روش مطالعه جی ۵ (g5) | جی 5 چیست و چگونه کار میکند؟

یکی از مشکلاتی که دانش‌آموزان با آن مواجه هستند، یادآوری مطالبی است که خوانده و کوشیده‌اند تا آن‌ها را به خاطر بسپارند. برای اکثر ما پیش آمده است که مطلبی را می‌دانیم، اما هرچه می‌کنیم آن را به یاد نمی‌آوریم و به اصطلاح می‌گوییم، نوک زبانمان است.

علت اصلی این اتفاق آن است که مطالب آموخته شده به درستی در حافظه‌ی بلندمدت قرار نگرفته‌اند و تلاش لازم را نکرده‌ایم که آن مطالب را برای مدت زمان بیشتری حفظ کنیم.

برای برطرف کردن این مشکل، روش‌های مطالعه ی متنوعی وجود دارد که یکی از آن‌ها استفاده از فلش کارت، اما به روشی زمان‌بندی شده است. این شیوه که به روش مطالعه‌ی جی5 (G5) مشهور است، بر اساس نظریه‌های روان‌شناسانه‌ی «منحنی فراموشی» ابینگهاوس و «پاداش‌های فوری» بوریس فردریک اسکینر، طراحی شده است.

بر اساس نظریه‌ی منحنی فراموشی، 80 درصد مطالب حفظ شده پس از 20 دقیقه به فراموشی سپرده می‌شوند و در 24 ساعت، تنها 20 تا 25 درصد آن‌ها در ذهن باقی می‌ماند که به مرور از آن‌ها نیز کاسته می‌شود. از این رو، روش جی 5 با روشی قدرتمند اما ساده، با تکیه به دو نظریه‌ی فوق و همچنین نظریه‌های مربوط به تکرار، موجب سپردن مطالب به حافظه‌ی بلندمدت می‌شود.

این مقاله در نظر دارد به چیستی این روش، کارایی و تاثیرات آن بر یادگیری بپردازد.

روش جی 5 چیست؟

استفاده از فلش کارت، به‌عنوان ابزار مطالعه با هدف حفظ کردن مطالب، مورد علاقه‌ی آن دسته از دانش‌آموزانی است که در حال مطالعه و یادگیری اطلاعات جدید هستند.

چرا؟ زیرا تکرار، یک روش مطالعه‌ی کارآمد برای یادگیرنده ایجاد می‌کند. با این حال، زمانی که می‌خواهید اطلاعات جدید یا پیچیده را حفظ کنید، به خاطر سپردن ساده‌ی فلش‌کارت‌ها به تنهایی کافی نیست. از همین رو سباستین لایتنر، روزنامه‌‌نگار علمی آلمانی، روش مطالعه‌ی فلش کارتی به نام سیستم لایتنر را برای کمک به یادگیری موثرتر ایجاد کرد.

جی 5 که بر اساس سیستم لایتنر طراحی شده، یک روش یادگیری است که از فلش‌کارت‌ها، جعبه‌های کارت و یک سیستم زمان‌بندی تکرار فاصله‌دار برای بهبود یادگیری و حفظ کردن استفاده می‌کند.

آشنایی با انواع تکنیک های مطالعه و یادگیری: روش مطالعه پومودورو pomodoro روش مطالعه sq3r روش مطالعه pqrst روش مطالعه lwf

سباستین لایتنر این روش را در سال 1972 ارائه کرد. با این حال، بر خلاف سایر تکنیک‌های یادگیری قرن بیستم ماندگار شد. سیستم لایتنر یکی از کارآمدترین رویکردها برای اولویت‌بندی موارد یادگیری برای مرور و دوره است.

سیستم لایتنر از مفهوم تکرار فاصله‌دار استفاده می‌کند، که رویکردی برای حفظ کردن است. در این روش به جای انباشته کردن اطلاعات در مغز شما طی یک جلسه، تکرار فواصل، یادگیرندگان را تشویق می‌کند تا در بازه‌‌های زمانی، مدت زیادی را به یادگیری اختصاص دهند.

تحت سیستم لایتنر، فراگیران دوره‌های زمانی مختلفی را بر اساس نیازها یا ترجیحات خود یادگیرنده به مطالعه‌ی فلش‌کارت‌ها و مفاهیم خاص اختصاص می‌دهند.

چه طور باید شروع کرد؟

برای شروع کار با سیستم لایتنر، باید سه کار انجام دهید:

• ایجاد فلش‌کارت الکترونیکی یا فیزیکی (یک کارت برای هر مفهوم)
• برچسب زدن به سه تا پنج جعبه الکترونیکی یا فیزیکی با دوره‌‌های زمانی مطالعه (به عنوان مثال، جعبه 1 برای کارت‌‌هایی که باید هر روز بررسی شوند، جعبه 2 برای کارت‌‌هایی که باید یک روز در میان بررسی شوند و …)
• زمان مطالعه‌ی خود را برای اهداف سازماندهی شده به تقویم خود اضافه کنید.

جعبه جی ۵ چگونه کار می کند؟

جعبه جی ۵ از پنج بخش تشکیل شده است که اندازه‌ی آن‌ها دارای تناسب فرارونده است، به گونه‌ای که بخش شماره‌ی یک، ۱ واحد، بخش شماره‌ی دو، ۲ واحد، بخش شماره‌ی سه، ۵ واحد، بخش شماره‌ی چهار، ۸ واحد و بخش شماره‌ی پنج، ۱۴ واحد است.

برای کار با این سیستم، سوالات مطالبی که مطالعه کرده‌ایم را به صورت سازماندهی و دسته‌بندی شده بر روی یک طرف فلش‌کارت یا برگه‌های مخصوص می‌نویسیم و در پشت آن، جواب‌ها را به صورت بسیار خلاصه و تک کلمه‌ای می‌آوریم.

پس از آن، همه‌ی برگه‌ها یا فلش‌کارت‌ها را در بخش شماره‌ی یک قرار می‌دهیم و این بخش را تا جایی پر می‌کنیم که بتوان برگه‌ها را برداشت تا نظم و ترتیب برگه‌ها به هم نریزد.

جعبه جی5، پنج بخش دارد و قواعد مطالعه بر اساس قوانین این روش اینگونه است:

• بخش 1: مطالعه‌ی روزانه
• بخش 2: مطالعه‌ی یک روز در میان
• بخش 3: مطالعه هر 4 روز
• بخش 4: مطالعه هر 9 روز
• بخش 5: مطالعه هر 14 روز

مطالعه‌ی هر فلش کارت از کادر یا بخش 1 شروع می‌شود. همانطور که به فلش‌کارت به درستی پاسخ می‌دهید، کارت را به بخش 2 منتقل کنید. اگر به فلش‌کارت پاسخ اشتباه دادید، کارت را به همان بخش 1 برگردانید. این روش را برای هر فلش کارت در بخش 1 دنبال کنید.

در پایان این دور، متوجه خواهید شد که برخی از مفاهیم در کادر 1 باقی می‌مانند – به این معنی که این مفاهیم برای شما دشوارتر است و نیاز به مطالعه‌ی مکرر دارد. از طرف دیگر، کارت‌هایی که به بخش 2 رسیده‌اند، مفاهیمی هستند که شما با آن‌ها بیشتر آشنا هستید، بنابراین مجبور نیستید به طور مکرر آن‌ها را مطالعه کنید. هر بار که به کارتی پاسخ درست می‌دهید، آن را به بخش بعدی منتقل کنید و هر بار که کارتی را اشتباه گفتید، آن را به کادر قبلی برگردانید.

هنگامی که مطالعه‌ی روزانه را به پایان رساندید، خواهید دید که چه مفاهیمی هستند که باید بیشتر مطالعه کنید و چه مفاهیمی ممکن است فقط به یک بار مطالعه در هفته نیاز داشته باشند.

در هر روز مطالعه از همین روش پیروی کنید تا زمانی که همه‌ی کارت‌های شما به آخرین بخش منتقل شوند. اگر دریافتید که تا پایان روز مطالعه، برخی از مفاهیم بخش 3 فراموش کرده‌اید، کارت‌ها را به کادر قبلی منتقل کنید. بسته به اینکه چگونه جعبه‌‌های خود را برچسب‌ گذاری و تقویم مطالعه‌ی خود را تنظیم کرده‌اید، می‌توانید فقط یک جعبه فلش‌کارت را در روزهای خاص و چندین جعبه را در روزهای دیگر مطالعه کنید.

چرا روش مطالعه جی5 کارایی دارد؟

سیستم لایتنر باعث تحریک مغزی می‌شود و این مهم فقط با خواندن غیر فعالانه‌ی اطلاعات جدید یا پیچیده به دست نمی‌آید. سیستم لایتنر با پاسخ دادن فعالانه به سوالات و یادآوری اطلاعاتی که مطالعه کرده‌ایم، به ما کمک می‌کند به اطلاعات ذخیره شده در اعماق خاطرات خود در مدت زمان طولانی‌تری دسترسی داشته باشیم.

وقتی مغز ما حجم زیادی از اطلاعات را به طور همزمان دریافت می‌کند، سرعت فراموشی اطلاعات برای هر مفهوم متفاوت است. اغلب، مغز ما نمی‌‌تواند همه‌ی اطلاعات را به یکباره پردازش کند و این باعث می‌شود که اکثر مفاهیم را فراموش کنیم. تمرکز سیستم لایتنر بر تکرار فاصله‌‌دار و یادآوری فعال اطلاعات به مغز، اجازه می‌دهد تا ذهن ما اطلاعات را جذب کرده و آن‌ها را به طور موثرتری پردازش کند.

برای برخی افراد، تغییر یک روش مطالعه‌ی آشنا ممکن است کاری طاقت‌فرسا به نظر برسد اما سیستم لایتنر اصول اصلی و آشنای مطالعه فلش‌کارت‌‌ها را حفظ می‌‌کند، درحالی‌که عناصر جدیدی را در خود جای داده است که سطح بالاتری از کارایی را ممکن می‌‌سازند.

چه در حال مطالعه برای امتحان باشید، چه به خودتان یک زبان جدید یاد دهید یا یک سرگرمی جدید یاد بگیرید، سیستم لایتنر می‌تواند به شما در دستیابی به اهداف یادگیری کمک کند.

اگر به دنبال یک اپلیکیشن مناسب برای برنامه‌ریزی مطالعه، مرور و تمرین مطالب درسی از طریق نمونه‌سوالات سطح‌بندی شده‌ هستید، بد نیست با اپلیکیشن آموزشی هم‌درس آشنا شوید که 100 درصد رایگان است. این برنامه علاوه بر تمامی امکانات مذکور، دارای امکان ساخت و مطالعه‌ی فلش‌کارت و لیگ‌های رقابتی و جذابی است که تمرین درسی را به موضوعی مفرح مبدل می‌کند و در طول زمان شرایط را برای حفظ مباحث درسی بهبود می‌بخشد.

نتیجه گیری

مشکل فراموشی محفوظات در همه ی افراد وجود دارد، اما برای دانش‌آموزان و دانشجویان، یک معضل بزرگ محسوب می‌شود.

برای غلبه بر این مشکل که علت آن، قرار نگرفتن اطلاعات در حافظه‌ی بلندمدت است، روش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از موثرترین آن‌ها، سیستم مطالعاتی جی 5 است. در این روش، دانش‌آموز با استفاده از فلش‌کارت‌ها، اطلاعات را در فواصل زمانی مشخص مرور می‌کند و با خود ارزیابی از آگاهی‌های خود، آموخته‌هایش را در حافظه‌ی بلندمدت قرار می‌دهد.

سوالات متداول

روش مطالعه جی5 چیست؟

سیستم یا روش مطالعه‌ی جی5 که برگرفته از سیستم لایتنر است، یک روش یادگیری است که از فلش‌کارت‌ها، جعبه‌های کارت و یک سیستم زمان‌بندی تکرار فاصله‌دار برای بهبود یادگیری و حفظ کردن استفاده می‌کند. این سیستم برای اولویت‌بندی مواردی که نیاز به بررسی دارند، استفاده می‌شود و یکی از نخستین روش‌هایی است که از تکرار فاصله‌دار استفاده کرده است. در این سیستم یا روش مطالعاتی، از جعبه‌ای با 5 بخش استفاده می‌شود.

روش مطالعه ی جی5 چگونه کار می‌کند؟

سیستم جی 5 از مفهوم تکرار فاصله دار استفاده می کند. در این روش به جای انباشته کردن اطلاعات در مغز طی یک جلسه، تکرار فواصل، یادگیرندگان را تشویق می‌ کند تا در بازه‌‌های زمانی، فرصت بیشتری را به یادگیری اختصاص دهند. در این روش برای هر موضوع یا درس واحد باید یک جعبه‌ی واقعی یا مجازی در اختیار داشته باشید که 5 بخش دارد. سپس باید سوالات و پاسخ‌های هر درس روی فلش‌کارت‌هایی یادداشت شوند و در بخش اول جعبه قرار بگیرند. در ادامه با مرور فلش‌کارت‌های هر بخش، تنها آن‌هایی به بخش بعدی منتقل می‌شوند که در خاطر شما مانده‌اند و اگر پاسخ سوال هر فلش‌کارت را نمی‌دانستید، باید آن را به بخش قبلی منتقل کنید.

آیا روش مطالعه‌ی جی5 موثر است؟

سیستم جی5 یک روش شناخته شده و بسیار موثر برای استفاده از فلش‌کارت است. نوعی تکرار فاصله‌دار است که به شما کمک می‌‌کند مطالبی را که هنوز به درستی در ذهن شما ثبت نشده‌اند را بیشتر از مطالبی که آگاهی بیشتری از آن‌ها دارید، مطالعه کنید.