مزایای شرکت در المپیاد دانش آموزی 1403-1402+ مقایسه امتیازات
المپیادهای علمی و ادبی دانش‌آموزی را هر ساله باشگاه دانش‌پژوهان جوان با نظارت سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان، در رشتههای مختلف ازجمله ریاضیات، فیزیک، شیمی، زیستشناسی، نجوم، ادبی، کامپیوتر، جغرافیا، علوم زمین، کارآفرینی و نانو برای شرکت دانش‌آموزان مقطع متوسطه‌ی دوم برگزار می‌کند. مزایای المپیاد برای هر گروه تفاوت‌هایی دارد که در ادامه به شرح آن می‌پردازیم.
دانش‌آموزان برای شرکت در این المپیادها باید دارای شرایط عمومی و اختصاصی خاصی باشند و در صورت داشتن شرایط شرکت در المپیاد، می‌توانند از طریق سامانه ثبت نام المپیادهای علمی دانش آموزی، برای شرکت در یک یا چند المپیاد علمی اقدام کنند. هدف از برگزاری این المپیادهای دانش‌آموزی رشد سطح علمی، آشنایی با علوم روز دنیا، ایجاد روحیه‌ی نشاط علمی و تقویت فعالیت‌های نوآورانه در نوجوانان، ارتقای سطح علمی در کشور و در نهایت انتخاب تیمی برای شرکت در المپیادهای بین‌المللی است.
با این حال کسب رتبه در هر کدام از المپیادهای دانش‌آموزی، مزایای خاص خود را نیز برای دانش‌آموزان دارد. ما در این مقاله، مزایای شرکت در المپیاد دانش‌آموزی و تسهیلات کسب رتبه و مدال در هر رشته از المپیادها را بیان می‌کنیم.
مزایای کسب رتبه در المپیاد چیست؟
یکی از مهم‌ترین مزایای شرکت در المپیادهای دانش‌آموزی، تأثیری است که کسب رتبه‌ی کشوری آزمون‌های المپیاد بر قبولی در کنکور سراسری دارد. بر اساس مصوبه‌ی شورای عالی انقلاب فرهنگی، دارندگان مدال طلا در المپیادهای ادبی، ریاضی، زیستشناسی، شیمی، نجوم و اخترفیزیک، کامپیوتر و فیزیک پس از اخذ دیپلم دورهی متوسطه، از شرکت در کنکور سراسری دانشگاهها در زیرگروه مربوط، معاف بوده و برای ادامهی تحصیل در رشتهی انتخابی در زیرگروه مربوط، به دانشگاه مورد نظرشان معرفی میشوند.
مهم‌ترین نکاتی که در مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تسهیلات ارائه شده به برگزیدگان المپیادهای دانش‌آموزی آمده است؛ به قرار زیر هستند:
- دارندگان مدال طلای المپیاد ادبی، امکان ادامهی تحصیل در رشتههای گروه علوم انسانی و گروه هنر را دارند.
- تعداد نفرات دریافت‌کننده‌ی مدال طلای المپیاد ادبی از رشتههای علوم انسانی و علوم و معارف اسلامی، 12 نفر و از سایر رشته‌ها 6 نفر هستند که به شرط کسب حد نصاب لازم، معرفی میشوند.
- دارندگان مدال المپیادهای علمی جهانی در رشتههای ریاضی، فیزیک و کامپیوتر امکان ادامهی تحصیل در رشتههای گروه پزشکی را دارند.
تعداد معافیت از کنکور در المپیادهای دانش آموزی
در میان مزایای شرکت در المپیادهای دانش‌آموزی، معافیت در کنکور، یکی از محبوب‌ترین تسهیلات است. تعداد دریافت‌کنندگان مدال طلا که شامل معافیت از شرکت در کنکور سراسری دانشگاهها هستند و برای ادامهی تحصیل در رشتهی انتخابی در زیرگروه مربوط به دانشگاه مورد نظرشان معرفی میشوند، به شرح ذیل است:
- المپیاد ادبی: 18 نفر (حداکثر 18 نفر)
- المپیاد ریاضی: 12 نفر
- المپیاد زیستشناسی: 8 نفر
- المپیاد شیمی: 8 نفر
- المپیاد فیزیک: 10 نفر
- المپیاد کامپیوتر: 8 نفر
- المپیاد نجوم و اخترفیزیک: 10 نفر
امتیاز ورود به دانشگاه در المپیادهای دانش آموزی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای دارندگان مدال‌های نقره و برنز المپیادهای اصلی، تسهیلاتی برای ورود به دانشگاه بعد از شرکت در کنکور سراسری در نظر گرفته است. در واقع علاوه بر معافیت از کنکور برای مدال‌آوران طلا، کسب سهمیهی 15 درصدی در کنکور سراسری برای دارندگان مدال‌های نقره و برنز از دیگر مزایای شرکت در المپیادهای دانش‌آموزی است.
بر اساس اعلام این وزارتخانه، دارندگان مدال‌های نقره و برنز المپیادهای ادبی، ریاضی، فیزیک، شیمی، زیستشناسی، کامپیوتر و نجوم و اخترفیزیک، در صورت شرکت در آزمون سراسری و کسب حدنصاب 90% نمره‌ی آخرین فرد پذیرفته شده‌ی آزاد، در هر کد محل تحصیل، توسط سازمان سنجش و آموزش کشور به صورت مازاد بر ظرفیت به یکی از دانشگاهها معرفی میشوند.
تسهیلات بنیاد ملی نخبگان برای برگزیدگان المپیاد
کسب تسهیلات بنیاد ملی نخبگان از دیگر مزایای شرکت در المپیادهای دانش‌آموزی است. براساس آیین‌نامه‌ی بنیاد ملی نخبگان، دارندگان مدال‌های طلا، نقره و برنز مرحله‌ی کشوری المپیادهای علمی دانش‌آموزی در سطح ملی یا جهانی (با معرفی وزارت آموزش و پرورش) می‌توانند از تسهیلات این بنیاد استفاده کنند.
برخلاف آنچه تصور میشود، بنیاد ملی نخبگان عضو ندارد و برگزیدگان المپیادهای علمی و ادبی دانش‌آموزی برای بهره‌مندی از تسهیلاتی که این بنیاد ارائه می‌دهد، باید با مراجعه به سامانه‌ی اطلاعاتی بنیاد ملی نخبگان به نشانی sina.bmn.ir، فعالیت‌های نخبگانی خود را در سامانه بارگذاری و ثبت کنند تا امکان بررسی درخواست آنها مطابق تسهیل مورد نظر، فراهم شود.
تمامی مدال آوران المپیادهای ادبی، ریاضی، فیزیک، شیمی، زیستشناسی، کامپیوتر و نجوم و اخترفیزیک می‌توانند از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان بهره ببرند و علاوه بر دریافت حقوق ماهیانه و تسهیلات ویژه‌ی مالی و اعتباری برای شرکت در کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی داخلی و خارجی، پسران دارنده‌ی مدال طلا می‌توانند از تسهیلات نظام وظیفه‌ی بنیاد نیز استفاده کنند.
مزایای قبولی در مرحله اول المپیاد
آزمون‌های مرحله‌ی اول المپیادهای دانش‌آموزی معمولاً اوایل بهمن ماه هر سال در حوزه‌های داخل و خارج از کشور به‌صورت همزمان برای شرکت دانش‌آموزان داوطلب پایه‌های دهم و یازدهم برگزار میشوند. دانش‌آموزان معمولاً آذر ماه ثبت‌نام می‌کنند. بارگذاری دفترچه و کلید سوالات، پس از برگزاری آزمون و همچنین دریافت و پاسخ به درخواست‌های تجدیدنظر دانش‌آموزان از طریق سامانه‌ی ثبت‌نام المپیادهای علمی به نشانی http://oly.medu.ir انجام میشود.
از مزایای قبولی در این مرحله از المپیاد می‌توان به دریافت جواز شرکت در مرحله‌ی دوم المپیادها اشاره کرد. قبولی در مرحله‌ی اول شرط لازم و کافی برای شرکت در مرحله‌ی دوم است و قبولی در این مرحله می‌تواند در نهایت منجر به کسب مدال و بهره‌گیری از تسهیلات شود.
از دیگر مزایای شرکت در مرحله‌ی اول المپیادها می‌توان به تقویت دروس مربوط به هر رشته از المپیادها اشاره کرد. دانشآموزانی که برای پذیرفته شدن در مرحله‌ی اول المپیادها تلاش کرده و در کلاس‌های ویژه شرکت می‌کنند، شانس بسیار خوبی برای کسب درصد خوب در دروس مربوطه در آزمون سراسری کنکور دارند.
مزایای قبولی در مرحله دوم المپیاد
پذیرفته شدگان مرحله‌ی اول المپیادهای دانش‌آموزی معمولاً در اردیبهشت ماه در آزمون مرحله‌ی دوم شرکت می‌کنند. این آزمون شامل سوالات چندگزینه‌ای، عملی، تشریحی و کوتاه پاسخ است.
در مرحله‌ی دوم حدود ۴۰ نفر در هر المپیاد برگزیده میشوند و برای آنها دوره‌ای در طول تابستان برگزار میشود. این افراد همگی موفق به کسب مدال شده‌اند و برای تعیین اینکه رنگ مدال هر فرد چه باشد، در دورهی تابستان المپیاد (مرحله‌ی سوم) شرکت می‌کنند. در دورهی تابستانی و در انتهای آن تعدادی آزمون برگزار میشود. با توجه به نمره‌ی امتحانات دورهی تابستان به برگزیدگان مدال‌های طلا، نقره و برنز اهدا میشود.
پس موفقیت در آزمون مرحله‌ی دوم المپیادها به معنای کسب مدال است و کسب مدال بهره‌گیری از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان و کسب امتیاز و یا معافیت از شرکت در کنکور سراسری را در پی دارد. برگزیدگان مرحله‌ی دوم المپیادها همچنین می‌توانند به تدریس رشتههای المپیاد در مدارس، موسسات و به صورت خصوصی، بپردازند.
به نفرات برگزیده در هر رشته که در سطح کشور در رشتههای المپیاد خود، مقام اول را به دست می‌آورند، امتیازاتی مثل استخدام در دستگاه‌های دولتی و امکان استفاده از بورسیه تحصیلی اعطا میشود.
مزایای قبولی در مرحله سوم المپیاد
آزمون مرحله‌ی سوم (عملی) المپیاد، ویژه‌ی المپیادهای کامپیوتر و فیزیک است. پذیرفته‌شدگان آزمون مرحله‌ی دوم (چند برابر ظرفیت) المپیادهای کامپیوتر و فیزیک، ملزم به شرکت در آزمون‌های تعیین‌شده از سوی کمیته‌ی علمی ذی‌ربط برای ورود به دورهی آموزشی تابستان هستند.
پذیرفته‌شدگان نهایی آزمون مرحله‌ی دوم (و آزمون مرحله‌ی سوم کامپیوتر و فیزیک) در دورهی آموزشی تابستان شرکت می‌کنند. شرط دریافت مدال در پایان دورهی تابستانی، شرکت در کلاس و کسب حداقل نمره‌ی تعیین‌شده توسط باشگاه دانش‌پژوهان جوان و کمیته‌ی علمی ذی‌ربط است. در دورهی آموزشی تابستان، هر دانش‌آموز فقط می‌تواند در یک المپیاد شرکت کند و در صورت کسب رتبه‌ی لازم برای شرکت در چند المپیاد، باید در آغاز دورهی تابستان یک المپیاد را انتخاب کند.
برگزیدکان این مرحله دست‌کم مدال برنز و حداکثر یک مدال طلای المپیاد کشوری کسب می‌کنند. کسب مدال طلا در المپیادهای اصلی یعنی ادبی، ریاضی، فیزیک، شیمی، زیستشناسی، کامپیوتر و نجوم و اخترفیزیک منجر به معافیت از کنکور سراسری و بهره‌گیری از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان ازجمله معافیت از سربازی برای پسران میشود. به نمره‌ی تراز کنکور سراسری مدال‌آوران نقره و برنز، پانزده درصد افزوده میشود.
دریافت حقوق ماهیانه تا زمان اشتغال به تحصیل و دریافت وام‌های مربوط به خرید مسکن و شرکت در همایش‌هایی ملی و بین‌المللی از دیگر مزایایی است که در پی کسب مدال کشوری المپیاد از سوی بنیاد ملی نخبگان در اختیار برگزیدگان قرار می‌گیرد. امکان دریافت بورسیه‌های تحصیلی از دانشگاه‌های معتبر دنیا و امکان تدریس المپیاد در موسسات، مدارس و کلاس‌های خصوصی از دیگر مزایای قبولی در مرحله‌ی سوم المپیادهای علمی و ادبی دانش‌آموزی است.
ظرفیت و تعداد مدال‌ها (تندیس‌های) دورهی آموزشی تابستان 1401 در جدول زیر آمده است:
| ردیف | رشتهی المپیاد | پذیرش دورهی تابستان (نفر) | تعداد مدال برنز/ تندیس | تعداد مدال نقره/ تندیس | تعداد مدال طلا/ تندیس |
| 1 | المپیاد ادبی | 40 | 11 | 11 | 18 |
| 2 | المپیاد اقتصاد و مدیریت | 40 | 15 | 15 | 10 |
| 3 | المپیاد تفکر و کارآفرینی | 40 | 16 | 16 | 8 |
| 4 | المپیاد جغرافیا | 40 | 16 | 16 | 8 |
| 5 | المپیاد ریاضی | 60 | 24 | 24 | 12 |
| 6 | المپیاد زیستشناسی | 40 | 16 | 16 | 8 |
| 7 | المپیاد سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی | 40 | 15 | 15 | 10 |
| 8 | المپیاد شیمی | 40 | 16 | 16 | 8 |
| 9 | المپیاد علوم زمین | 40 | 16 | 16 | 8 |
| 10 | المپیاد فیزیک | 40 | 15 | 15 | 10 |
| 11 | المپیاد کامپیوتر | 40 | 16 | 16 | 8 |
| 12 | المپیاد نانوفناوری | 40 | 15 | 15 | 10 |
| 13 | المپیاد نجوم و اخترفیزیک | 40 | 15 | 15 | 10 |
| 14 | المپیاد سواد رسانه‌ای | 40 | 15 | 15 | 10 |
مزایای قبولی در مرحله چهارم المپیاد
بعد از دورهی آموزشی تابستان، دورهی طلای المپیادهایی که مسابقه‌ی جهانی دارند (ریاضی، زیستشناسی، شیمی، جغرافیا، علوم زمین، نجوم و اخترفیزیک، کامپیوتر و فیزیک) برگزار و طی کلاس‌های حضوری و آزمون‌های مختلف، تیم‌های ملی انتخاب میشوند تا در المپیادهای جهانی که معمولاً در تابستان برگزار میشود و زمان دقیق آن توسط کمیته‌های جهانی مشخص میشود، شرکت کنند.
مدال‌آوران طلای کشور (المپیادهای جهانی) تا قبل از شروع دوره باید در مدرسه‌ی محل تحصیل خود حضور داشته باشند. تیم ملی هر المپیاد بر حسب حضور دانش‌پژوهان در دروه و آزمون‌های مربوطه، طبق ضوابط کمیته‌ی علمی، مشخص میشود. تعداد اعضای تیم‌های ملی جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است:
- المپیاد جغرافیا: 4 نفر
- المپیاد ریاضی: 6 نفر
- المپیاد زیستشناسی: 4 نفر
- المپیاد شیمی: 4 نفر
- المپیاد علوم زمین: 4 نفر
- المپیاد فیزیک: 5 نفر
- المپیاد کامپیوتر: 4 نفر
- المپیاد نجوم و اختر فیزیک: 5 نفر
عضویت در تیم ملی المپیاد دانش‌آموزی علاوه بر افتخارآفرینی برای کشور، مزایای بسیاری ازجمله امکان دریافت بورسیه‌های تحصیلی از بهترین دانشگاه‌های دنیا و امکان حضور در بزرگ‌ترین همایش‌های علمی را به دنبال دارد.
جمع‌بندی
اطلاع از مزایای شرکت در المپیادهای دانش‌آموزی و تسهیلاتی که به برگزیدگان این المپیادها اعطا میشود، می‌تواند انگیزه‌بخش باشد. دانش‌آموزان علاقمند به شرکت در المپیادهای علمی و ادبی دانش‌آموزی، برای حضور موثر و مفید در مراحل مختلف این آزمون‌ها و دروه‌های آموزشی، باید از شرایط عمومی و اختصاصی شرکت در المپیادهای دانش‌آموزی مطلع بوده و نسبت به امتیازات و تسهیلات اختصاص یافته به برگزیدگان به هر کدام از المپیادها آگاه باشند. این آگاهی علاوه بر افزایش انگیزه‌های دانش‌آموزان، مسیر کسب موفقیت را برای آنها واضح‌تر می‌سازد.
المپیادهای دانش‌آموزی می‌توانند یک سکوی پرتاب برای پیشرفت درسی، اجتماعی و شخصی به حساب بیایند. جوایز برگزیدگان این المپیادها را بنیاد ملی نخبگان، وزارت علوم و سازمان نظام وظیفه اعطا می‌کنند. دارندگان مدال طلای کشوری در المپیادهای علمی مزایایی ازجمله معافیت از کنکور و حمایت‌های مالی و معنوی بنیاد نخبگان را کسب می‌کنند. دانشآموزانی که مدال نقره و برنز المپیادهای ادبی، ریاضی، فیزیک، شیمی، زیستشناسی، کامپیوتر و نجوم و اخترفیزیک را میگیرند، سهمیهی 15 درصدی در کنکور (برای رشتههای پزشکی 10 درصد) خواهند داشت.
پسران برگزیده در المپیادهای علمی نیز می‌توانند با انجام پروژه‌های علمی و تحقیقاتی دوران سربازی را طی کنند. دریافت وام‌های کم‌بهره برای خرید خانه، خودرو یا حضور در همایش‌های بین‌المللی، تحصیل همزمان در دو رشتهی دانشگاهی و دریافت سهمیهی نخبگان از دیگر مزایای برگزیده شدن در المپیادهای دانش‌آموزی است.
سوال‌های متداول
دارندگان مدال طلا در المپیادهای ادبی، ریاضی، زیستشناسی، شیمی، نجوم و اخترفیزیک، کامپیوتر و فیزیک پس از اخذ دیپلم دورهی متوسطه، از شرکت در کنکور سراسری دانشگاهها در زیرگروه مربوط، معاف بوده و برای ادامهی تحصیل در رشتهی انتخابی در زیرگروه مربوط، به دانشگاه مورد نظرشان معرفی میشوند.
دارندگان مدال یا تندیس طلای المپیادهای سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی، جغرافیا و نانو فناوری، امتیاز معافیت از کنکور ندارند، اما تسهیلات بنیاد ملی نخبگان شامل حال آنها میشود. دارندگان مدال یا تندیس طلای کشوری المپیادهای اقتصاد و مدیریت، تفکر و کارآفرینی و علوم زمین، علاوه بر اینکه فاقد امتیاز معافیت از کنکور هستند، تسهیلات بنیاد ملی نخبگان هم شامل حال آنها نمیشود.
دانشآموزانی که مدال نقره و برنز المپیادهای ادبی، ریاضی، فیزیک، شیمی، زیستشناسی، کامپیوتر و نجوم و اخترفیزیک را میگیرند، سهمیهی 15 درصدی در کنکور (برای رشتههای پزشکی 10 درصد) خواهند داشت. کسب مدال طلای کشوری در چه المپیادهایی باعث معافیت از کنکور سراسری میشود؟
کسب مدال طلای کشور در چه المپیادهایی باعث معافیت از کنکور سراسری نمیشود؟
کسب مدال نقره و برنز المپیاد چه تسهیلاتی در زمینهی معافیت از کنکور دارد؟
