روش مطالعه درس زیست شناسی (زیست یک، دو، سه)

فهم روش مطالعه درس زیست یعنی اتخاذ روش‌های صحیح و موثر در مطالعه این درس، به‌ عنوان یکی از دروس تخصصی رشته تجربی، نقش مهمی در موفقیت دانش‌ آموزان این رشته در امتحانات نهایی و کنکور سراسری دارد.

زیست شناسی بالاترین ضریب را در کنکور تجربی به خود اختصاص می‌ ‎دهد و داوطلبان برای موفقیت در این آزمون باید ظرف 36 دقیقه به 50 سوال زیست در کنکور پاسخ بدهند.
برخی تصور می‌ کنند که مطالعه مکرر و حفظ کردن مطالب موجود در کتاب‌ های درسی برای کسب موفقیت در آزمون سراسری کافی است، اما تجربه نشان می‌ دهد که برخلاف تصور عموم، زیست شناسی از جمله دروس مفهومی است و حفظ کردن مطالب آن کفایت نمی‌ کند.

بهترین روش مطالعه زیست شناسی

برای کسب موفقیت و اتخاذ بهترین روش مطالعه زیست، باید علاوه بر حفظ مطالب درسی، توجه ویژه‌ ای به موارد ذیل داشته باشید:

1. یادگیری تمام مفاهیم درسی با بهره‌ گیری از کلاس‌ های آموزشی معلمین برتر یا استفاده از ویدیوهای آموزشی معتبر.
2. استفاده از درسنامه‌ های مفید انتشارات معتبر آموزشی.
3. خلاصه‌ نویسی و نکته برداری از مطالب درسی چه هنگام شرکت در کلاس‌های آموزشی یا مطالعه شخصی و چه هنگام تست زنی و مواجهه با سوال‌ های نکته‌ دار.
4. آشنایی با اصول تست زنی و استفاده منظم از منابع معتبر تستی هم به شکل آموزشی و هم یادگیری شیوه صحیح زدن تست‌ های زمان‌دار.
5. مطالعه ترکیبی مفاهیم مشترک در تمام کتاب‌ های منابع کنکور.
6.  شرکت منظم در آزمون‌ های آزمایشی.

روش مطالعه سایر دروس را هم ببینید: روش مطالعه درس ادبیات روش مطالعه درس شیمی روش مطالعه درس ریاضی

یادگیری مفاهیم زیست شناسی

برای یادگیری مفاهیم زیست شناسی می‌ توان علاوه بر بهره‌ گیری از نکات آموزشی دبیران مدرسه از منابع آنلاین یا دی‌ وی‌ دی‌ های معتبر آموزشی نیز بهره گرفت. دریافت این آموزش‌ ها تنها در کنار مطالعه دقیق کتاب درسی موجب یادگیری مفاهیم می‌ شود چراکه کامل‌ ترین جزوات آموزشی نیز هرگز نباید جایگزین کتاب درسی شوند.

توصیه می‌ شود که جهت کسب آمادگی برای شرکت در کنکور، کل کتاب‌ های درسی چندین دور و در کیفیت‌ های مختلف مطالعه شوند. بهتر است بار اول مطالب بدون نکته‌ سنجی دقیق و صرفا با تامل از رو خوانده شوند. در مرتبه دوم، همراه با مطالعه دقیق مطالب می‌ توان بخش‌ های مهم را هایلایت و نکات اساسی را از متن استخراج کرد.

استفاده از درسنامه‌ های زیست شناسی

همگام با مطالعه دقیق کتب درسی و بهره‌ گیری از آموزش دبیران، استفاده از درسنامه های زیست شناسی اهمیت زیادی دارد.

این درسنامه‌ ها به مطالب متعددی که در ذهن شما جای گرفته‌ اند نظم و سامان می‌ دهند و با توضیحات بیشتر، دریافت شما از مطالب را اصلاح کرده و جزییات بیشتری در اختیارتان می‌ گذارند.

هدف نهایی شما در بهره‌ گیری از کتاب‌ های کمک درسی باید تسلط کامل بر درس باشد چرا که پس از درک کامل مفاهیم و مطالعه مکرر و دقیق کتاب درسی، اکنون شما باید به چنان تسلطی دست پیدا کنید که هنگام مواجهه با تست‌ های ترکیبی و آزمون‌ های جمع‌ بندی به مشکلی برنخورید.

علاوه بر استفاده از کتاب‌ های کمک درسی معتبر، استفاده از روش‌ های تقویت حافظه بلند‌مدت، مانند استفاده از ابزاری مانند جعبه لایتنر می‌ تواند به طبقه‌ بندی مطالب در ذهنتان کمک کند.

بیشتر بخوانید و بدانید:
منابع کنکور زبان منابع کنکور هنر منابع کنکور ریاضی منابع کنکور انسانی منابع کنکور تجربی	ضرایب کنکور زبان ضرایب کنکور هنر ضرایب کنکور ریاضی ضرایب کنکور انسانی ضرایب کنکور تجربی

اهمیت خلاصه نویسی و نکته برداری در مطالعه زیست

اصولا مطالعه چند باره ی یک مطلب درسی فعالیت لذت‌ بخشی برای مغز انسان نیست، اما می‌ توان با بهره‌ گیری از تکنیک‌ هایی مانند خلاصه نویسی و نکته‌‌ برداری در مطالعه زیست، به فرآیند تکرار تنوع بخشید و مرور مطالب را ساده‌ تر کرد.

اکثر نفرات برتر کنکور درباره اهمیت خلاصه‌ نویسی و مرور مکرر این خلاصه‌ ها و نکته‌ برداری‌ ها صحبت کرده‌ اند و نقش این تکنیک‌ را در تقویت حافظه بلندمدت خود مهم دانسته‌ اند.

توجه داشته باشید که به خلاصه‌ نویسی مطالبی بپردازید که امکان فراموش کردن آنها زیاد است، وسواس به خرج ندهید و به جای یادداشت دوباره ی متن کتاب، مفهوم آن را به زبان خودتان بنویسید.

نکته‌ برداری در مطالعه زیست شناسی اهمیت زیادی دارد. معمولا توصیه می‌ شود نکات مهم به خصوص نکاتی که در هنگام تست زنی به آن‌ها بر می‌ خورید را در حاشیه کتاب اصلی خود بنویسید تا هنگام مرور نهایی توجه ویژه‌ ای به این نکات داشته باشید.

روش و اهمیت تست زنی در زیست

برای کسب نتیجه در کنکور سراسری، آشنایی با روش و اهمیت تست زنی در زیست، تعداد سوال‌ ها و بودجه‌ بندی زمانی برای پاسخ دهی به هر سوال تستی اهمیت زیادی دارد.

همگام با مطالعه کتب درسی و درسنامه‌ ها، استفاده از تست‌ های تالیفی و نمونه آزمون‌ های سراسری باید در اولویت داوطلبان کنکور باشد.

شیوه برخی از دانش‌ آموزان برای مطالعه و تست‌ زنی در درس زیست شناسی، فصل به فصل است و گروهی دیگر به مطالعه و تست‌‌ زنی ترکیبی روی می‌ آورند و به شکل موضوعی تست می‌ زنند.

ابتدای امر استفاده از تست‌ های آموزشی برای تثبیت مفاهیم درسی اهمیت زیادی دارد. برخی از برگزیدگان کنکور سراسری توصیه می‌ کنند که هنگام استفاده از تست‌ های آموزشی، بلافاصله پس از پاسخ دادن، به مطالعه پاسخ درست بپردازید و علاوه بر فهم علت صحیح بودن گزینه مورد نظر، علت غلط بودن گزینه‌ های دیگر را نیز جست‌ و جو کنید.

اگر در حین تست‌ زنی به نکاتی برخوردید که کلیدی بودند، بلافاصله مطلب مورد نظر را در کتاب درسی پیدا کنید و در حاشیه آن، نکات تستی را یادداشت کنید. با این روش هنگام مرور چندباره ی کتاب از نکات تستی غافل نخواهید شد.

حتما تست‌ هایی را که به آن‌ها پاسخ اشتباه داده‌اید را علامت‌ گذاری کنید تا در فرصت مناسب به مرور آنها و بررسی اشتباه خود بپردازید.

درنهایت و پس از تسلط کامل بر مفاهیم، نوبت به تست‌ های زمان‌ دار می‌ رسد. با توجه به اینکه حدود زمان داوطلبان کنکور تجربی برای پاسخ‌ دهی به هر سوال درس زیست شناسی کمتر از 50 ثانیه برآورد شده است، استفاده از تست‌ های زمان‌ دار و تمرین چندباره ی شیوه‌ های سریع و دقیق برای پاسخ‌ گویی به سوالات، اهمیت زیادی دارد.

آشنایی با انواع تکنیک های مطالعه و یادگیری: روش مطالعه پومودورو pomodoro روش مطالعه sq3r روش مطالعه جی ۵ روش مطالعه pqrst روش مطالعه lwf

مطالعه ترکیبی زیست شناسی

اخیرا تعداد سوال‌ های ترکیبی و موضوعی زیست در کنکور سراسری تجربی افزایش پیدا کرده است، بنابراین مطالعه ترکیبی زیست شناسی اهمیت دارد.

به عنوان مثال در فصل ششم و هفتم کتاب زیست شناسی پایه دهم و فصل ششم کتاب پایه دوازدهم مباحث مرتبط با زیست گیاهی آورده شده است. بنابراین این مباحث باید در کنار یکدیگر و به صورت همزمان مطالعه شده و ارتباط مباحث هر دو کتاب کاملا مورد بررسی قرار بگیرد.

فصول بسیاری از کتاب‌ های زیست با یکدیگر ارتباط دارند و در صورت تسلط بر این کتب درسی، ذهن شما قطعا به درک این مفاهیم ترکیبی و مرتبط می‌ رسد. اما برای درک بهتر این موضوع می‌ توانید کتاب‌ های کمک آموزشی و درسنامه‌ هایی استفاده کنید که مطالب را به صورت موضوعی و ترکیبی مطرح کرده‌ اند.

همچنین در بسیاری از این منابع تحلیل تست‌ های ترکیبی کنکور و یا تست‌ های ترکیبی تالیفی موجود است.

می‌ توانید در خلاصه‌ نویسی و نکته‌ برداری‌ های حین مطالعه نیز موضوعات ترکیبی و مشترک در کتب را کنار هم قرار دهید و ذهن خود را به این شیوه ی مطالعه و تحلیل عادت بدهید.

اهمیت شرکت در آزمون‌ های آزمایشی

درک شرایط برگزاری آزمون‌ سراسری، یادگیری صحیح مدیریت زمان، اجرای شیوه‌ های تست‌ زنی و رفع ایرادات بدون در نظر گرفتن اهمیت شرکت در آزمون‌ های آزمایشی بسیار دشوار خواهد بود، بنابراین هرگز از شرکت در این آزمون‌ ها غافل نشوید.

آزمون‌ ها ابزار یادگیری هستند و در نهایت به نحوه ی مطالعه دروس کیفیت بیشتری می‌ بخشند. هنگامی که برای شرکت در یک آزمون آزمایشی آماده می‌ شوید، تمرکز ذهن شما افزایش میابد و زمان و انرژیتان را کمتر هدر می‌ دهید.

هر موفقیتی مرهون هدف‌ گذاری صحیح و سپس درک صحیح نقایص و برطرف کردن ایرادات است و این مهم تنها با شرکت در آزمون‌ های آزمایشی معتبر و سراسری حاصل می‌ شود.

روش خواندن زیست 1 – زیست یک

روش مطالعه زیست یک: با توجه به اینکه در طول سال‌ های گذشته تعداد تست‌ های ترکیبی زیست شناسی در کنکور سراسری افزایش یافته است، تفکیک دقیق بودجه‌ بندی بر اساس پایه‌ های تحصیلی امری دشوار است. با این حال اگر بخواهیم این تفکیک را بر اساس تمرکز اصلی سوالات در کنکور سراسری 1400 صورت دهیم، باید بدانید که از 50 سوال زیست‌ شناسی در این آزمون، 16 سوال (32 درصد) به زیست 1 (پایه دهم) اختصاص داشته است.

از فصل‌ های دو، چهار، پنج و شش زیست دهم، هر کدام 3 سوال و از فصل‌های سه و هفت این کتاب، هر کدام 2 سوال مطرح شده است.

از آنجایی که حجم مطالب حفظی در این کتاب نسبت به زیست 2 و 3 بیشتر است، مرور مداوم، تجزیه و تحلیل صحیح و دسته‌ بندی دقیق مطالب برای انتقال آنها به حافظه ی بلند‌مدت، اهمیت دارد.

یکی از نکات مهم در مطالعه زیست 1، توجه دقیق به شکل‌ ها، به‌ خصوص شکل‌ های مربوط به آناتومی بدن و بافت‌ شناسی است.

به مباحث مشترک در فصول مختلف زیست 1 به‌ خصوص در فصل‌های دو و چهار توجه داشته باشید چرا که این کتاب یکی از منابع اصلی سوال‌ های ترکیبی است.

روش خواندن زیست 2 – زیست دو

روش مطالعه زیست دو: 18 سوال (36 درصد) از سوال‌ های زیست در کنکور سراسری 1400 به زیست 2 یا کتاب پایه یازدهم اختصاص داشته است.

در کنکور 1400 از فصل‌ های یک، دو، پنج و هفت کتاب زیست یازدهم، هر کدام 3 سوال مطرح شده است. همچنین از فصل‌ های سه و هشت این کتاب نیز هر کدام 2 سوال استخراج شده است. از فصل شش و نه نیز هر کدام یک سوال در کنکور آمده است. فصل چهارم زیست یازدهم نیز منبع سوال ترکیبی بوده است.

پر واضح است که زیست‌ شناسی یازدهم در مقایسه با کتاب دو پایه دیگر، سنگین‌ تر است و مطالب مفهومی‌ تری را دربر می‌ گیرد.

علاوه‌ بر اینکه تسلط به مطالب این کتاب برای پاسخ دادن به سوالات مستقیم، بسیار اهمیت دارد، مطالعه ی ترکیبی مباحث زیست یازدهم با کتاب زیست دهم و دوازدهم نیز مهم است.

به‌ عنوان مثال برای درک مباحث ترکیبی مربوط به دستگاه‌ های بدن و تنوع جانداران باید فصل‌ های یک تا پنج زیست دهم را در کنار فصل‌ های یک تا پنج و فصل هفت زیست یازدهم به‌ صورت تلفیقی مطالعه و تحلیل کرد.

یا برای تسلط بر زیست گیاهی کنکور باید فصل‌های شش و هفت زیست 1 همراه با فصل‌ های هشت و نه زیست 2 و فصل شش کتاب دوازدهم به صورت ترکیبی مطالعه شوند.

با توجه به حجم مطالب زیست 2، خلاصه‌ نویسی و نکته‌ برداری از مباحث این کتاب را باید جدی بگیرید و تحلیل تست‌ های آموزشی را در اولویت قرار بدهید.

روش خواندن زیست 3 – زیست سه

روش مطالعه زیست سه: 32 درصد (16 سوال) از سوالات زیست شناسی در کنکور سراسری 1400 به کتاب زیست 3 (پایه دوازدهم) اختصاص داشته است.

از فصل‌ های دو و سه زیست دوازدهم هر کدام 3 سوال و از فصل‌ های یک، چهار، شش و هشت این کتاب نیز هر کدام 2 سوال در کنکور مطرح شده است. از فصل پنج و هفت زیست دوازدهم نیز، هر کدام 1 سوال در کنکور 1400 آمده است.

از جمله مباحث مهمی که در زیست 3 مطرح می‌ شود، مطالب مرتبط با ژنتیک و تبدیل انرژی است. این مباحث منبع مهمی برای طرح سوالات پیچیده هستند و بنابراین تجریه و تحلیل و فهم دقیق مطالب این کتاب برای موفقیت در آزمون مهم است.

همچنین باید به مباحث ترکیبی زیست دوازدهم با دو کتاب پیش از آن توجه ویژه‌ ای داشت. به‌ عنوان مثال سوالات ترکیبی مبحث ژنتیک در کنکور، برگرفته از فصل‌ های هفت، شش و هشت زیست یازدهم به‌ علاوه فصل‌ های یک، دو، سه و چهار زیست دوازدهم است.

یا در مبحث زیست‌ شناسی نوین و فناوری‎‌ های نوین که در چندین فصل‌ از زیست 3 آمده است، باید فصل یک زیست دهم را نیز درنظر داشت.

در مباحث زیست سلولی مولکولی نیز فصل‌ های یک، شش و هفت زیست دهم را در کنار فصل‌ های یک و دو زیست دوازدهم بخوانید.

نتیجه‌ گیری

زیست شناسی بالاترین ضریب را در کنکور تجربی به خود اختصاص می‌ ‎دهد و بنابراین دانش‌ آموزان این رشته باید تمام توان خود را برای درک و حفظ مفاهیم این درس به کار بگیرند. برخی تصور می‌ کنند صرف روخوانی و حفظ مطالب کتاب‌ های زیست پایه‌ های دهم تا دوازدهم تحصیلی برای موفقیت در آزمون کنکور کافی است، اما تجربه ثابت کرده است که چنین نیست.

بنابراین در این مقاله ما شما را با اصول اساسی و صحیح مطالعه درس زیست آشنا کردیم تا بتوانید علاوه بر فهم مطالب درسی از طریق معلمین و فیلم‌‌ های آموزشی، از درسنامه‌ های معتبر بهره ببرید و با خلاصه‌ نویسی و نکته برداری و سپس تست زدن مداوم به صورت آموزشی و زمان‌ دار، بر مفاهیم زیست‌ شناسی مسلط شوید.

همچنین از اهمیت مطالعه تلفیقی موضوعات مشترک در کتاب درسی زیست سخن به میان آمد و ذکر شد که در سال‌ های اخیر تعداد سوال‌ های تلفیقی و مفهومی در کنکور افزایش یافته است.

در نهایت به داوطلبین کنکور تجربی توصیه شد که با شرکت در آزمون‌ های آزمایشی علاوه بر محک زدن خود، ذهن پویاتری داشته باشند و با اجرای یک برنامه مدون به مطالعه زیست بپردازند.

در نهایت به یاد داشته باشید که موفقیت در هر عرصه‌ ای نیازمند سخت‌ کوشی همراه با برنامه‌ ای مدون و دقیق برای رسیدن به هدف است.

سوال‌ های متداول

1. بهترین روش مطالعه زیست شناسی چیست؟

1- بهره‌ گیری از کلاس ‌های آموزشی معلمین برتر یا استفاده از ویدئو های آموزشی معتبر. 2- استفاده از درسنامه ‌های مفید انتشارات معتبر آموزشی. 3- خلاصه‌ نویسی و نکته برداری از مطالب درسی. 4- آشنایی با اصول تست زنی و استفاده منظم از منابع معتبر تستی هم به شکل آموزشی و هم یادگیری شیوه صحیح زدن تست ‌های زمان ‌دار. 5- مطالعه ترکیبی مفاهیم مشترک در تمام کتاب ‌های منبع در کنکور. 6- شرکت منظم در آزمون ‌های آزمایشی.

2. چرا باید زیست را ترکیبی بخوانیم؟

اخیراً تعداد سوال ‌های ترکیبی زیست در کنکور سراسری افزایش پیدا کرده است، بنابراین مطالعه ترکیبی و موضوعی این درس اهمیت دارد. فصول بسیاری از کتاب‌ های زیست با یکدیگر ارتباط دارند و در صورت تسلط بر این کتب درسی، ذهن شما قطعاً به درک این مفاهیم ترکیبی و مرتبط نائل خواهد آمد.

3. چرا شرکت در آزمون‌ های آزمایشی مهم است؟

آزمون ‌ها ابزار یادگیری هستند و در نهایت به نحوه مطالعه دروس کیفیت بیشتری می ‌بخشند. هنگامی که برای شرکت در یک آزمون آزمایشی آماده می ‌شوید، تمرکز ذهن شما افزایش میابد و زمان و انرژیتان را کمتر هدر می ‌دهید.