معرفی رشته گفتاردرمانی [+ بازار کار و رتبه لازم برای قبولی]

گفتاردرمانی یا آسیب‌شناسی گفتار و زبان یکی از رشته‌های علوم توانبخشی است که در دانشگاه‌های علوم پزشکی آموزش داده می‌شود. دانشجویان این رشته به بررسی ماهیت انواع اختلال‌های گفتار، زبان و اختلال در بلع می‌پردازند و با روش‌های تشخیص و درمان این اختلال‌ها آشنا می‌شوند.

رشته‎‌ی گفتاردرمانی از رشته‌ها‎‌ی پرطرفدار توانبخشی در گروه آزمایشی علوم تجربی است. تعداد زیادی از داوطلبان کنکور سراسری هنگام انتخاب رشته، پس از رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی این رشته را برمی‌گزینند. اگر پس از آشنایی با بازار کار رشته علوم تجربی، متوجه علاقه‌ی خود به رشته‌ی گفتاردرمانی شدید، می‌توانید اطلاعات جامعی درباره‌ی این رشته، رتبه‌ی لازم برای قبولی و بازار کار آن در این مقاله بیابید.

گفتاردرمانی چیست؟

گفتاردرمانی یکی از رشته‌های علوم توانبخشی است که به آموزش متخصصینی بالینی می‌پردازد که گفتاردرمانگر یا آسیب‌شناس گفتار و زبان نامیده می‌شوند. این متخصصین به بررسی، تشخیص و درمان اختلال‌‌های گفتار، زبان و اختلال در بلع می‌پردازند.

اگر در این رشته‌ی دانشگاهی پذیرفته شوید، باید واحدهای علوم پایه‌ی پزشکی مانند آناتومی و فیزیولوژی، بافت‌شناسی، آسیب‌شناسی، نوروآناتومی و نوروفیزیولوژی، ژنتیک، فیزیک صوت، روان‌شناسی رشد و یادگیری، زبان‌شناسی و آوا‌شناسی مرتبط با سیستم‌ گفتار و زبان را بگذرانید.

دروسی در حوزه‌ی بیماری‌شناسی‌های اختلال‌های گفتار و زبان، مانند بیماری‌های مغز و اعصاب، گوش و حلق و بینی، روانپزشکی کودک و نوجوان، ارزیابی و درمان اختلال‌های رشدی گفتار و زبان، اختلال‌های تولید صداهای گفتاری، اختلال‌های صوت و تشدید، لکنت، آفازی و بلع، بخش دیگری از واحدهای آموزشی رشته‌ی گفتاردرمانی محسوب می‌شوند.

دانشجویان رشته‌ی گفتاردرمانی چهار ترم از تحصیلات دوره‌ی کارشناسی خود را صرف واحدهای مختلف بالینی می‌کنند. آن‌ها با حضور در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های توانبخشی این دوره‌ها را طی می‌کنند. درنهایت یک دانشجوی گفتاردرمانی باید در ترم آخر یک پروژه‌ی تحقیقاتی ارائه داده و به‌عنوان کارشناس، فارغ‌التحصیل شود. در ایران امکان ادامه‌ی تحصیل دانشجویان رشته‌ی گفتاردرمانی تا مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی وجود دارد.

وظایف یک کارشناس گفتاردرمانی

یک کارشناسی گفتاردرمانگر پس از فارغ‌التحصیلی و هنگام ورود به بازار کار رشته‌ی خود، باید در حوزه‌های پیش‌گیری، شناخت، درمان و مشاوره درباره‌ی اختلالات گفتار و زبان فعالیت کند.

آموزش به بیمار و خانواده‌ی او برای پیشگیری از بروز اختلالات گفتار و زبان و یا تشديد شدن آن‌ها، شناسایی افراد سالم و افراد مبتلا به اختلالات گفتار و زبان در جامعه و ارائه‌ی آموزش‌های لازم برای پیشگیری از بروز این اختلالات، ازجمله وظایف یک گفتاردرمانگر در حوزه‌ی پیشگیری است.

در حوزه‌ی شناخت و ارزیابی اختلالات گفتار و زبان، گفتاردرمانگر باید نشانه‌های اختلال را در هر بیمار تشخیص دهد، نوع و شدت آن را بسنجد و تاثیر آن اختلال را بر فرد مبتلا و خانواده‌ی او از منظر روحی، اجتماعی و ذهنی بررسی کند. شناسایی عوامل محیطی، جسمی و خانوادگي موثر در تشديد و يا بهبود اختلال و شناسایی نیاز بیمار و خانواده برای ارجاع به ساير متخصصين، از دیگر وظایف گفتاردرمانگر هستند.

متخصصین گفتاردرمانگر باید در حوزه‌ی درمان اختلالات گفتاری و زبانی، بهترین روش‌های درمانی را با توجه به شرایط بیمار و خانواده‌‌اش برگزیند. همچنین با تعیین اهداف و برنامه‌ریزی، شرایط درمان بیمار را تحت نظر گرفته و نتیجه‌ی اجرای روش‌های درمانی خود و نتایج حاصل از آن‌ها را بررسی کند.

نقش مشاوره‌ای گفتاردرمانگر نیز مربوط به وظایفی است که وی در مشاوره با بیمار و اعضای خانواده‌ی وی دارد. یک گفتاردرمانگر باید علاوه بر بررسی زمینه‌های مختلف خانوادگی، اجتماعی، روانی، ذهنی و شخصی موثر بر بروز اختلال، با اعضای تیم توانبخشی نیز مشاوره داشته باشد.

بازار کار رشته گفتاردرمانی

کارشناسان گفتاردرمانی پس از پایان تحصیلات دوره‌ی لیسانس، مدرک خود را به سازمان نظام پزشكی ارائه می‌کنند. پس از تعیین شماره‌ی نظام پزشكی، این کارشناس‌ها می‌توانند در بيمارستان‌ها و كلينيک‌های توانبخشی به‌عنوان كارشناس گفتار درمانی مشغول فعاليت بالينی شوند.

یک متخصص گفتاردرمانگر می‌تواند هم در بخش دولتی مشغول فعالیت شود و هم بخش خصوصی را هدف قرار بدهد. بسیاری از بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، مراکز توانبخشی، مدارس، زندان‌ها، مراکز نگهداری سالمندان و معلولین، درمانگاه‮‌های سرپایی، پرورشگاه‌ها و مهدکودک‌ها به تخصص یک گفتاردرمانگر نیاز دارند.

متخصصین گفتاردرمانی همچنین با ارائه‌ی مدرک کارشناسی یا بالاتر و ارائه‌ی سابقه‌ی کار (از 3 تا 5 سال بسته به محل خدمت)، دفتر مستقل گفتاردرمانی (مطب) داشته باشند.

رتبه لازم برای قبولی در رشته گفتاردرمانی

بر اساس فهرست انتخاب رشته‌ی گروه آزمایشی علوم تجربی، دانشگاه‌های علوم پزشکی تبریز، اصفهان، ایران، تهران، مشهد، جندی شاپور اهواز، سمنان، زاهدان، شیراز، بابل، اراک، همدان و دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تهران، در رشته‌ی گفتاردرمانی دانشجو می‌پذیرند.

رشته‌ی گفتاردرمانی به‌عنوان یکی از رشته‌های پیراپزشکی در حوزه‌ی توانبخشی، علاقمندان زیادی دارد. بنابراین برای پذیرفته شدن در این رشته باید تلاش خود را به کار بگیرید. با این حال با توجه به تنوع بالای رشته‌ها و دانشگاه‌های گروه آزمایشی علوم تجربی، با به دست آوردن رتبه‌های 4 رقمی هم می‌توان در دانشگاه‌های معتبر در رشته‌ی گفتاردرمانی پذیرفته شد.

آخرین رتبه‌ قبولی در رشته گفتاردرمانی

براساس اطلاعات موجود، آخرین رتبه قبولی در رشته‌ی گفتاردرمانی در دانشگاه‌های مختلف بر اساس نتایج کنکور 1400 و سهیمه‌های مختلف مناطق، به قرار زیر بوده است (توجه داشته باشید که رتبه‌های اعلام شده حدودی هستند):

آخرین رتبه قبولی در رشته گفتاردرمانی در کنکور 1400
نام دانشگاه	آخرین رتبه‌ی قبولی منطقه‌ی یک	آخرین رتبه‌ی قبولی منطقه‌ی دو	آخرین رتبه‌ی قبولی منطقه‌ی سه
دانشگاه علوم پزشکی تهران	–	6014	5076
علوم پزشکی ایران	–	6648	6070
علوم پزشکی مشهد	2935	9323	5334
علوم پزشکی سمنان	1683	10754	8358
علوم پزشکی بابل	–	11064	8909
علوم پزشکی جندی شاپور اهواز	–	13717	10054
دانشگاه علوم پزشکی شیراز	5092 (شهریه‌پرداز)	10482	9114
دانشگاه توانبخشی تهران	4911 (شهریه‌پرداز)	6611	6279
دانشگاه علوم پزشکی اراک	7590	11879	9651
دانشگاه علوم پزشکی زاهدان	–	13717	10054

اگر علاقمندید که بدانید رتبه‌‌ی برتر کنکور سراسری در سال گذشته از چه روش‌هایی برای کسب موفقیت استفاده کرده‌ است، می‌توانید در وبلاگ تراز از نحوه‌ی مطالعه و درصدهای نفر اول کنکور تجربی 1400 آگاه شوید. آشنایی با مهارت‌های علمی برای مطالعه هوشمند کنکور و راهکارهای علمی برای کسب رتبه برتر در کنکور در کنار یادگیری موثر برای کنکور با استفاده از تمرین بازیابی ازجمله مطالبی است که وبلاگ تراز برای آماده‌سازی داوطلبان ارائه داده است.

جمع‌بندی

رشته‌ی گفتاردرمانی جزئی از علوم توانبخشی است و به‌عنوان یکی از رشته‌های پیراپزشکی هر ساله مورد توجه داوطلبان کنکور در گروه آزمایشی علوم تجربی قرار می‌‌گیرد. متخصصین این رشته هم باید با آناتومی و فیزیولوژی اندام گفتار به خوبی آشنا باشند و هم باید با مباحث زبان‌شناسی و روان‌شناسی سروکار داشته باشند.

برخی تصور می‌کنند گفتاردرمانگرها فقط با کودکانی سر و کار دارند که در درک و بیان زبان مادری مشکل دارند، اما اینگونه نیست. گستره‌ی فعالیت این متخصصین بسیار بیشتر است، چراکه مشکلات گفتاری می‌توانند ناشی از آسیب‌های مغزی، مشکلات ادراکی و یا مشکلات مربوط به ارتباطات اجتماعی باشند. اختلالات مربوط به صوت و مشکلات بلع نیز از دیگر حوزه‌های کاری متخصصین گفتاردرمان هستند.

اگر قصد شرکت در کنکور سراسری علوم تجربی را دارید، باید بدانید که شرکت در آزمون سرنوشت‌ساز و رقابتی کنکور، می‌تواند میزان اضطراب شما را افزایش داده و مانع مدیریت صحیح زمان شود، برای آشنایی با راهکارهای موثر در این زمینه، می‌توانید با 11 راهکار برای مدیریت زمان در کنکور + (مدیریت زمان در تست زنی) آشنا شوید. همچنین آگاهی‌ از راه ‌های کاهش اضطراب امتحان در دانش ‌آموزان موثر خواهد بود.

---

سوالات متداول

رتبه لازم برای قبولی در رشته گفتاردرمانی در دانشگاه‌های معتبر روزانه چیست؟

برای قبولی در رشته‌ی گفتاردرمانی در دانشگاه‌های برتر به یک رتبه‌ی 4 رقمی متوسط نیاز دارید. کسب رتبه‌ی بین 3 تا 5 هزار، بسته به سهمیه‌ی منطقه‌ای که از آن در کنکور شرکت می‌کنید، احتمالاً شما را به هدف مورد نظرتان می‌رساند.

موضوع رشته‌ی گفتاردرمانی چیست؟

گفتاردرمانی یا آسیب‌شناسی گفتار و زبان یکی از رشته‌های علوم توانبخشی است که در دانشگاه‌های علوم پزشکی آموزش داده می‌شود. دانشجویان این رشته به بررسی ماهیت انواع اختلال‌های گفتار، زبان و اختلال در بلع می‌پردازند و با روش‌های تشخیص و درمان این اختلال‌ها آشنا می‌شوند.

بازار کار رشته‌ی گفتاردرمانی چگونه است؟

یک متخصص گفتاردرمانگر می‌تواند هم در بخش دولتی مشغول فعالیت شود و هم بخش خصوصی را هدف قرار بدهد. بسیاری از بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، مراکز توانبخشی، مدارس، زندان‌ها، مراکز نگهداری سالمندان و معلولین، درمانگاه‮‌های سرپایی، پرورشگاه‌ها و مهدکودک‌ها به تخصص یک گفتاردرمانگر نیاز دارند.