی 13 و درس ادبیات فارسی 14 است.
- حداقل معدل لازم برای دانشآموزان متقاضی رشتهی علوم انسانی معدل بالای 14 است.
- مجموع 3 نمره دروس مطالعات اجتماعی، زبان و ادبیات فارسی و عربی در سه پایهی هفتم، پایهی هشتم و پایهی نهم نباید کمتر از ضریب 42 باشد.
معرفی رشته های نهم به دهم |
معرفی رشته علوم تجربی |
معرفی رشته ریاضی و فیزیک |
معرفی رشته علوم و معارف اسلامی |
معرفی رشته فنی حرفه ای |
معرفی رشته کار و دانش |
درس های رشته انسانی
دانش آموزان پس از انتخاب رشته نهم به دهم، باید دروس تخصصی این رشته را آموزش ببینند، که شامل دروس ادبیات، فلسفه، مطالعات اجتماعی و… میشود، دانشآموزانی که رشته علوم انسانی را انتخاب میکنند باید حافظهی قوی داشته باشند. درسهای رشتهی انسانی در جدول زیر فهرست شده است:
درسهای رشتهی انسانی | |
پایه تحصیلی | کتاب های درسی |
پایه دهم | تعلیمات دینی1/عربی1/فارسی1/نگارش1/علوم و فنون ادبی1/زبان خارجه1/ریاضی و آمار1/تربیت بدنی1/آمادگی دفاعی/تاریخ1/جامعه شناسی1/جغرافیای عمومی و استان شناسی/اقتصاد/منطق/درس انتخابی (هنر، تفکر و سواد رسانهای و کارگاه کارآفرینی و تولید) |
پایه یازدهم | تعلیمات دینی2/عربی2/فارسی2/نگارش2/علوم و فنون ادبی2/زبان خارجه2/ریاضی و آمار2/تربیت بدنی2/انسان و محیط زیست/تاریخ2/جامعه شناسی2/جغرافیا2/روانشناسی/فلسفه1/درس انتخابی (هنر، تفکر و سواد رسانهای و کارگاه کارآفرینی و تولید) |
پایه دوازدهم | تعلیمات دینی3/عربی3/فارسی3/نگارش3/علوم و فنون ادبی3/زبان خارجه3/ریاضی و آمار3/تربیت بدنی/سلامت و بهداشت/تاریخ3/جامعه شناسی3/جغرافیا3/مطالعات فرهنگی/فلسفه2/مدیریت خانواده و سبک زندگی |
آینده تحصیلی رشته انسانی
دانشآموزان پس از اتمام دوره متوسطه دوم از طریق کنکور انسانی میتوانند به دانشگاه وارد شوند. مقاطع تحصیلی دانشگاه شامل کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا پیوسته میشود. دانشآموزان با توجه به رتبهای که در کنکور انسانی کسب کردهاند میتوانند شاخهی مورد نظر و دانشگاه دلخواه خود را انتخاب کنند.
از رشتههای پرطرفدار در میان داوطلبان کنکور انسانی میتوان به رشتهی حقوق، روانشناسی، مدیریت و حسابداری اشاره کرد. باتوجه به آنکه این رشتهها طرفداران زیادی دارد و داوطلبان بسیاری علاقهمند به تحصیل در رشتههای مذکور هستند، ادامه تحصیل در رشته ی حقوق و روان شناسی و مدیریت در دانشگاه های برتر، نیازمند کسب رتبه قبولی عالی در کنکور سراسری است.
دانشگاههای تخصصی رشته علوم انسانی شامل دانشگاه علامه طباطبائی، شهید بهشتی، خوارزمی و الزهرا تهران است که رتبههای برتر را پذیرش میکنند. رشتهی انسانی به صورت بدون آزمون نیز دانشجو می پذیرد و متقاضیان میتوانند براساس سوابق تحصیلی انتخاب رشته کنند.
داوطلبان کنکور انسانی میتوانند در رشتههای آموزش ابتدایی، آموزش کودکان استثنایی، آموزش تاریخ و … در دانشگاه فرهنگیان ادامهی تحصیل دهند. با تحصیل در رشتههای فوق میتوانید معلم شوید و پس از فارغالتحصیلی به استخدام آموزش و پرورش درآیید. دوران تحصیل در دانشگاه فرهنگیان 4 سال است و دانش آموختگان پس از گذراندن طرح تعهد خدمت، میتوانند فعالیت خود را در این زمینه آغاز کنند.
اگر داوطلب کنکور سراسری انسانی هستید، پیشنهاد میکنیم مطالعهی مقالههای روش مطالعه درس عربی [عمومی و اختصاصی+بودجهبندی] و نحوه مطالعه و درصدهای رتبه یک کنکور انسانی 1400 را از دست ندهید.
بازار کار رشته انسانی
اکثر دانشآموزان پایهی نهم که رشتهی انسانی را انتخاب میکنند، اطلاعات کافی در رابطه با بازارکار و آیندهی شغلی این رشته ندارند و تصور میکنند اکثر رشتههای انسانی اشباع شدهاند یا از بازارکار خوبی برخوردار نیستند. خوب است بدانید با انتخاب برخی از رشتههای علوم انسانی میتوانید به استخدام رسمی درآیید که یکی از مهمترین مزایای استخدام رسمی، امنیت شغلی است.
ممکن است این سوال برای شما هم پیش بیاید که در میان شغلهای انسانی کدام رشته بازارکار بهتری دارد؟ یا پردرآمدترین رشتهی انسانی کدام است؟ کدامیک از رشتههای انسانی استخدام قطعی دارند؟ از میان رشتههای انسانی کدامیک بیکاران کمتری دارد؟ در ادامهی مقاله به اختصار به بررسی بازارکار تعدادی از شغلهای رشتهی انسانی پرداختهایم.
حدود ۸۰ رشتهی دانشگاهی در پنج زیرگروه در فهرست رشتههای انسانی قرار میگیرند. از محبوبترین رشتههای دانشگاهی علوم انسانی و زمینههای کاری مناسب این رشتهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
? حقوق – فارغالتحصیلان رشتهی حقوق میتوانند در حوزههای وکالت، محضرداری و حقوق قضایی در نهادها و موسسههای دولتی و خصوصی به فعالیت بپردازند. همچنین بسیاری از شرکتها و ادارات خصوصی و دولتی به مشاور حقوقی نیاز دارند.
? علوم قضایی – دانشجویان رشتهی علوم قضایی پیش از فارغالتحصیلی نیز میتوانند بهعنوان کارآموز در قوهی قضائیه استخدام شوند. فعالیت در ادارههای ثبت اسناد و املاک، اجرای احکام و دفاتر اسناد رسمی یا فعالیت بهعنوان مشاور حقوقی، از دیگر موقعیتهای شغلی دانشجویان و فارغالتحصیلان رشتهی علوم قضایی است.
? روانشناسی – یک روانشناس علاوه بر فعالیت فردی و دادن مشاوره به افراد دارای اختلال روانی یا مشکلات و مصائب روحی در مطب شخصی یا کلینیکهای مشاوره و روانشناسی، میتواند در سازمانهایی مانند نیروی انتظامی، بهزیستی، خانههای سالمندان، مهدکودکها، زندانها و … بهعنوان مشاور فعالیت کند. امروزه فعالیت فارغالتحصیلان رشتهی روانشناسی در کسبوکارهای دانشبنیان یا استارتآپی بهعنوان کارشناس تبلیغات و شبکههای اجتماعی نیز رواج یافته است.
? حسابداری – تمام بنگاههای اقتصادی، از کارگاههای کوچک تا کارخانههای بزرگ و صنایع ملی برای رسیدگی به صورتهای مالی خود به یک یا چند حسابدار نیاز دارند. رسیدگی به امور مالیاتی و امور مالی دیگر در تمام بنگاههای اقتصادی امری حائز اهمیت است. از عناوین شغلی فارغالتحصیلان رشتهی حسابداری میتوان به کارشناس امور مالیاتی، کارشناس گمرک، مدیر مالی، حسابرس و کارمند بانک اشاره کرد.
?مدیریت بازرگانی – فارغالتحصیلان رشتهی مدیریت بازرگانی معمولاً بهعنوان کارشناس در ادارات و شرکتهای خصوصی و دولتی مشغول به کار میشوند تا با افزایش تجربه و بر اساس میزان شایستگیای که از خود نشان میدهند، در آینده به مدیرانی موفق مبدل شوند. از کارآفرینی و راهاندازی کسب و کار شخصی تا فعالیت بهعنوان مشاور در سازمانهای مختلف میتواند در زمرهی فعالیتهای دانشآموختگان رشتهی مدیریت بازرگانی به حساب آید.
? علوم سیاسی – شاید بسیاری از فارغالتحصیلان رشتهی علوم سیاسی سودای فعالیت در وزارت امور خارجهی کشور را داشته باشند، اما قطعاً این وزارتخانه ظرفیت بالایی برای استخدام نیروی جدید ندارد. فارغالتحصیلان رشتهی علوم سیاسی معمولاً در روابط عمومی سازمانهای مختلف دولتی و خصوصی بهعنوان کارشناس مشغول به کار میشوند. بسیاری از دانشآموختگان رشتهی علوم سیاسی در رسانههای مختلف همچون صدا و سیما، خبرگزاریها، روزنامهها و سایتهای خبری و اجتماعی مشغول به کار هستند.
? مدیریت امور بانکی – فعالیت بهعنوان کارشناس در موسسههای مالی یا بهعنوان کارمند امور اداری در بانکها ازجمله زمینههای کاری این رشته است. دانشآموزختگان موفق در این رشته ممکن است درنهایت بهعنوان رئیس موسسههای مالی، اعتباری و بانکها به فعالیت بپردازند.
? مدیریت مالی – فعالیت در موسسههای مالی و اعتباری، شرکتهای سرمایهگذاری و بورس ازجمله زمینههای شغلی این رشته است.
? مدیریت هتلداری – با پیشرفت صنعت توریسم در کشور، بازار کار این رشته نیز رو به گسترش است. مدیریت اقامتگاهها، هتلها و مجموعههای تفریحی از زمینههای فعالیت در رشتهی مدیریت هتلداری است. از عناوین شغلی رشتهی مدیریت هتلداری میتوان به مواردی مانند مدیریت گردشگری و جهانگردی، مدیریت تشریفات، مهمانداری هواپیما، قطار، کشتیهای مسافرتی، مدیریت واحدهای پذیرایی و اقامتی، مدیریت موسسات ملی و جهانگردی، تور لید شرکتهای حمل و نقل هوایی و … اشاره کرد.
از دیگر رشتههای دانشگاهی مهم علوم انسانی که بازار فعالیت کاری نسبتاً مناسبی دارند میتوان به رشتههای روابط بینالمللی، گردشگری، فناوری اطلاعات و ارتباطات، روزنامهنگاری، مددکاری، اقتصاد و باستانشناسی اشاره کرد. البته شایان ذکر است که کسب مدارج و مدارک بالا در این رشتهها، امکان کسب موفقیت شغلی را به شکل مشهودی افزایش میدهد.
برخی رشتههای دانشگاهی علوم انسانی مانند فلسفه، جامعهشناسی، زبانشناسی، ادبیات فارسی، تاریخ، جغرافیا و … اگرچه در ظاهر بازار کار مشخصی ندارند، اما رشتههای بسیار مهمی هستند که گسترش و توجه به آنها میتواند موجب تحول سطح فرهنگی جامعه و پیشرفت کشور شود. دانشآموختگان این رشتهها با فعالیت در عرصههای مختلف مانند نگارش آثار ارزشمند، حضور به عنوان کارشناس در مراکز فرهنگی و علمی یا فعالیت آکادمیک در دانشگاهها، نقش مهمی در جامعه ایفا میکنند.
سوالات متداول
حداقل معدل لازم برای انتخاب رشته علوم انسانی برای دانشآموزان، کسب معدل بالای 14 است.
فارغالتحصیلان رشتهی حقوق میتوانند در حوزههای وکالت، محضرداری و حقوق قضایی در نهادها و موسسههای دولتی و خصوصی به فعالیت بپردازند. همچنین بسیاری از شرکتها و ادارات خصوصی و دولتی به مشاور حقوقی نیاز دارند.
دانشگاه خوارزمی، الزهرا، علامه طباطبایی و فرهنگیان از دانشگاههای تخصصی رشته علوم انسانی هستند. معدل لازم برای انتخاب رشتهی انسانی چقدر است؟
فارغ التحصیلان رشتهی حقوق میتوانند در چه زمینههایی کار کنند؟
دانشگاههای تخصصی رشته علوم انسانی کدام است؟