راهنمای جامع جهشی خواندن + فرایند سنجش جهش تحصیلی 1401-1402
«جهش تحصیلی» که اکثر افراد از آن به عنوان «جهشی خواندن» یاد می‌کنند، به این معنا است که یک دانشآموز، دو پایهی تحصیلی را در یک سال طی کند. معمولاً والدینی که براین باورند که فرزندشان توانایی و هوش لازم برای گذراندن جهشی پایه‌های تحصیلی را دارد، از مدیران مدرسه تقاضا می‌کنند تا با ثبتنام فرزندشان در آزمون‌های هوش و سنجش سازمان آموزش و پرورش استثنایی، شرایط لازم را برای این جهش تحصیلی فراهم کنند.
موافقت مدیر و شورای مدرسه، ارائه‌ی مدارک به اداره‌ی آموزش و پرورش، شرکت در آزمون هوش و ارزیابی ذهنی و سپس امتحانات شهریورماه پایهی مورد تقاضا در کنار مواردی مانند شرط معدل و کسب سطحی از نمرات در برخی از دروس، تنها بخشی از شرایط «جهش تحصیلی» در پایه‌های مختلف تحصیلی به حساب می‌آیند. با ما در وبلاگ تراز همراه باشید تا در این مقاله جزئیات مربوط به جهشی خواندن در دبیرستان و ابتدایی را با شما در میان بگذاریم.
شرایط جهشی خواندن
فرآیند جهش تحصیلی با درخواست کتبی اولیای یک دانشآموز از مدرسه برای ثبتنام فرزندشان در آزمون جهشی آغاز میشود. پس از موافقت مدیر و شورای مدرسه، اداره‌ی آموزش و پرورش مدارک ارائه شده است از سوی مدرسه را بررسی میکند.
مدیر مدرسه باید وضعیت دانشآموز متقاضی جهش را در سامانه‌ی سیدا بررسی کند و مطمئن شود دانشآموز برای سال جدید تحصیلی در پایهای ثبتنام نشده باشد. اگر اطلاعات دانشآموز در پایهی خاصی ثبت شده بود، باید مراحل آزادسازی و سپس ثبت اطلاعات اولیه و ثبت جهش و کمیسیون برای دانشآموز صورت بگیرد. در مقابل، سنجش آموزش و پروش درخواست جهش دانشآموز را در سامانه‌ی سنجش ثبت کرده، اطلاعات دانشآموز را از سامانه‌ی سیدا دریافت میکند و با توجه به نمرات دانشآموز، درخواست جهش را تایید یا رد میکند.
قبولی در دو آزمون هوش و امتحانات شهریور ماه پایهی مورد نظر، لازمه‌ی قبولی در جهش تحصیلی است. نتایج جهش تحصیلی دانشآموزان که در امتحانات شهریور شرکت کرده‌اند، قبل از شروع مدارس اعلام میشود. با تایید جهش دانشآموز از سوی سنجش آموزش و پرورش بعد از اعلام نتایج جهش تحصیلی، مدرسه پایه تحصیلی را از سنجش دریافت میکند و دانشآموز در مدرسه ثبتنام قطعی میشود.
مدارک لازم برای شرکت در آزمون جهش تحصیلی
مدارک لازم برای ارزیابی دانشآموزان شامل اصل شناسنامه‌ی دانشآموز متقاضی به همراه پرینت برگهی نوبتگیری جهش یا معرفی‌نامه‌ی عکسدار دارای مهر مدرسه است.
برای مشخص شدن اینکه آیا دانشآموز امکان شرکت در آزمون جهشی را دارد یا نه، میزان هوش او بر اساس معیارهای استاندارد جهانی مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر میزان بهرهی هوشی (IQ) دانشآموز بالای 120 تشخیص داده شد، اجازه‌ی شرکت در آزمون جهشی صادر میشود. آزمون جهش تحصیلی در شهریور ماه هر سال (همزمان با امتحانات تجدیدی) برگزار میشود.
زمان ثبتنام برای شرکت در آزمون جهش تحصیلی
هر ساله آزمون هوش و سنجش دانشآموزان داوطلب برای جهش تحصیلی به طور رسمی در شهریورماه برگزار میشود. ثبتنام برای شرکت در آزمون جهش تحصیلی معمولاً اواخر تیر ماه آغاز میشود و تا اواخر ماه مرداد ادامه دارد.
شرایط جهشی خواندن در مقطع متوسطه
شیوه‌ی درخواست اولیا برای جهش تحصیلی فرزندشان در دوره‌ی متوسطه نیز مانند درخواست جهش در مقطع ابتدایی با درخواست کتبی والدین از مدیر مدرسه آغاز میشود. مدیر مدرسه وضعیت دانشآموز را بررسی میکند و اگر او را واجد شرایط تشخیص داد، اقدام به تشکیل شورای معلمان میکند. در شورای معلمان، بعد از بررسی درخواست جهش تحصیلی و تأیید مدارک دانشآموز، مدارک و کارنامهی دانشآموز متقاضی به اداره‌ی آموزش و پرورش ناحیه ارسال میشود.
اگرچه ارائه‌ی درخواست و مدارک لازم برای ثبتنام در آزمون جهش تحصیلی در دوره‌های اول و دوم متوسطه تفاوت چندانی با دوران ابتدایی ندارد، اما شرایط پذیرش این درخواست در مقطع متوسطه اندکی متفاوت است. در ادامه مهم‌ترین شرایط عمومی جهش تحصیلی در دبیرستان ذکر میشود:
- جهش تحصیلی در مقطع متوسطه‌ی دوم فقط در رشته‌های نظری (ریاضی فیزیک، علوم انسانی و علوم تجربی) امکان‌پذیر است.
- دانشآموزان محصل در رشته‌های فنی و حرفهای و کاردانش امکان شرکت در آزمون جهش تحصیلی را ندارند.
- دانشآموزان حداکثر می‌توانند در یک دوره‌ی تحصیلی، یک بار از جهش تحصیلی استفاده کنند.
- شرط معدل برای ثبتنام در آزمون جهش تحصیلی در دبیرستان، کسب حداقل معدل 18 و کسب نمرهی 15 در نوبت دوم برای هر درس است.
- نمرات دانشآموز در امتحانات جهش تحصیلی در شهریور در هیچ یک از مواد درسی نباید پایین‌تر از 16 باشد.
هزینه جهش تحصیلی در دبیرستان
شرکت در آزمون جهش تحصیلی منوط به پراخت مبلغ 150 هزار تومان در سایت سنجش آموزش و پرورش است. هزینه‌ی ثبتنام در ارزیابی جهش تحصیلی هر سال از سوی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور اعلام میشود و مدیر مدرسه موظف است این هزینه را از طریق سامانه‌ی پرداخت تعرفه جهش در سازمان آموزش استثنایی کشور پرداخت کند.
نحوه پرداخت هزینه جهشی خواندن
در ابتدای امر مدیران مدارس متوسطه باید به سامانه‌ی سیدا متوسطه وارد شده و با ثبت اطلاعات فردی و خانوادگی دانشآموز و تکمیل کاربرگ مربوط به جهش تحصیلی، ثبتنام را آغاز کنند.
در ادامه مدیر مدرسه وارد سامانه‌ی پرداخت تعرفه‌ی جهش در سازمان آموزش استثنایی کشور میشود و با درج ملیت، کدملی، استان محل زندگی و شماره‌ی تماس دانشآموز، مبلغ تعیین شده را از طریق سیستم درگاه پرداخت کرده و کد رهگیری دریافت میکند. مرحله‌ی نهایی نوبتگیری و ارجاع به پایگاه تخصصی برای سنجش دانشآموز است.
جهشی خواندن دهم به دوازدهم
شرایط جهش تحصیلی از پایهی دهم به دوازدهم یا جهشی خواندن پایهی یازدهم، مطابق آیین‌نامه‌ی جلسه‌ی کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش که سال 1394 برگزار شده، چنین است: «صدور مجوز شرکت در آزمون جهش تحصیلی برای دانشآموزان ممتاز قبولی پایهی دهم، به غیر از شاخههای فنی وحرفه‌ای و کاردانش که دارای معدل حداقل 18/50 بوده و مقاضی جهش به پایه دوازدهم هستند، به شرطی که در تمامی دروس آزمون جهشی، حداقل نمرهی 17 را کسب کرده باشند، از اختیارات کمیسیون خاص استان است.»
در این آیین‌نامه همچنین آمده است که دروس «تربیت بدنی» و «آزمایشگاه علوم تجربی 2» نیز مشمول این بند است و نمرات آزمون تمامی دروس دانشآموز در سامانه‌ی سیدا ثبت و در صورت کسب شرایط لازم برای جهش تحصیلی، نتایج آزمون دروس به سامانه‌ی امین ارسال میشود و در صورت کسب شرایط لازم، برابر مقررات به دانشآموز اجازه‌ی ثبتنام در پایه بالاتر داده میشود.
جهشی خواندن هفتم به نهم
شرایط جهش تحصیلی از پایهی هفتم به پایهی نهم یا جهشی خواندن پایهی هشتم در آیین‌نامه‌ی امتحانات دوره‌ی متوسطه اول ذکر شده است. بر این اساس، قبول شدگان پایهی هفتم با رعایت شرایط زیر و تقاضای کتبی ولی خود می‌توانند در ارزشیابی شهریورماه پایهی هشتم شرکت کنند و در صورت موفقیت به صورت جهشی به پایهی نهم ارتقا یابند. دو شرط مهم برای این جهش تحصیلی وجود دارد:
- معدل کل پایهی هفتم دانشآموز متقاضی باید حداقل ۱۸ و نمرهی نوبت دوم او در هر درس حداقل 15 باشد.
- دانشآموز متقاضی در ارزشیابی شهریور ماه پایهی هشتم در هیچ یک از مواد درسی نمره کمتر از 16 کسب نکند.
شرایط جهشی خواندن در مدارس استعدادهای درخشان
بر اساس آیین‌نامه‌ی جهش تحصیلی آموزش و پرورش در ارتباط با مدارس تیزهوشان و سمپاد، شرایط جهشی خواندن در این مدارس اندکی با مدارس عادی متفاوت و به قرار زیر است:
- معدل کل پایه هفتم در خرداد ماه، حداقل ۱۹ باشد و دانشآموز در ارزشیابی نوبت دوم در هیچ یک از مواد درسی نمرهی کمتر از ۱۸ نداشته باشد.
- دانشآموز در ارزشیابی مربوط به جهش تحصیلی که در شهریور ماه برگزار میشود، در هیچ یک از مواد درسی نمرهی کمتر از ۱۷ کسب نکند.
فرایند سنجش جهش تحصیلی مقطع ابتدایی 1401-1402
تا اینجای مقاله درباره‌ی جهش تحصیلی در مقطع متوسطه گفتیم. اما جهش تحصیلی در مقاطع ابتدایی عموماً خواهان بیشتری دارد. بر اساس اعلام رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی، فرایند سنجش جهش تحصیلی در این مقطع برای سال تحصیلی 1401-1402 از تاریخ 31 خرداد 1401 آغاز میشود و تا ۲۰ مرداد 1401 ادامه دارد.
پایگاه‌های سنجش سلامت نوآموزان از ابتدای تیرماه آغاز به‌کار می‌کنند تا پایان شهریور فعال هستند. این مراکز فرایند سنجش سلامت و جهش تحصیلی را صورت می‌دهند.
نحوه ارزیابی متقاضیان جهش تحصیلی در ابتدایی
مدیران مدارس ابتدایی که دارای داوطلب جهش تحصیلی هستند، باید با رعایت ضوابط و مقررات از طریق سامانه‌ی سنجش نسبت به ثبت اطلاعات فردی و خانوادگی و عملکرد درسی دانشآموزان و نوبتگیری برای انجام مراحل ارزیابی هوش آن‌ها اقدام کنند. درنهایت این دانشآموزان به پایگاه‌های تخصصی ارجاع داده می‌شوند.
دانشآموزی که در مقطع ابتدایی متقاضی جهش تحصیلی است، تست هوش را در پایگاه تخصصی انجام می‌دهد. اگر این دانشآموز پذیرفته شد در امتحانات شهریور ماه در پایهای که قصد جهش از آن را دارد شرکت میکند.
به‌عنوان مثال اگر دانشآموزی بخواهد از کلاس سوم به پنجم برود، تست هوش می‌دهد. بعد از قبولی، شهریور ماه در امتحانات پایهی چهارم شرکت میکند و اگر در آن هم نمرهی قبولی کسب کرد، به کلاس پنجم می‌رود.
ارزیابی دانشآموزان متقاضی جهش از پایهی اول به سوم، دوم به چهارم، سوم به پنجم، چهارم به ششم، و جهش برای بار دوم، در استان مربوطه انجام می‌گیرد. مدارک لازم برای ارزیابی شامل اصل شناسنامه دانشآموز به همراه پرینت برگهی نوبتگیری جهش است که عکس نوآموز به آن الصاق شده و ممهور به مهر آموزشگاه است.
دانش‌آموزانی که در سال‌های گذشته متقاضی جهش تحصیلی بوده‌اند و حداقل امتیاز لازم را کسب نکرده‌اند، در صورت تقاضای مجدد می‌توانند با پرداخت وجه اقدام به نوبتگیری و ارجاع به پایگاه‌های تخصصی کنند.
جمع‌بندی
جهش تحصیلی یا جهشی خواندن همواره موافقین و مخالفین خاص خود را داشته است. برخی از اولیا معتقدند که فرزند آن‌ها دارای استعدادها و توانایی‌های خاصی است و نباید به میزانی که دانشآموزان عادی برای تحصیل زمان صرف می‌کنند، برای گرفتن دیپلم و ورود به دانشگاه‌ها صبر کنند. اما مخالفین این امر نیز مسائلی مانند فشار مضاعف تحصیلی به دانشآموزان یا عدم انطباق جسمی و روحی دانشآموزان جهشی با هم‌کلاسان خود را به‌عنوان مصائب جهش تحصیلی مطرح می‌کنند.
به گفته‌ی رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی، جهش تحصیلی علیرغم برخی آسیب‌هایی که ممکن است در پی داشته باشد، جزو قوانین است و باید اجرا شود. بنابراین اولیا و دانشآموزان داوطلب می‌توانند به مدرسه‌ی محل تحصیل خود مراجعه کنند تا مدیر مدرسه برایشان نوبتگیری کند.
باید در نظر داشت که قبولی در آزمون هوش که سازمان آموزش و پرورش استثنایی برگزار میکند، یکی از شروط اصلی جهش تحصیلی است. بر اساس آماری که این سازمان اعلام کرده است، معمولاً حدود نیمی از متقاضیات در آزمون هوش قبول می‌شوند. این پذیرفته شدگان درنهایت با همکاری مدیر مدارس و طی شدن مراحل ثبت اطلاعات در سامانه‌ی سیدا، شهریورماه امتحان مواد درسی سال بعد را می‌دهند و در صورت قبولی با نمرات تعیین شده (در اکثر موارد بالاتر از 16)، وارد پایهی جدید می‌شوند.
سوالات متداول
شرایط جهشی خواندن پایهی یازدهم چیست؟
برای دانشآموزان ممتاز قبولی پایهی دهم، به غیر از شاخههای فنی و حرفهای و کاردانش که دارای معدل حداقل 18/50 بوده و مقاضی جهش به پایهی دوازدهم هستند، بعد از ارزیابی بهرهی هوشی، به شرطی که در تمامی دروس آزمون جهشی، حداقل نمرهی 17 را کسب کنند، امکان جهش تحصیلی وجود دارد.
آیا می‌توان پایه‌های هفتم و دهم را هم جهشی خواند؟
خیر، امکان گذراندن مقاطع تحصیلی در ابتدای هر مقطع به صورت جهشی وجود ندارد. پس امکان جهشی خواندن پایه‌های هفتم و دهم وجود ندارد.
دانشآموز برای درخواست جهش تحصیلی باید چه مدارکی ارائه دهد؟
دانشآموزی که برای جهش تحصیلی ثبتنام میکند علاوه بر داشتن اصل کارنامهی قبولی و نمرات بالا، اصل شناسنامه، مدارک شناسایی والدین و دانشآموز به همراه برگهی ممهور و عکسدار نوبتگیری مدیر مدرسه را لازم دارد.
من ۱۸ مردادمیخواستم به جهشی ثبت نام کنم .نوشته بود اخرین مهلت ۱۸مرداد ولی تا پولو واریز کنم بعد ساعت ۱۲ظهر مهلت تموم شد چطوری میتونم ثبت نام کنم .تمدید میشه؟
سلام دوست عزیز، شما باید به اداره‌ی آموزش و پرورش منطقه‌ی محل تحصیل خودتون مراجعه کنید.
سلام
اگر دانش آموز ابتدایی یک نوبت در سنجش هوش قبول نشود، چطوری می تونیم اعتراض بدهیم و آزمون هوش مجدد بدهیم؟
سلام دوست عزیز، به اداره‌ی آموزش و پرورش منطقه‌ی محل تحصیل فرزندتون مراجعه کنید. معمولاً در این موارد امکان شرکت در آزمون مجدد وجود دارد.
وقت بخیر . اگر در امتحان جهشی پایه هشتم تنها یک درس نمره ی پایین تر از ۱۶ باشد ، امکان فرصت مجدد برای این دانش آموز وجود دارد ؟؟
سلام دوست عزیز، طبق چیزی که در آیین نامه آمده، فرصت مجددی وجود ندارد. نمرات دانشآموز در امتحانات جهش تحصیلی در شهریور در هیچ یک از مواد درسی نباید پایین‌تر از 16 باشد.
پسرم نیمه دومی مهر ماه بود رو پارسال پیش دبستان ثبت نام کردیم
امسال برای سال یک خواستیم ثبت نام کنیم
گفتن اسم ایشون تو سامانه سیدا ثبت نشده و عملا انگار یکسال پول مفت دادم و باید مجدد پیش دبستان بخونه ، آیا باید از مدرسه قبلی شکایت کنم؟
سلام دوست عزیز، گذراندن دوره‌ی پیش دبستانی اجباری نیست. سن ورود به اول ابتدایی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۳ ، 6 سال است و متولدین مهر ماه که در سال گذشته مقطع پیش دبستانی بوده‌اند نیز می‌توانند در صورت وجود ظرفیت در مدارس ثبت نام کنند. به اداره‌ی آموزش و پرورش منطقه‌ی محل تحصیل فرزندتون مراجعه کنید و در این ارتباط کسب تکلیف کنید.
وقت به خیر
ازمون های جهش تحصیلی چه شکلی هستن ؟؟
دروس خاصی از هشتم برای ازمون میاد یا همه ی دروس؟؟
سلام دوست عزیز بله دروس علوم، ریاضی، هدیههای آسمانی، قرآن، مطالعات اجتمایی، عربی، فارسی، زبان انگلیسی، املای فارسی، تفکر پژوهش و نگارش مورد آزمون قرار می‌گیرند، بقیه کتاب ها مثل کار و فناوری و فرهنگ و هنر و ورزش را حضوری در مدرسه به شما اعلام خواهد شد چطور نمره کسب کنید. برای کسب اطلاعات دقیق به اداره‌ی آموزش و پرورش منطقه‌ی محل تحصیل خودتون مراجعه کنید.
سلام
می خواستم بدونم بخشنامه ی سال ۱۴۰۲ ۱۴۰۳ هم به همین صورته
سلام دوست عزیز، قوانین کلی تغییری نکرده‌اند، اما در مورد زمان آزمون‌ها باید با مسئولین مدرسه یا اداره‌ی آموزش و پرورش منطقه‌ی محل تحصیل مشورت کنید.
سلام من هفتم هستم و می خواهم برای هشتم جهشی بخونم ولی نمودند چه درسایی در امتحان می یاد می شه لطفا راهنمایی کنید
ممنونم